دیدبان حقوق بشر در گزارش جهانی ۲۰۱۵ این سازمان نگاشته است که انتقال شکنند سیاسی و افزایش نبرد های مسلحانه در افغانستان نگرانی هایی را در مورد به مخاطره افتادن دستآورد های یک دهۀ گذشته در زمینۀ حقوق بشر در آن کشور ایجاد کرده است.
در گزارش آمده است که تقسیم قدرت سیاسی میان رئیس جمهور و رئیس اجرایی، افزایش فشار ها از جانب شورشیان طالب و کاهش مساعدت های خارجی، اجندای حقوق بشر مبنی بر حمایت از افراد ملکی ، پاسخگو قراردادن ناقضین حقوق بشر و حمایت از حقوق زنان و رسانه ها را پیچیده تر می سازد.
در گزارش آمده است که با افزایش حملات طالبان در جریان انتخابات افغانستان، تلفات غیرنظامیان در نیمۀ نخست سال ۲۰۱۴ در مقایسه با شش ماه نخست سال ۲۰۱۳ حدود ۲۴ درصد افزایش یافته است که عامل بیشتر این تلفات حملات شورشیان مسلح بوده است.
افزایش بیجاشدگان داخلی
همچنان این گزارش حاکی است که تشدید جنگ و وخامت اوضاع امنیتی در طول طال ۲۰۱۴ منجر به بیجا شدن ۳۸ هزار نفر از خانه های شان شده و شمار بیجاشدگان داخلی را در آن کشور به ۷۵۵ هزار نفر افزایش داده است.
همزمان با پایان مأموریت جنگی ناتو در افغانستان و کاهش حضور نظامی این پیمان در آن کشور، دیدبان حقوق بشر گزارش داده است که دلچسپی سیاسی کشور ها نسبت به افغانستان به پیمانۀ زیادی کاهش یافته است.
دیدبان حقوق بشر به عنوان نقض آزادی های اساسی در افغانستان به معافیت نیرو های امنیتی در قبال سوء استفاده از صلاحیت های وظیفوی یاد کرده و به گونۀ ویژه به مواد نقض حقوق بشر از سوی پولیس ملی و محلی اشاره کرده است. به عنوان مثال در این گزارش گفته شده است که پولیس افغان زیر فرمان جنرال عبدالرازق، قوماندان امنیۀ کندهار در ماه اگست در عملیات علیه شورشیان در ولسوالی ژری شش نفر را به اتهام همکاری با طالبان خودسرانه اعدام کرد.
مقام های افغان اما در گذشته تخطی های جدی و سیستماتیک از سوی نیروهای امنیتی دولتی را به شدت رد کرده بودند.
نقض حقوق زنان
ادامۀ تهدیدات علیه حقوق زنان در سال ۲۰۱۴ با وصف تصویب تعدیلات قانون برای جلوگیری از خشونت های خانوادگی، مورد دیگری است که در گزارش دیدبان حقوق بشر برجسته شده است. حملات علیه زنان سرشناس، تهدید و ترور آنان به شمول زنان موظف در صفوف نیرو های امنیتی و نهاد های مدافع حقوق زنان به عنوان سایر موارد تهدید علیه زنان یاد شده است.
گزارش دیدبان حقوق بشر همچنان حاکی است که حملات برضد رسانه ها به ویژه از سوی عناصر طرفدار دولت افزایش یافته و تنها در شش ماه نخست ۲۰۱۴ به تعداد ۶۸ حمله بر ژورنالستان به ثبت رسیده است، حالانکه مجموع اینگونه حملات در نیمۀ نخست سال ۲۰۱۳ به ۴۱ مورد می رسید.
در این گزارش از کشور های کمک کننده خواسته شده است تا حکومت افغانستان را برای پایان بخشیدن تهدیدات علیه حقوق زنان، معافیت نیرو های امنیتی در قبال نقض حقوق بشری افراد زیر فشار جدی بگیرند.
فیلیم کاین، معاون بخش آسیا در سازمان دیدبان حقوق بشر از رهبران افغانستان خواست که به وعده های زمان کارزار های انتخاباتی شان عمل کرده و با مبارزه بر ضد ناقضین حقوق بشر، رعایت آزادی های اساسی افراد و تامین عدالت به قربانیان و متضررینی که حقوق بشری شان نقض می گردد، اقدام عملی کنند.
دیدبان حقوق بشر در این گزارش ۶۵۶ صفحه ای جهانی عملکرد های حقوق بشری را در ۹۰ کشور جهان بررسی کرده است.