تبادلۀ تاریخی زندانیان؛ روسیه شهروندان امریکا را از بند رها کرد

ایالات متحده، روز پنجشنبه اول اگست (۱۱ اسد)، یک تبادله تاریخی زندانیان با روسیه را تایید کرد که رهایی ایوان گریشکویچ، خبرنگار امریکایی روزنامه وال استریت ژورنال، السو کورماشیوا، خبرنگار رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، پال ویلن، نظامی پیشین امریکایی و ولادیمیر کارامورزا، دارندۀ اقامت دایمی ایالات متحده از زندان روسیه شامل این معامله است.

در این تبادله، ایالات متحده رهایی ۱۶ نفر به شمول پنج شهروند آلمان و هفت شهروند روسیه را در بدل هشت نفر که در ایالات متحده، آلمان، پولند، ناروی و سلوانیا محبوس اند، تضمین کرد.

این تبادلۀ، بزرگترین معاملۀ تبادلۀ زندانیان میان ایالات متحده و روسیه از عصر جنگ سرد به اینسو خوانده شده است.

جیک سولیوان، مشاور امنیت ملی قصر سفید، در یک کنفرانس مطبوعاتی به خبرنگاران گفت: "تبادله امروز زندانیان، تاریخی خواهد بود. از زمان جنگ سرد بدین سو، به این تعداد افراد، این‌گونه تبادله نشده اند."

سولیوان گفت که این تبادله متعاقب "چندین مذاکره پیچیده در طول چندین ماه" صورت گرفت. او گفت که در این معامله برای اولین بار، تعداد زیادی از کشورها و متحدین با یکدیگر کار کردند تا از رهایی این افراد که به شکل غیر قانونی زندانی شده بودند، اطمینان حاصل شود.

"شاهکار دپلوماسی"

جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده با نشر بیانیه‌ای گفت: "شماری از این مردان و زنان برای سال‌ها ناعادلانه زندانی شده بودند. همۀ آنان مشقت دور از تصور و بی‌سرنوشتی را متحمل شده اند. معامله برای رهایی آنان شاهکار دپلوماسی است."

پاول ویلن، نظامی پیشین امریکایی که در سال ۲۰۱۸ در مسکو بازداشت شده بود، در سال ۲۰۲۰ به اتهام جاسوسی به ۱۶ سال زندان محکوم شد. گریشکویچ و کورماشیوا، هر دو در سال ۲۰۲۳ در روسیه بازداشت شده بودند. کارا مورزا، فعال و مقاله نویس واشنگتن پست نیز از اپریل ۲۰۲۲ به اینسو در زندان روسیه به سر می‌برد.

در میان زندانیانی که مسکو خواهان رهایی آنان شده است، وادیم کراسیکوف، شامل است که به اتهام قتل یک چیچینی گرجستانی تبعیدی در برلین، به حبس ابد محکوم شده است.

سولیوان در واکنش به تقاضای روسیه به رهایی این فرد، ابراز داشت که "مشخص شد که روسیه به آزادی این افراد بدون تبادله‌ای که در آن وادیم کراسیکوف، شامل باشد، موافقه نمی‌کند".

ترکیه میانجی معامله

ریاست جمهوری ترکیه، روز پنجشنبه، اعلام کرد که این معاملۀ تاریخی تبادلۀ زندانیان که در آن ۲۶ زندانی کشورهای مختلف تبادله شدند، با میانجی‌گری آن کشور انجام شد.

در اعلامیه ریاست جمهوری ترکیه آمده است که ۱۰ زندانی، به شمول دو فرد زیر سن، به روسیه انتقال داده شدند، ۱۳ زندانی به آلمان و سه زندانی به ایالات متحده انتقال داده شده اند.

در بحبوبه تبادله عمدۀ زندانیان میان روسیه و بلاروس از یک سو و کشورهای غربی مانند ایالات متحده و آلمان از سوی دیگر، استخبارات ترکیه اعلام کرده است که در حال هماهنگی این تبادله گستردۀ زندانیان است.

استخبارات ملی ترکیه با نشر بیانیه‌ای گفت: "ادارۀ ما، در این معاملۀ تبادله که یکی از گسترده‌ترین معاملات در زمان معاصر است، نقش میانجی را ایفا کرده است."

حکومت روسیه تا کنون در مورد این معاملۀ تبادلۀ زندانیان ابراز نظر نکرده است.

فلایت رادار ۲۴، صفحۀ انترنتی که پروازها را ردیابی می‌کند، نشان می‌دهد که یک طیارۀ ویژه حکومت روسیه که در گذشته برای تبادله زندانیان میان ایالات متحده و روسیه استفاده شده بود، از مسکو به کالینینگراد، که با پولند و لتوانیا هم‌سرحد است، پرواز کرده و سپس به مسکو بازگشته است.

تصاویر خبرگزاری رویترز، این طیاره حکومت روسیه را در میدان هوایی در شهر انقره، پایتخت ترکیه، نشان می‌دهد.

این مطلب بر ازاساس گزارش خبرگزاری‌های رویترز، اسوشیتدپرس و فرانس‌پرس تهیه شده است.