هیاتی از ملل متحد روز جمعه هشتم مارچ (۱۸ حوت) با نشر گزارشی به مناسبت روز جهانی زن گفت که سرکوب خشونت‌آمیز علیه زنان و دختران توسط حکومت ایران سبب تخطی‌های شدید حقوق بشر و در برخی حالات جنایت علیه بشریت شده است.
بر اساس این گزارش، پس از مرگ مهسا امینی، زن ۲۲ ساله ایرانی-کردی در بازداشت پولیس گشت ارشاد، شمار فزاینده‌ای از زنان در آن کشور از مقررات پوشیدن حجاب اجباری سرپیچی کردند. حکومت آن کشور در واکنش شمار زیادی از زنان را به دلیل عدم رعایت حجاب اسلامی دستگیر و بازداشت کرد.
خشم مردم نسبت به مرگ مهسا امینی به سرعت منجر به هفته‌ها مظاهرات گسترده در داخل و خارج از ایران شد. در این مظاهرات زنان به صورت آشکارا حجاب‌های اجباری خود را بر داشتند و رژیم جمهوری اسلامی تحت رهبری علی خامنه‌ای را به آزمون کشیدند.
در پی مظاهرات مردمی و سرکوب آنان توسط حکومت ایران، شورای حقوق بشر ملل متحد در نومبر سال ۲۰۲۲ یک جلسه ویژه را در مورد این وضعیت تشکیل داد و قطعنامه‌ای را برای ایجاد تحقیق در مورد سرکوب مرگبار فعالان حقوق بشر رای داد.
در نخستین گزارش هیات حقیقت یاب مستقل بین‌المللی در مورد ایران آمده است که نقض‌های متعدد '' جنایت علیه بشریت از جمله قتل، زندان، شکنجه، تجاوز جنسی و سایر اشکال خشونت جنسی، آزار و اذیت، ناپدید شدن اجباری و سایر اعمال غیرانسانی" صورت گرفته است.
بر اساس گزارش این هیات حقیقت یاب، ارتکاب چنین جنایاتی که قربانیان از حقوق اساسی شان محروم می‌شود و با تبعیض مواجه اند، ماموریت را به این نتیجه رساند که "جنایت علیه بشریت آزار و اذیت به دلایل جنسیتی انجام شده است."
این ماموریت سه نفره متشکل از سارا حسین، رییس هیات از بنگله‌دیش، شاهین سردار علی از پاکستان و ویویانا کرستیچویچ از ارجنتاین می‌باشد.
بر اساس این گزارش، سارا حسین گفت: "این اقدامات حکومت ایران بخشی از حملات گسترده و سیستماتیک است که جمعیت غیرنظامی در ایران، به ویژه زنان، دختران، پسران و مردانی را هدف قرار می‌دهد که از آزادی، برابری، کرامت و پاسخگویی دفاع کرده‌اند."
او افزود: ''ما از حکومت [ایران] می‌خواهیم که به صورت فوری سرکوب اعتراضات مسالمت‌آمیز به ویژه زنان و دختران را متوقف کند."
گروه