سرتاج عزیز بر خلاف آنچه توقع میرفت، امروز به دهلی جدید سفر نکرد. قرار بود او پس از سفر به دهلی جدید، فردا دوشنبه با اجیت دووال همتای هندی اش ملاقات کند.
هند و پاکستان، تقصیر فسخ مذاکرات مجوزه میان مشاورین امنیت ملی شان را به دوش یکدیگر انداختند. راجنات سنگهـ وزیر داخلۀ هند به روز یکشنبه گفت که مذاکرات را پاکستان فسخ کرده است، نه هند. او افزود که احتمال هرگونه گفتگو ها در آینده، وابسته به تصمیم پاکستان خواهد بود.
از جانب دیگر وزارت خارجۀ پاکستان اعلامیه ای به نشر سپرد و گفت به این نتیجه رسیده که اگر مذاکرات مجوزه، طبق شروط پیشنهاد شدۀ هند صورت گیرد، هیچ مفید واقع نخواهد شد.
سوشما سواراج وزیر امور خارجۀ هند بر این نکته تأکید میکرد که سرتاج عزیز مشاور امنیت ملی پاکستان نباید در حاشیۀ سفرش به هند، با جدایی طلبان منطقۀ تحت منازعۀ کشمیر دیدار داشته باشد، و نه هم دامنۀ مذاکرات از بحث روی مشکل دهشت افگنی فراتر رود.
وزارت خارجۀ پاکستان اواخر شنبه با پخش یک اعلامیه، این پیشنهاد هند را که گویا اجندای مذاکرات باید فقط به موضوع مبارزه با دهشت افگنی محدود بماند، رد کرد. پاکستان علاقمند بود که با استفاده از فرصت، بر منازعۀ کشمیر نیز بحث کرده و مشاور امنیت ملی آن کشور با رهبران جدایی طلبان کشمیر هندی دیدار کند.
پاکستان گفت که چنین دیدار ها سابق نیز صورت گرفته و حال نباید جلو آن گرفته شود. هند، پاکستان را متهم می سازد که گویا شورشیان جدایی طلب کشمیری را مسلح ساخته و آموزش نظامی میدهد، اما اسلام آباد این اتهامات را رد میکند.
واکنش ها در کشمیر
نیرمال سنگهـ معاون وزیر اعلی ایالت جمو و کشمیر هند، امروز تصمیم اسلام آباد را مبنی بر فسخ مذاکرات، مایۀ تأسف خواند و پاکستان را آماج انتقاد قرار داد. آقای سنگهـ گفت: "پاکستان از همان آوان، سعی می کرد تا وضعیتی را ایجاد نماید که هند این مذاکرات را فسخ کند."
وزیر اعلی ایالت جمو و کشمیر هند موضعگیری حکومت مرکزی هند را در این زمینه ستود و گفت که هند میخواست برای رسیدگی به مشکل دهشت افگنی در منطقه، میکانیزمی ایجاد گردد.
اما برخی ها به این نظر اند که هند و پاکستان باید با در نظرداشت روحیۀ مردم کشمیر، روند مذاکرات را از سرگیرند. وحید پارا از حزب دموکراتیک مردم در کشمیر هندی میگوید: "این دو کشور نمیتوانند متخاصم باقی بمانند و بین خود صحبت نکنند. پس یگانه چیزی که باید بین هند و پاکستان پایدار بماند، همانا گفتگو و دیالوگ است."
از زمانی که نریندرا مودی در ماه می سال گذشته به حیث صدراعظم هند به کار شروع کرده، این دومین باریست که دو کشور همسایه و مجهز با سلاح اتمی مذاکرات مجوزۀ شان را فسخ میکنند، طوری که هر دو جانب در آستانۀ نشست دو روزۀ مشاورین امنیت ملی شان، وارد یک منازعۀ لفظی میشوند.
