آموختن آشپزی؛ روزنۀ امید زندگی باوقار برای تراجنسیتی‌ها در پاکستان

آموزش آشپزی برای تراجنسیتی‌ها در یکی از انستیتیوت‌های آشپزی و هوتل‌داری در پاکستان، چیزی فراتر از یاد گرفتن پخت و پز است.

نها ملک، که در ضیافت‌ها و محافل عروسی رقص می‌کرد و برخی اوقات هم به صفت کارگر جنسی به تن‌فروشی مجبور می‌شد، از ماه جنوری به اینسو در یکی از صنوف اختصاصی آشپزی برای تراجنسیتی‌ها که از سوی انستیتیوت آشپزی و هوتل‌داری پاکستان راه اندازی شده است، سرگرم آموزش است.

این برنامۀ رایگان آموزشی شش ماهه در شهر لاهور، برای بار نخست یک گروه ۲۵ نفری تراجنسیتی‌ها را در ماه جنوری و گروه دوم ۲۵ نفری را در ماه فبروری در صنف‌های آموزش آشپزی سرگرم ساخت.

ملک که اکنون ۳۱ ساله است، آرزو دارد که به صفت آشپز در شهر دبی در امارات متحدۀ عرب کار کند. او گفت: "آنقدر سرگرم آموزش شده ام که دیگر وقت برای رقصیدن ندارم."

تراجنسیتی‌ها در جامعۀ به شدت محافظه‌کار مسلمان پاکستان اغلباً مطرود پنداشته شده و اکثر آنان مجبور می‌شوند برای امرار معیشت، دست به گدایی زده، در محافل برقصند یا هم تن فروشی کنند. افزون بر آن این اقلیت جنسی همواره از اینکه هدف حمله قرار بگیرند، در هراس اند.

ادراۀ انکشافی ملل متحد سال گذشته گفت که اکثر تراجنسیتی‌ها در پاکستان از خشونت و بدرفتاری شکایت داشته و می‌گویند که کارفرمایان به خاطر گرایش جنسی آنان حاضر به استخدام شان نمی‌شوند. بر اساس گزارش ملل متحد تنها هفت درصد تراجنسیتی‌ها در پاکستان در سکتورهای دولتی مشغول کار اند.

زنان تراجنسیتی در پاکستان همواره کوشیده اند از طریق دفاتر عامه و رسانه‌ها در مورد این کتلۀ در حاشیه رانده شده به مردم اطلاع رسانی کنند. این تلاش‌ها سبب شده است که به حفاظت از حقوق تراجنسیتی‌ها در پاکستان، بهبود اندکی رونما شود.

براساس حکم محکمۀ عالی پاکستان، تراجنسیتی‌ها به صفت جنس سوم – نه مرد و نه زن – شناخته شده و از حقوق برابر با دیگر شهروندان پاکستان برخوردار اند.

ملک گفت: "جامعه معمولاً ما را زبون می‌بیند. باید این طرز دید را تغییر دهیم. اکنون، مردم زمانیکه مرا با چپن و کلاه سفید آشپزی می‌بینند، از من می‌پرسند که چی کار می‌کنم."

با آنکه مکتب آشپزی روزنه‌ای را به سوی زندگی بهتر برای این تراجنسیتی‌ها در پاکستان گشوده است، حقوق ماهوار این افراد ۸۰۰۰ روپیۀ -حدود ۲۸ دالر – است که یک مبلغ نابسنده و اندک برای تامین هزینه‌های زندگی آنان است.

زویا خان، تراجنسیتی ۲۶ سالۀ پاکستانی گفت: "چگونه با این پول زندگی کنیم، حالانکه تنها کرایۀ خانۀ من ۱۵۰۰۰ در ماه است...مقدار زیاد معاشم تنها صرف پرداخت صرفیۀ برق و گاز می‌شود."

زویا می‌گوید که همزمان با فراگیری آموزش آشپزی، ناگذیر است در محافل برقصد. او گفت: "در گذشته از رقصیدن پول بسیار زیادی کمایی می‌کردم، دروغ نمی‌گویم، اما هیچ احترامی برایم وجود نداشت."

زویا که در نظر دارد پس از فراغت از مکتب آموزش آشپزی، کسب و کار شخصی را راه اندازی کند، به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفت: "چرا اینجا می‌آیم؟ چونکه امید را می‌بینم."

نادیه شهزاد، مدیر عمومی انستیتیوت آشپزی و هوتل‌داری پاکستان گفت که این پروژه به "یک بخش مطرود و از نظر انداخته شدۀ جامعه" کمک خواهد کرد تا با دیگر افراد جامعه برابر شناخته شوند.

شهزاد گفت که این انستیتیوت تلاش دارد تا مقام‌های حکومت را وادارد که در زمینۀ گرفتن ویزه برای کار در خارج، فارغان را کمک کنند. او همچنان گفت که با هوتل‌ها و رستوران‌های محلی در تماس است تا برای تراجنسیتی‌های فارغ شده از این انستیتوت کارهایی پیدا کند که ماهانه تا ۳۰هزار روپیه حقوق بپردازند.

شبنم چوهدری، یکی از رهبران تراجنسیتی‌های پاکستان گفت، با اینحال، برای تراجنسیتی‌ها در این کشور سهل نیست که پشت رقصیدن، گدایی یا تن‌فروشی را رها کنند، زیرا اکثر آنان هراس دارند که مبادا مشتریان رستوران‌ها از خوردن غذایی خودداری کنند که یک تراجنسیتی آن را تهیه کرده باشد.

او افزود که در گذشته شمار زیاد تراجنسیتی‌ها را دیده است که کورس‌های آرایشگری و خیاطی را فرا گرفته بودند، اما پس از فراغت از این کورس‌ها کاری پیدا نتوانستند و دوباره برای زنده ماندن به گدایی، رقصیدن و تن‌فروشی رو آوردند.

چوهدری گفت: "صدهاهزار جوان با مهارت و تحصیل کرده در پاکستان نمی‌توانند کار پیدا کنند. در چنین فضای سخت رقابتی، کی به تراجنسیتی‌ها کار خواهد داد، مردم حاضر نیستند که حتا با ما دست بدهند."