یک روز قبل از حملۀ مرگبار شهر کابل، رئیس جمهور افغانستان، به اعضای شورای ملی آن کشور در ارگ ریاست جمهوری گفت که صلح افغانستان در میز مذاکره حل نخواهد شد.
محمد اشرف غنی گفت:"راه صلح را در افغانستان، قوت نیرو های امنیتی، ارادۀ ملی ما و وحدت سیاسی ما در میدان جنگ تعیین می کند. این صلح امسال اگر ارادۀ دفاع را نداشته باشیم، در میز مذاکره حل نمی گردد."
آقای غنی ادامۀ جنگ را در افغانستان به مثابۀ زهر تلقی کرد، اما اصرار ورزید که برای تامین صلح و ثبات در افغانستان، نوشیدن این زهر، ضروری است.
آقای غنی گفت: " تلخ است، اما مردم افغانستان برای دفاع این مملکت همیشه زهر را خورده اند و این خاک را نگهداشته اند. امسال این زهر برای شش ماه بالا ما تحمیل می شود، اما در آخر آن انشاالله و تعالی، نتیجۀ آن صلح و ثبات پایدار خواهد بود.
اما قبل از عملی شدن تصمیم ادامه جنگ در افغانستان توسط رئیس جمهور غنی، فردای آن روز، گروه طالبان موفق به انجام یکی از بزرگترین حملات مرگبار در کابل شد، حملۀ که خشم رئیس جمهور افغانستان بر انگیخت.
آقای غنی حین دیدار با مجروحین حملۀ روز سه شنبه در کابل گفت:" هیچ افغان از هیچ افغان دیگر کمتر نیست. هر خون افغان که به نا حق ضایع می شود، ما انتقام آنرا می گیریم. هر کسی که عزت و آبروی این خاک را، آیندۀ این خاک را به خطر مواجه می کند، باید بداند که در مقابل آن مشت محکم وجود دارد."
در گذشته، حکومت افغانستان همواره تاکید داشت تا منازعۀ مسلحانه در افغانستان از طریق مذاکرات صلح حل گردد.
آیا هر دو طرف جنگ می خواهد؟
مایکل کوگلمن، پژوهشگر آسیای جنوبی در مرکز تحقیقات بین المللی ودرو ولسن مستقر در واشنگتن دی سی، فکر می کند که پاسخ این سوال را دارد.
آقای کوگلمن به رادیو آشنا صدای امریکا گفت: " متاسفانه، پاسخ این سوال، بلی است. فکر می کنم که طالبان و حکومت افغانستان هر دو به این نتیجه رسیده اند که این جنگ در چند ماه آینده و یا هم احتمالاً در سال های بعدی ادامه یابد. طالبان از خود علاقمندی اندکی برای مذاکرات صلح نشان داده است."
این تحلیلگر آسیای جنوبی همچنین می گوید که با در نظر داشت عملکرد طالبان، رئیس جمهور افغانستان اکنون در موقفی قرار ندارد تا حمایت سیاسی را برای آغاز مذاکرات صلح با طالبان به دست بیاورد.
آقای کوگلمن گفت:" متاسفانه فکر می کنم به نکتۀ رسیده ایم که روند صلح که همواره بعید به نظر می رسید، حالا عملاً مرده است."
یک روز پس از حملۀ مرگبار کابل، که در نتیجۀ آن ۶۴ نفر کشته و ۳۴۷ تن دیگر زخمی شد، عبدالرشید دوستم، معاون اول رئیس جمهور افغانستان، در مصاحبۀ با تلویزیون آشنا صدای امریکا به گونۀ ضمنی، سازمان استخبارات نظامی پاکستان را مسول حملۀ کابل دانست و گفت که آماده انتقام گیری از ISI است.
آقای دوستم گفت "اگر رئیس صاحب جمهور هدایت بدهد، انتقام خواهیم گرفت. چندین بار آی اس آی را درس دادیم و جنرال دوستم باز هم آی اس آی را درس خواهد داد و انتقام جوانان و هموطنان را خواهد گرفت."
معاون اول رئیس جمهور افغانستان تاکید کرد که حکومت افغانستان و شخص وی خواهان حل مسالمت آمیز منازعه در افغانستان می باشند؛ اما به گفتۀ او مذاکره با گروه طالبان نتیجه نخواهد داد.
آقای دوستم گفت:"با این افراطگرایان، با این جاهلان، کسانیکه سر می برند و آدم می کشند، نمی شود نشست و مسایل را حل کرد. پنتاگون قاطع تر تصمیم بگیرد و اگر پنتاگون واقعاً تصمیم قاطع گرفت، تا شش ماه بعدی، طالبان در افغانستان نخواهد بود."
دخالت آی ایس آی و شبکۀ حقانی
حشمت غنی احمدزی، رئیس سراسری کوچی های افغانستان، نیز به رادیو آشنا صدای امریکا گفت که سازماندهی و اجرای حمله به این بزرگی از توان گروه طالبان بیرون است و به گفتۀ او آی اس آی پاکستان در عقب این حمله است.
آقای احمدزی گفت: " بدون رهبری ISI چه از لحاظ لوژستیکی نا ممکن است. به کلی واضیح است که منبع از کجا گرفته می شود؛ جای آموزش آنان ]طالبان[ و استخدام آنان کجا است."
به گفتۀ آقای احمدزی، جنگ هزینه زیادی به کار دارد و نمی تواند از سوی یک مدرسه تامین شود، بنا براین، تمویل کنندۀ مالی طالبان، پاکستان است.
آقای کوگلمن نیز به همین باور است که با در نظر داشت حملۀ به این بزرگی، به نظر می رسد طالبان به تنهایی نمی تواننند چنین حمله یی را انجام دهند. به گفتۀ وی حد اقل شبکۀ حقانی در این حمله دخیل بوده، شبکۀ که به گفتۀ کوگلمن، رابطه نزدیک با ISI دارد.
اما نفیس ذکریا، سخنگوی وزارت خارجۀ پاکستان، در مصاحبۀ اختصاصی با رادیو آشنا صدای امریکا با رد این اتهامات گفت که پاکستان نسبت به هر کشور دیگر خواهان صلح و ثبات در افغانستان است.
آقای ذکریا گفت: "همۀ جهان و جامعه بین المللی کاملاً درک می کنند که پاکستان خود بزرگترین قربانی دهشت افگنی است. ما از این پدیده شنیع رنج برده ایم و ما ده ها هزار شهروند خود را از دست داده ایم. ما مصمم استیم تا این پدیده دهشت افگنی رااز بین ببریم."
آقای ذکریا خطاب به سیاستمداران افغانستان گفت که مقصر دانستن پاکستان به نفع افغانستان تمام نخواهد شد؛ در عوض منافع کسانی را تامین خواهد کرد که خواهان بی ثباتی افغانستان اند.
پس از تشکیل حکومت جدید در افغانستان، مقامات آن کشور به سرعت تلاش کردند تا منازعه با طالبان خاتمه یابد و به گفتۀ رئیس جمهور غنی "جنگ اعلام ناشده" میان کابل و اسلام آباد نیز خاتمه یابد.
اما پس از حملۀ مرگبار ماه آگست سال ۲۰۱۵ در منطقۀ شاه شهید که در نتیجۀ آن ده ها نفر کشته و صد ها تن دیگر زخمی شدند، حکومت افغانستان برای چندین ماه متواتر از ادامۀ مذاکرات خود را عقب کشید و مقامات افغانستان به صورت صریح و ضمنی، پاکستان را در آن حمله مقصر دانست.
حال با در نظر داشت سابقۀ موقفگیری کابل در مقابل طالبان و پاکستان، به باور شماری از تحلیلگران، پس از حملۀ مهلک روز سه شنبه، پالیسی حکومت افغانستان در برابر طالبان و پاکستان ممکن بار دیگر تغییر کند.
به تعویق انداختن سفر عبدالله عبدالله، رئیس اجرائیه حکومت افغانستان به پاکستان آنهم برای مدت نا معلوم می تواند یکی از نشانه های تغییر در پالیسی حکومت افغانستان در برابر طالبان و اسلام آباد تلقی گردد.
