مسوولان ریاست مهاجرین و عودت کنندگان ولایت هرات میگویند که مقامهای ایرانی بیش از ۲۲۰۰ کودک و نوجوان کارگر مهاجر افغان را در جریان ۱۰ ماه گذشته به گونهٔ اجباری از ایران اخراج و به افغانستان فرستادهاند.
مقامهای افغان میگویند که این کودکان و نوجوانان که بین سنین ۱۰ تا ۱۶ سال عمر دارند، بیشتر برای کار به کشور ایران مهاجرت کرده بودند.
رد مرز شدگان نیز مدعی اند که زمانیکه در بازداشت نیروهای ایرانی بودند و نیز هنگام اخراج از آن کشور، مورد لت و کوب و آزار و اذیت سربازان ایرانی قرار گرفتهاند.
عارف ۱۵ ساله که با پنج کودک دیگر زیر سن ۱۶ سال به تازگی از ایران اخراج شده و برای اسکان موقت در کمپ مهاجرین انصار ولایت هرات انتقال داده شده است، از برخورد نادرست سربازان امریکایی شکایت دارد.
عارف به صدای امریکا گفت: "پولیس مرا گرفتار کرد و به پوسته برد و باز من را دشنام میداد و گفت اتن کن و برقص، وقتی گفتم که یاد ندارم من را لت و کوب کرد ، باز مجبوراً رقصیدم، شب که شد دست و چشمهای ما را بستند و در بیرون خوابیدیم و دو روز بعد ما را به اردوگاه فرستاد و بعد از ثبت نام ما را به افغانستان فرستادند."
پرویز ۱۶ ساله نیز حکایتهای تلخی از بد رفتاری سربازان ایرانی و مجبور کردنش به کارهای شاقه دارد.
او گفت:" پولیس ما را به یک بازداشتگاه برد، بعد چوکی را بر دستان ما نگاه میداشت و میگفت بشین و بلند شو، ما را مدام با سیلی میزد و به پاهایم با چوب میزد که حالا خوب نمیتوانم راه بروم، از حکومت میخواهم برای ما یک کاری در کشور ایجاد کند تا ما اینجا کار کنیم و خرج خانه و صرفیه آب و برق را تامین کنیم."
مسوولان ریاست مهاجرین و عودت کنندگان هرات نیز میگویند که آمار اخراج اطفال کارگر از ایران نسبت به سال گذشته ۶۰ درصد افزایش یافته است.
جاوید نادم، رییس این اداره میگوید که تنها در جریان ۱۰ ماه نخست سال روان خورشیدی بیش از ۲۰۰۰ کودک کارگر افغان به گونه اجباری از ایران اخراج شده اند.
آقای نادم گفت: "اضافه تر از ۱۱۵ هزار نفر داشتیم که اینها اخراج شدند که بین آنان اطفال هم موجود است که آمار اطفال طی سال ۱۳۹۹ شمسی ،دو هزار و ۲۳۰ طفل بود که بین سنین ده تا ۱۷ سال بودند و به اصطلاح قاچاق شده کار استند که آنجا توسط نیروی انتظامی ایران گرفتار و بعد به افغانستان رد مرز شدند."
آگاهان نیز میگویند فقر، نا امنی و عدم توجه حکومت به وضعیت اطفال سبب شده تا آنان برای تامین مصارف زندگی شان بگونهٔ قاچاقی به کشورهای همسایه مهاجرت کنند
جواد عمید، فعال مدنی با تاکید بر اینکه حکومت باید زمینه فراگیری فن و حرفه برای اطفال در داخل کشور را مهیا سازد، به صدای امریکا گفت: "اینها (کودکان کارگر) باید در اولویت کاری حکومت قرار بگیرند و برایشان زمینه مصوونیت اجتماعی فراهم شود، اشتغال زایی شود چون اگر خانوادهها یک شغل خوب و درامد کافی داشته باشند طبیعتاً هیچگاه اطفال خود را برای کارگری به ایران و دیگر کشورها نمیفرستند."
سال گذشته نیز بیش از ۱۳۰۰ طفل مهاجر از سوی سربازان ایرانی بازداشت و به گونهٔ اجباری به افغانستان اخراج شده بودند.
در کنار افراد اخراج شده از ایران در جریان ده ماه نخست سال ۱۳۹۹ خورشیدی بیش از ۳۴۹ هزار افغان نیز به گونه داووطلب از ایران و از طریق مرز اسلام قلعه وارد افغانستان شده اند.