در حالی که ادارهٔ جوبایدن، رییس جمهور ایالات متحده، در پی تبادله زندانیان با روسیه است، استونیا روز جمعه ۱۴ جولای (۲۳ سرطان) یک شهروند روسیه را که گمان میرود مامور استخباراتی آن کشور باشد، به امریکا استرداد کرد.
وادیم کونوشچینوک سال گذشته در استونیا بازداشت شد و براساس اتهامات وارده علیه وی، او قصد داشت با چیپهای نیمههادی و مهمات سلاح "سنایپر" ساخت امریکا از مرز این کشور به روسیه عبور کند.
گفته میشود که او نقش مرکزی را در یک باند قاچاق هفت نفره که شامل پنج روس و دو امریکایی میشد، داشته و "تحت هدایت اداره استخبارات روسیه" برای به دست آوردن فناوری لوازم الکترونیکی و سایر کالاهای امریکایی که صدور آن به روسیه منع است، کار میکرد.
مقامات امریکایی گفته اند که بیش از ۴۵۰ کیلوگرام مهمات ساخت امریکا در عملیات که به دستگیری کونوشچینوک منجر شد، ضبط شده است.
او به اتهام توطیه، نقض مقررات صادرات، قاچاق و پولشویی با ۳۰ سال زندان مواجه است.
اندرو آدمز، از وزارت عدلیهٔ ایالات متحده، گفت که کونوشچینوک "ظاهراً فناوریها و مهمات پیشرفتهٔ امریکایی را برای روسیه فراهم کرده تا این کشور از آن در تهاجم غیرقانونی و غیر موجهٔ خود بر اوکراین، استفاده کند."
استرداد کونوشچینوک به ایالات متحده در حالی صورت میگیرد که واشنگتن به دنبال مذاکره برای بازگشت شهروندان امریکایی تحت بازداشت مسکو است.
امریکاییهای زندانی در روسیه شامل ایوان گرشکویچ و پال ویلان میشود. ادارۀ امنیت فدرال روسیه (FSB) ایوان گرشکویچ، خبرنگار امریکایی وال ستریت ژورنال، را به ظن جاسوسی برای واشنگتن در ماه مارچ سال جاری در شهر یکاترینبورگ روسیه بازداشت کرد.
افزون بر گرشکویچ، پال ویلان که یک سرباز سابق امریکایی است در سال ۲۰۱۸ در روسیه بازداشت و در ماه جون سال ۲۰۲۰ به اتهام جاسوسی به ۱۶ سال زندان محکوم شد، اما او همواره بر بی گناهی خود تاکید کرده است.
ایالات متحده دست داشتن هر یک از آنها را در فعالیتهای جاسوسی رد میکند، اما در حال مذاکره است تا ببیند که آیا میتواند آنها را با روسهایی که در اختیار دارد مبادله کند یا خیر.
جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، روز پنجشنبه ۱۳ جولای در فنلند گفت: "من در مورد تبادل زندانیان جدی استم."
او گفت: "من برای آزادی امریکاییهایی که به طور غیرقانونی در روسیه یا هر جای دیگری در بازداشت استند، هر چه در توان دارم به خرچ میدهم. و این روند جریان دارد."
روسیه در دسمبر سال گذشته برتنی گرینر، باسکتبالر مشهور امریکایی را که از ماه فبروری آن سال در روسیه زندانی بود، و ایالات متحده، ویکتور بوت، مشهور به " تاجر مرگ"، قاچاقبر مشهور اسلحه را که در سال ۲۰۲۱ در امریکا به ۲۵ سال زندان محکوم شده بود، از بند رها و تبادله کردند.
افزون بر آن، روسیه به تاریخ ۲۷ اپریل سال گذشته تریور رید، منسوب پیشین قوای خاص دریایی امریکا را که از سال ۲۰۱۹ در روسیه زندانی بود، در ازای آزادی کنستانتین یاروشینکو، پیلوت روسی که به ۲۰ سال زندان در امریکا محکوم شده بود، رها کرد.
پیش از این الکساندر وینیک، پولشوی روسی از یونان و ولادیمیر دونایف، هکر روسی از کوریای جنوبی به ایالات متحده استرداد شده بودند.
واشنگتن همچنان به دنبال استرداد سرگی چرکاسوف، یک جاسوس مظنون روسی که در دانشگاه واشنگتن تحصیل کرده، از برازیل است.