در شش ماه نخست سال ۲۰۱۷ میلادی، یکهزار و ۶۶۲ فرد ملکی افغان در جریان منازعات مسلحانه، حملات انفجاری و انتحاری جان باخته و سههزار و ۵۸۱ تن دیگر زخم برداشته اند.
این در حالی است که در شش ماه نخست سال ۲۰۱۶ میلادی، یکهزار و ۶۰۱ فرد ملکی در افغانستان در جریان نبردهای مسلحانه و جنگ کشته و سههزار و ۵۶۵ غیرنظامی دیگر زخمی شده بودند.
دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما)، روز دوشنبه، گزارش شش ماهۀ خود را در مورد کشته و زخمیشدن افراد ملکی در جریان حملات مسلحانه، انفجارها و حملات انتحاری نشر کرد که در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته، تعداد کشتهها دو فیصد افزایش و شمار زخمیان یک درصد کاهش را نشان میدهد.
در این گزارش آمده است "بر اساس آمار دفتر هیأت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان ( یوناما)، مرگ یکهزار و ۶۶۲ فرد ملکی از اول جنوری الی ۳۰ جون تأیید گردیده است که رقمِ متذکره در مقایسه عین مدتِ سال گذشته در حدود دو فیصد افزایش را نشان میدهد. تعداد افراد ملکی که که از ناحیه نبردهای مسلحانه زخمی شده اند به سههزار و ۵۸۱ تن رسیده که در مقایسۀ مدت مشابه در سال گذشته یک فیصدکاهش را نشان میدهد".
یوناما، نیروهای مسلح مخالف دولت افغانستان را مسؤول ۶۷ درصد قربانیشدن غیرنظامیان خوانده و گفته است در حملات عناصر ضددولتی، یکهزار و ۱۴۱ تن کشته و دوهزار و ۳۴۸ تن دیگر زخمی شده اند که مسؤولیت ۴۳ درصد به طالبان، پنج درصد به داعش و متباقی به مهاجمان ناشناس اختصاص داده شده است.
طالبان با نشر پیامی به رسانهها، گزارش یوناما را غیرمنصفانه خوانده و گفته اند که گذشته این گزارش نیز یک جانبه و دور از حقیقت است.
در شش ماه نخست امسال، کشتهشدن ۳۲۷ و زخمی شدن ۶۱۸ فرد ملکی به نیروهای طرفدار دولت نسبت داده شده که به گفتۀ یوناما، نسبت به همین مقطع زمانی در سال گذشته، ۲۱ فیصد کاهش یافته و قابل ستایش است. هرچند بر بنیاد یافتههای این اداره، با ازدیاد ۴۳ درصد تلفات ملکی در حملات هوایی، ۹۵ کشته و ۱۳۷ زخمی به ثبت رسیده است.
در این گزارش، از نیروهای دولتی افغانستان خواسته شده است که استفادۀ خمپاره و راکت در ساحات تجمع ملکی را توقف دهند و نیز استفاده از شبه نظامیان طرفدار حکومتی و گروههای مشابه در این مناطق جلوگیری شود.
تدامیچی یاماموتو، نماینده خاص سرمنشی سازمان ملل متحد در افغانستان گفته است "هزینۀ که این جنگ شنیع در افغانستان بر جا میگذارد، شامل از دستدادن زندگی افراد، ویرانی و رنج و درد، بیش از حد می باشد".
حملات انتحاری بیشترین قربانیان را از غیرنظامیان گرفته است که بر بنیاد گزارش یوناما، ۵۹۶ ملکی در نتیجۀ حملات انتحاری و انفجارهای مواد تعبیهشده (IED) جان باخته و یکهزار و ۴۸۳ تن دیگر در این گونه حملات مخالفان مسلح دولت زخم برداشته اند.
آمار قربانیان حملات انتحاری و انفجارها در شش ماه نخست امسال، در مقایسه به زمان مشابه سال گذشته در گزارش یوناما، ۱۵ درصد افزایش را نشان میدهد.
افزایش تلفات زنان و کودکان
یوناما در گزارشاش از افزایش ۲۳ درصدی کشته و زخمیشدن زنان افغان خبر داده و گفته است که از اول جنوری تا ۳۰ جون، در جریان منازعات مسلحانه، درگیری، حملات انتحاری و انفجاری ۱۷۴ زن افغان جان داده و ۴۶۲ تن از زنان نیز زخمی شده اند.
این در حالی است که سال گذشته در عین زمان، کشتهشدن ۱۳۰ زن و زخمیشدن ۳۷۷ زن دیگر در دفتر یوناما ثبت شده است.
کودکان نیز در جریان منازعات مسلحانه، انفجارها و حملات انتحاری قربانی داده اند. یوناما در شش ماه اول سال روان میلادی، ۴۳۶ مورد کشته و یکهزار و 441 مورد جراحت کودکان را ثبت کرده است.
در حالی که این دفتر سال گذشته در زمان مشابه، شمار اطفال کشتهشده را ۳۸۸ تن و اطفال زخمی را یکهزار و ۱۲۱ تن ثبت کرده بود.
مقایسه ارقام سال گذشته و امسال نشان میدهد که در شمار کشتههای کودکان ۹ درصد و در زخمیان نیز بیش از ۲۸ فیصد افزایش یافته است.
یوناما، استفاده از مهمات انفجاری تعبیهشده فشاری و عملیات هوایی را در ساحات ملکی، از عوامل افزایش آمار کشتهها و زخمیان زنان و کودکان افغان قلمداد کرده است.
زید رعدالحسین، کمیشنر عالی سازمان ملل متحد برای حقوق بشر گفته است " آمارِ این گزارش، هرچند وحشتناک است ولی هرگز به طور کامل نمیتواند رنجهای انسانی مردم افغانستان را به طور کامل بیان کند. هر یکی از ارقام تلفات افراد ملکی در حقیقت یک خانواده آسیب دیده، ضربه روحی غیر قابل تصور، رنجها و نقضهای ظالمانۀ حقوق بشری مردم را نشان میدهد".
او به اشاره به خطرات روزمرۀ زندگی زنان و کودکان افغان که مجبور به ترک منازل شان شده اند، تأکید کرده است که تداوم "فاجعۀ ملی افغانستان" نباید نادیده گرفته شود.
افزایش تلفات در کابل
یوناما گفته است که ۱۹ درصد آمار کشتهها و زخمیان در شهر کابل به ثبت رسیده است که تنها در حمله ۳۱ ماه می از اثر انفجار بمب جاسازیشده در یک تانکر فاضلاب در این شهر، دست کم ۹۲ تن از افرادی ملکی کشته شده و ۵۰۰ نفر دیگر مجروح شدند.
از نظر این اداره، این رویداد، مرگبارترین حادثۀ بوده که توسط یوناما از سال ۲۰۰۱ به این طرف به ثبت رسیده است.
آقای یاماموتو تأکید کرده است "استفاده دوامدار و بیرویه از مواد انفجاری و مواد انفجاری تعبیه شده و غیرقانونی، مایه تأسف بوده و به کار گیری از چنین مواد باید بلافاصله متوقف شود".
در همین حال، گروه دادخواهی حفاظت از افراد ملکی، نتایج سروی این اداره را که در مورد شمار کشتهها و زخمیان ملکی در ۱۶ ولایت انجام داده است، اعلام کرد.
محمدهاتف فقیرزاده، یک عضو این گروه در کابل گفت که تنها در ماه جون ۲۴۹ فرد ملکی کشته و ۷۹۴ تن دیگر در افغانستان زخمی شده اند که بیشترین آن در کابل بوده است.
آقای فقیرزاده، افزود "کابل در صدر فهرست این ولایات جا گرفته است که تلفات افراد ملکی در آن از سایر ولایات بلندتر است. در این ولایت در ماه گذشته میلادی، ۱۸۰ فرد ملکی شهید و ۹۰۹ فرد دیگر مجروح شده اند".
بر بنیاد این سروی، ولایات ننگرهار و هلمند از لحاظ قربانیان افراد ملکی، به دلیل درگیریهای شدید، به ترتیب در جایگاه دوم و سوم قرار گرفته اند.