یک روز بعد از توافق میان دو نامزد در حضور وزیر خارجه امریکا، مبنی بر تفتیش تمام آرای ریخته شده، تیم اصلاحات و همگرایی به رهبری عبدالله عبدالله می گوید که هدف از تشکیل "حکومت وحدت ملی" در قدم اول ایجاد رئیس اجرائیه حکومت با صلاحیت های مشخص است و بعد از دو سال، از طریق تعدیل در قانون اساسی، پُست صدارت در سیستم حکومت افغانستان ایجاد خواهد شد.
ولی شماری از کارشناسان سیاسی به این باورند که اگر دو نامزد می خواهند اعتماد مردم را به دست بیاورند، باید به صورت واضح از توافقی که میان آنان صورت گرفته است مردم را آگاه سازند، در غیر آن، اعتماد افغان ها نسبت به رهبران و روند انتخابات کاملا از بین خواهد رفت.
با وجودیکه هیچ یک از نامزدان دور دوم ریاست جمهوری افغانستان در مورد آنچه آنان به نام "حکومت وحدت ملی" یاد می کند، وضاحت نداده اند، اعضای تیم آقای عبدالله می گویند که چنین حکومت در گام نخست ایجاد رئیس اجرائیه حکومت و بعد از دو سال، تغییر این موقف به صدارت می باشد.
فضل احمد اوریا، از ستاد انتخاباتی داکتر عبدالله عبدالله می گوید:" دفعتاَََ اتکا می کنیم به پُست اجرائیه با صلاحیت های معین که توسط فرمان رئیس جمهور داده می شود و بعد تلاش صورت می گرد که زمینه و ظروف قانونی فراهم شود که لویه جرگه برگزار شود و در لویه جرگه، تغییرات و تعدیلات در خیلی موارد به خصوص پُست صدراعظم در قانون اساسی باید ایجاد شود."
آقای اوریا گفت بعداً پُست اجرائیه دو باره انتقال پیدا می کند به صدارت، یعنی نامزد برندۀ انتخابات رئیس جمهور می شود و نامزد دیگر هم صدراعظم.
محمد محقق، معاون دوم تیم اصلاحات و همگرایی در صحبت با رادیو آشنا صدای از ایجاد پُست رئیس اجرائیه در آغازین مرحلۀ حکومت وحدت ملی خبر داده گفت که پس از گذشت دو سال این پست به صدارت مبدل خواهد شد.
هدف چیست؟
شیرجان احمدزی، محقق در پوهنتون نبراسکای در امریکا به رادیو آشنا گفت که به منظور جلب اعتماد مردم، رهبران دو تیم باید به صورت روشن در مورد توافقات شان معلومات دهند، در غیر آن، مردم اعتماد خود را نسبت به رهبران از دست خواهند داد.
آقای احمدزی گفت: دو تیم به مردم تشریح کنند که هدف آنان از حکومت وحدت ملی چی است. اگر هدف از ایجاد یک موقف به حیث رئیس اجرائیه و یا صدراعظم باشد، به گفته او یک تیم قبلا در چوکات سیاست خود این موقف را دارد.
آگاهان امور حقوقی و سیاسی می گویند، از نظر سیاسی تشکیل چنین حکومت به مفهوم ایجاد حکومت ائتلافی است و جای برای کاربرد اصطلاح وحدت ملی وجود ندارد.
نصر الله ستانکزی یکی از این آگاهان به رادیو آزادی گفت که اصطلاح وحدت ملی به عوض حکومت ائتلافی مورد استفاده قرار گرفته است، او گفت اساساً حکومت وحدت ملی در دولت های به میان می آید که پس از جنگ ها و بحران های قومی این حکومت تشکیل می شود.
آقای ستانکزی که استاد حقوق و علوم سیاسی است میگوید نامش را هر چی می گذارند از نظر علوم سیاسی، چنین تشکیل، حکومت ائتلافی است.
در گذشته هر دو تیم روی کار آمدن حکومت ائتلافی را رد کرده بودند و اکنون هم تاکید میکنند که هدف از ایجاد حکومت وحدت ملی، حکومت ائتلافی نیست.
