شماری از فرهنگیان در مراسم یادبود از بیستمین سالگرد تخریب تندیسهای عظیم بودا در بامیان خواستار مجازات عاملان تخریب مجسمههای بودای بامیان، بودای لوگر و موزیم ملی کابل شدند.
نهمین جشنوارهٔ شبی با بودا که همه ساله به منظور یادبود از سالروز تخریب مجسمههای بودای بامیان از سوی فرهنگیان افغان برگزار میشود، امسال نیز با برنامههای متنوع فرهنگی و هنری به مدت دو روز در مرکز ولایت بامیان راه اندازی شد.
فرهنگیان افغان تاکید کردند که در گفتگوهای صلح با طالبان، بحث حفاظت از میراثهای باستانی افغانستان باید درج گردد و طالبان تعهد بسپارند که در صورت تفاهم بار دیگر فاجعهٔ فرهنگی خلق نکنند.
زهرا حسینی، مسوول برگزاری جشنوارهٔ شبی با بودا به صدای امریکا گفت که باید در مذاکرات صلح و متن توافقنامه چنین موارد ذکر شود زیرا ما نگران از دستدادن دوباره و تخریب مجدد بقایای این آثار هستیم.
وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان نیز میگوید که آنان دوسیهٔ عاملان تخریب مجسمههای بودای بامیان را ترتیب میکنند و به محاکم ملی و بینالمللی، واگذار میکنند.
اسحاق موحدی، رییس اطلاعات و فرهنگ بامیان با اشاره به اهمیت حفظ آثار باستانی در کشور میگوید که عاملان تخریب تندیسهای بودا و فاجعهٔ فرهنگی باید محاکمه شوند. به گفتۀ او اینها نه تنها که محاکمه نمیشوند بلکه در گفتگوهای صلح مدعی مرمت و بازسازی میراثهای فرهنگی افغانستان نیز شده اند و مردم افغانستان نباید فریب این ادعاها را بخورند.
راهپیمایی اعتراضی در مقابل بودا، نمایش سه بعدی مجسمه صلصال، برگزاری رقص سماع و راه اندازی برنامههای متنوع فرهنگی و هنری چون نمایشگاه نقاشی و آثار باستانی افغانستان، بخشهایی دیگر از این جشنواره بود.
فرهنگیان و شاهدانی که تخریب تندیسهای بودا را دیدهاند، نگران اند که با رسیدن طالبان به قدرت اینبار نیز این گروه بقایای این میراثهای فرهنگی جهان را نابود کند.
مدیریت آبدات تاریخی ریاست اطلاعات و فرهنگ بامیان میگوید که رواق صلصال در حال فروپاشی است و تاکنون هیچ نهادی برای مرمت و تحکیمکار آن عمل نکرده است.
مجسمهٔ ۵۵ متری صلصال و ۳۵ متری شهمامه که عظیمترین تندیسهای بودای جهان به شمار میروند، ۲۰ سال قبل در ۱۱ مارچ سال ۲۰۰۱ توسط طالبان در بامیان تخریب شدند. سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد بقایای این دو تندیس به شمول ۸ ساحهٔ فرهنگی دیگر را پس از سقوط رژیم طالبان در فهرست میراثهای جهانی معروض به خطر قرار داد.