پاکستان روز جمعه ۱۰ نومبر (۱۹ عقرب) مدت اقامت حدود ۱.۴ میلیون پناهجوی افغان را که مدارک اقامت قانونی آنها منقضی شده بود، تا پایان سال ۲۰۲۳ تمدید کرد.
در اعلامیهٔ رسمی حکومت پاکستان که صدای امریکا آن را دیده، آمده است: "حکومت پاکستان خوشحال است که اعتبار کارت‌های ثبت (پی‌او‌آر) صادرشده برای پناهجویان افغان را تا [۳۱ ] دسمبر ۲۰۲۳ تمدید می‌کند."
پاکستان در اوایل ماه اکتوبر به همه مهاجرانی که به گونهٔ غیرقانونی در آن کشور به سر می‌برند به شمول ۱.۷ میلیون افغان، مهلت داد که تا اول نومبر از آن کشور خارج شوند، در غیر آن، آنان نخست بازداشت و سپس اخراج خواهند شد.
سخنگوی کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان در پاکستان از این تصمیم استقبال کرده و گفته است که معیاد کارت‌های این پناهندگان در ماه جولای منقضی شده بود. او به صدای امریکا گفت که تاخیر در تمدید این کارت‌ها، به ویژه پس از آغاز روند اخراج اجباری پناهجویان، آنان را در معرض آزار و اذیت قرار داده بود.
پاکستان اعتبار کارت‌های پناهندگان را هر شش ماه بعد تمدید می‌کرد، اما بار اخیر در زمان انقضای این کارت‌ها در ۳۰ ماه جون چنین نکرد. در بیانیه روز جمعه، پاکستان علت عدم تمدید این کارت‌ها را به وقت معیین آن ذکر نکرده است.
این در حالی است که کمیشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان روز پنجشنبه بار دیگر از پاکستان خواست تا به محافظت از آن عده از پناهجویان افغان ادامه بدهد که در صورت بازگشت به افغانستان ممکن است زندگی‌شان با تهدید مواجه شود.
جیلیان تریگز، معاون کمشنری عالی ملل متحد در امور پناهندگان با نشر پیام در صفحه ایکس از پاکستان خواست تا روند اخراج اجباری افغان ها از این کشور را لغو کند.
خانم تریگز در پیام اش گفته است: "ما هنوز نگران پناهجویان افغان استیم که برای امنیت جان خود به پاکستان پناهنده شده اند و در صورت بازگرداندن اجباری از این کشور ممکن است زندگی آنها با تهدید مواجه شود. از اینرو، با درنظر داشت وضعیت آنان، از پاکستان می خواهیم که از آنها محافظت کند."
در همین حال عفو بین الملل روز جمعه بار دیگر از پاکستان خواست تا فوراً ادامهٔ بازداشت و اخراج افغان‌ها را متوقف کند.
لیویا سکاردی، معاون دفتر منطقوی عفو بین‌الملل برای جنوب آسیا، گفت: "هیچ‌کس نباید مورد اخراج اجباری دسته‌جمعی قرار گیرد و پاکستان بهتر است تعهدات حقوقی بین‌المللی خود از جمله اصل عدم بازگرداندن را به یاد بیاورد."
سکاردی افزود: "اگر حکومت پاکستان اخراج‌ها را فوراً متوقف نکند، هزاران افغان در معرض خطر، به‌ویژه زنان و دختران را از دسترسی به امنیت، آموزش و معیشت محروم خواهد کرد."
اما پاکستان تاکنون به تقاضاهای بین المللی پاسخ مثبت نداده و روند اخراج اجباری پناهندگان فاقد اسناد قانونی اقامت را ادامه داده است.
ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان روز جمعه بار دیگر این انتقاد‌ها را رد کرد و تاکید کرد که این طرح فقط افغان ها را هدف قرار نمی دهد.
بلوچ در یک کنفرانس خبری در اسلام آباد گفت: "این سیاست منعکس کننده تمایل پاکستان برای اجرای قوانین خودش است که شامل تحریم افرادی است که به طور غیرقانونی در اینجا هستند و این تحریم ها شامل جریمه نقدی، مجازات زندان و اخراج می‌شود."
حکومت پاکستان پس از افزایش حملات تروریستی در این کشور، ادعا کرده است که مهاجرین افغان مقیم آن کشور، در خشونت‌ها و حملات اخیر در پاکستان دست داشته اند و گفته است که برای حفظ " امنیت و ثبات" کشور دست به اخراج مهاجران غیرقانونی زده است.
اما حکومت طالبان بارها این ادعای اسلام آباد مبنی بر داشتن پناهگاه‌های شبه نظامیان پاکستانی در افغانستان را رد کرده و طرح اخراج اجباری پناهندگان افغان را محکوم و از اسلام‌آباد خواسته است که در مورد تجدید نظر کند.
پیش از این نیز مقامات پاکستان گفته بودند که پناهندگان ثبت شده و بیش از ۸۰۰ هزار نفر دیگر که توسط حکومت پاکستان با همکاری سازمان بین المللی مهاجرت ثبت شده اند، با اخراج مواجه نیستند.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، در حال حاضر ۳.۵ میلیون پناهجوی افغان در پاکستان زندگی می کنند که تنها ۱.۴میلیون آنها دارای مدارک اقامت قانونی هستند.
گروه