کمیتۀ مصوونیت خبرنگاران افغان در گزارش سالانۀ ۲۰۲۰ خود گفته است که حملات هدفمند اخیر بر خبرنگاران، ظرفیت تولید رسانهها را کاهش داده و سبب گسترش خودسانسوری میان رسانهها و خبرنگاران شده است.
این گزارش که در مورد وضعیت عمومی خبرنگاران طی سال ۲۰۲۰، قتلهای هدفمند خبرنگاران و کارمندان رسانهای و تاثیر آن بر کار رسانهها، گفتگوهای صلح و جایگاه آزادی بیان، آزادی رسانهها است، روز پنجشنبه چهارم فبروری (۱۶ دلو) منتشر شد.
نجیب شریفی، رییس این کمیته گفت: "افزایش چشمگیر حملات مستقیم ترورهای زنجیرهای و هدفمند خبرنگاران در ختم سال ۲۰۲۰، وحشت و هراس گستردهای را میان خبرنگاران و رسانهها در افغانستان ایجاد کرده است. در ضمن، این حملات قابلیت تولیدی رسانهها را کاهش داده و خودسانسوری را میان رسانهها و خبرنگاران افزایش بخشیده است."
آمار خشونت
در گزارش کمیتۀ مصوونیت خبرنگاران افغان آمده است که سال ۲۰۲۰ میلادی ۱۳۲ مورد خشونت ثبت شده که در مقایسه به ۲۰۱۹ میلادی ۲۶ درصد افزایش یافته است.
این کمیته قتل هفت خبرنگار و کارمند رسانهای را طی سال گذشتۀ میلادی ثبت کرده و گفته است که پنج خبرنگار در نتیجه ترورهای هدفمند و دو خبرنگار نیز در انفجار ماین کشته شده اند.
کمیتۀ مصوونیت خبرنگاران افغان همچنان گفته است که ۱۸ خبرنگار و کارمند رسانهای در جریان وظیفه زخمی ، ده تن لت و کوب و ۴۷ خبرنگار نیز تهدید شده اند.
بدرفتاری، توهین و تحقیر ۲۸ خبرنگار، برخورد غیرقانونی مدیران و مالکان رسانهها با ۱۳ خبرنگار، اختطاف هفت خبرنگار و دزدی وسایل کاری دو خبرنگار در جریان کار، از دیگر قضایای خشونت با خبرنگاران است.
عاملان خشونت
گزارش گفته است که بر اساس آمار گردآوریشده، طالبان و داعش در بیشترین قضایای خشونت با خبرنگاران مسوول اند و مسوولان حکومتی و موظفین در جایگاه دوم قرار دارند.
این کمیته تهدیدها و خشونتهای مسوولان حکومتی را در برابر خبرنگاران "خفیف"، اما خشونتهای طالبان و داعش علیه آنها را "خشن و خونین" توصیف کرده است.
کمیتۀ مصوونیت خبرنگاران افغان، نبود برنامۀ منسجم در تیم مذاکره کنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان را برای پاسداری از آزادی بیان و رسانههای آزاد را در جریان مذاکرات صلح نگرانکننده خوانده و گفته است "مخالفت ایدیولوژیک گروه طالبان با این ارزشها"، نگرانیها را در قبال آیندۀ آزادی بیان و رسانهها افزایش داده است.
گزارش بر عملیشدن "طرح حراست از آزادی بیان و رسانهها" تاکید کرده و گفته است که این اقدام میتواند بخشی از نگرانی جامعۀ رسانهای افغانستان را کاهش دهد.
تاثیرات همهگیری کروناویروس بر اقتصاد رسانهها نیز در این گزارش برجسته شده است. در گزارش آمده است: "[کروناویروس] ظرفیت رسانهها را در قسمت تولید محتوا کاهش بخشیده است. چالشهای مالی ناشی از کرونا همچنان باعث شده تا دهها خبرنگار و کارمند رسانهای وظیفه خود را از دست دهند."
کمیتۀ مصوونیت خبرنگاران از حکومت افغانستان و نهادهای بینالمللی خواسته است که در ارتباط به مصوونیت خبرنگاران و پاسداری از آزادی بیان، به پیشنهادهای جامعه رسانهای این کشور جدی توجه کنند.