مقامات ایرانی ۱۰۰ زندانی افغان را در ساحۀ مرزی به حکومت طالبان تحویل دادند.
ضیا احمد تکل، معاون سخنگوی وزارت خارجۀ حکومت طالبان، روز دوشنبه ۱۲ جون (۲۲جوزا) با فرستادن پیامی به رسانه‌ها گفت که این زندانیان روز یکشنبه از طریق بندر ابریشم در ولایت نیمروز به افغانستان منتقل شدند.
به گفتۀ تکل، روند انتقال زندانیان افغان از ایران به تاریخ ۲۱ جوزای سال روان خورشیدی بر اساس توافق میان حکومت طالبان و ایران دوباره آغاز شد.
پیش از این نیز، ایران تعدادی از زندانیان افغان را به حکومت طالبان تحویل داده بود. اما این ۱۰۰ زندانی پس از اختلاف تهران و کابل بر سر توزیع آب هلمند به حکومت طالبان تحویل داده شده اند.
ماه گذشته جنجال بین نیروهای مرزی ایران و طالبان بر سر حقابه دریای هلمند تا درگیری مسلحانه پیش رفت و منجر به تلفات به دو طرف شد.
با این حال، حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در اوایل ماه جون در گفتگو با خبرگزاری صدا و سیما گفت که کشورش درباره توزیع آب دریای هلمند مصروف مذاکره با حکومت طالبان است و این مذاکرات به خوبی پیش می‌رود.
ضیا احمد تکل پیش از این گفته بود که پس از اگست ۲۰۲۱، حدود ۱۰۰۰ زندانی از ایران آزاد شده اند و دوسیه‌های آنان در افغانستان بررسی خواهد شد.
تکل همچنان گفت که ایران موافقت کرده است که برای مجازات اعدام بر ۲۰۰ زندانی افغان که در ایران محکوم شده اند، اجرا نشود. اما او واضح نکرد که حکم این زندانیان لغو شده و یا مجازات اعدام به حکم دیگری تغییر کرده است.
یک هیات طالبان به رهبری شمس‌الدین پهلوان، لوی سارنوال حکومت این گروه، به تاریخ ۲۳ فبروری (پنجم حوت) برای بررسی وضعیت افغان‌های زندانی در ایران به آن کشور سفر کرد.
ایران تا اکنون در مورد تحویل زندانیان افغان به حکومت طالبان چیزی نگفته است.
بر اساس گزارش‌ها، اکثر زندانیان افغان در ایران علاوه بر نداشتن مدارک قانونی، به دلیل قاچاق مواد مخدر و سایر جرایم زندانی شده اند. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که در میان افغان‌های زندانی در ایران، تعدادی از مقامات ارشد حکومت سابق نیز حضور دارند.
گرچه در حال حاضر آمار دقیق افغان‌های زندانی در ایران معلوم نیست، اما گفته می‌شود که شمار آنان به هزاران نفر می رسد.
این در حالی است که حکومت پیشین افغانستان و ایران تفاهمنامۀ تبادلۀ زندانیان را امضا کرده بودند که بر اساس آن صدها افغان زندانی از ایران به افغانستان منتقل شدند.
در ماه قوس ۱۳۹۹ خورشیدی، بهادر امنیان، سفیر وقت ایران در کابل، به فضل احمد معنوی، وزیر عدلیۀ حکومت پیشین افغانستان گفته بود که کشورش آمادۀ سپردن حدود ۲۰ هزار زندانی افغان به این کشور است.
سفیر پیشین ایران در کابل گفته بود که از میان حدود ۲۰ هزار زندانی افغان، دوسیه‌های ۲۶۰۰ تن آنان تکمیل و آمادۀ سپردن به جانب افغانستان است. گفته می‌شود که اکثر افغان‌هایی که به ایران می‌روند به دلیل نداشتن مدارک قانونی، قاچاق مواد مخدر و برخی جرایم دیگر توسط حکومت ایران زندانی شده اند.
