انجمن قضات زن و سارنوالی منع خشونت علیه زنان میگویند، حضور زنان در نهادهای عدلی و قضایی افغانستان افزایش یافته و سبب تأمین عدالت برای زنان قربانی خشونت شده است.
بر اساس ارقام انجمن قضات زن، تعداد قاضیان زن به ۲۶۰ تن رسیده است که ۲۱ تن آنان در هرات، یازده تن در بلخ، دوتن در تخار، یکی در بغلان و ۲۲۵ تن دیگر این بانوان، در کابل، در مورد سرنوشت مجرمان تصمیم می‌گیرند؛ اما در ۲۹ ولایت افغانستان هنوز قاضی زن وجود ندارد.
شکیلا ابوی شگرف، رئیس انجمن قضات زن در افغانستان، در صحبت با صدای امریکا گفت آنان برنامههای جدی برای تشویق و جذب زنان در محاکم دارند.
او افزود "ما میخواهیم در سطح رهبری، قضات زن زیاد داشته باشیم. پلانهایی برای آینده نیز داریم، میخواهیم قضات زن را به معیارهای بینالمللی برابر بسازیم، چرا که اگر یک قاضی زن آموزش ببیند، طبعاً عدالت را تأمین می‌کند و در بخش معارف قضایی که یک بخش بسیار مهم است، قضات زن استند - که برای قریهها و قصبات و جاهای که مشکلات دارند - میتوانند قوانین، راه و رسم را از طریق آگاهی عامه به سمع آنان برسانند".
به گفتۀ بانو شگرف، آنان کورسهای ستاژ قضایی را سالانه راه اندازی میکنند و از این طریق حدود ۳۰ تا ۴۰ خانم برای قضاوت در محاکم، آماده میشوند.
بانو شگرف گفت، افزایش تعداد زن در محاکم، حتی سبب تغییر مثبت باورهای منفی علیه زنان شده و تبعیض جنسیتی را نیز کاهش داده است.
حکومت افغانستان، انجمن قضات زن را در سال ۱۳۹۱ خورشیدی، در چهارچوب محاکم این کشور با ریاست و عضویت قاضیان زن از سرتاسر افغانستان ایجاد کرد.
بانو شگرف، رئیس این انجمن گفت، آنان خواستار عضویت یک بانوی قاضی در شورای عالی ستره محکمه، عضویت یک قاضی زن در کمیسیون تعیینات و افزایش تعداد قاضیان زن در سطح تصمیم‌گیری رؤسا استند.
همین اکنون در سطح تصمیم‌گیری روسا فقط هفت زن حضور دارد.
شمار سارنوالان زن
از سوی دیگر، حضور زنان در سارنوالیها نیز افزایش یافته است، هرچند حضورشان به سارنوالیهای منع خشونت علیه زنان محدود میشود.
پروین رحیمی، رئیس سارنوالیهای منع خشونت علیه زنان، در صحبت با صدای امریکا گفت، تعداد سارنوالان زن نسبت به گذشته افزایش چشم‌گیر یافته است و اکنون در ۲۳ ولایت افغانستان سارنوالان زن، در سارنوالیهای منع خشونت تصمیم گیرنده اند.
به گفتۀ بانو رحیمی، همین اکنون هشتاد زن شامل ۷۸ لیسانس، یک ماستر و یکی چهارده پاس، در بست سارنوالی کار میکنند.
بانو رحیمی، در مورد مؤثریت حضور زنان در نهادهای عدلی و قضایی و تأمین عدالت، برای بانوان قربانی خشونت گفت "یک قاضی مرد نمیتوانست یک خانم را به شکل درست درک کند، به خصوص وقتی در قضایای تجاوزهای جنسی که جلسۀ قضایی میخواست، زن از شرم و حیایی که داشت، متردد میشد، در اظهارات خود متردد بود، تحت تأثیر میرفت و نمیتوانست با الفاظ صریح، همان چیزی را که واقع شده آن را بگوید، این مسأله سبب میشد تا حکم غیرعادلانه در قضیه صورت گیرد".
با این همه، هنوز در یازده ولایت افغانستان سارنوالیهای منع خشونت علیه زنان را مردان رهبری میکنند.
به گفتۀ بانو رحیمی، ادارۀ سارنوالی افغانستان مصمم است تا برای افزایش تعداد سارنوالان زن، دورۀ آموزشی شش ماهه را به گونۀ نظری و عملی در سراسر این کشور برای ۲۴۴ بانوی که از پوهنځی‌های شرعیات و حقوق فارغ شده باشند، راه اندازی کند.
نهادهای عدلی و قضایی همواره مورد انتقادهای شدید قرار گرفته و دلیل آن هم وجود فساد گسترده در این نهاد گفته شده است.
اکنون برخی از فعالان حقوق زن باور دارند که افزایش تعداد زن در این نهادها سبب کاهش فساد نیز میشود.
ریحانه عزیز، فعال حقوق زن در صحبت با صدای امریکا گفت "افزایش تعداد قضات و سارنوالان زن، برای ما و شما یک دست‌آورد بزرگ است و امیدوار استیم با افزایش تعداد خانمها در نهادهای عدلی و قضایی، بتوانیم در تأمین عدالت برای تمام شهروندان افغانستان نتایج خوب و مؤثریت را شاهد باشیم".
چندی پیش محمداشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان گفته بود که زنان قربانی خشونت، با مراجعه در نهادهای عدلی و قضایی بار دیگر قربانی میشوند و به آنان به چشم طعمه دیده میشود.