تحقیق مشترک افغانستان، هند و ایران در مورد بندر چابهار مشکلات سد راه این پروژه و راه حل آن ها، نشر شد. مقامهای سه کشور میگویند که این بندر فرصت مهم برای همگرایی منطقهیی است.
در همین حال سفیر ایران مقیم کابل در برنامۀ به مناسبت نشر این تحقیق، گفت که نیاز است تا از دولت افغانستان و ثبات در این کشور حمایت شود و کشورهایی که برای تسهیل روند مذاکرات صلح این کشور کمک میتوانند، در این زمینه سهم بگیرند.
انستیتیوت مطالعات استراتیژیک افغانستان، تحقیقی را در مورد ظرفیتها و مشکلات موجود در بندر چابهار و توسعه این پروژه، با کمک محققان هندی، ایرانی و افغان انجام داده است. این تحقیق یک سال را در بر گرفته است.
رئیس اجرائیه افغانستان و سفیران هند و ایران مقیم کابل در برنامهای نشر این تحقیق، گفتند که بندر چابهار فرصت مهم برای توسعه تجارت، صادرات و بهبود وضعیت باشندگان سه کشور است.
عبدالقدیر متفی، محقق افغان به رادیو آشنا – صدای امریکا گفت که در این تحقیق، فرصتها و مشکلات موجود در پروژه بندر چابهار را به گونۀ همه جانبه بررسی کرده اند.
عبدالقدیر متفی گفت "ما چنلجها (چالش) را نیز اینجا تحلیل کردیم، مثلا به طور نمونه برای تان گفته میتوانم که عملی کردن توافقنامه سه جانبه است، مشکلات در بخشهای زیربنایی در آنجا (چابهار) وجود دارد که بررسی شود و به زودترین فرصت حل شود، تسهیلات لازم برای تجار افغان مساعد شود تا بتواند آنجا سرمایگذاری شود، عملا یک تعداد مشکلات در این تحقیق ارزیابی شده".
آقای متفی گفت که آنان در این تحقیق برای حکومتهای سه کشور پیشنهاد کرده اند که برای حل مشکلات، زمینه سهولتهای یکسان و فرصتهای برابر را برای تاجران مساعد کنند.
عبدالله عبدالله، رئیس اجرائیه افغانستان گفت که این کشور نمیتواند متکی به یک مسیر ترانزیتی باشد و مشکلاتی که در زمینۀ تجارت از مسیر پاکستان، میان این دوکشور وجود دارد؛ باید حل گردد.
آقای عبدالله افزود مشکلات با پاکستان، تجارت افغانستان را صدمه زده است. او گفت "تجارت ما صدمه دیده در این راستا، تولیدات ما صدمه دیده، که آن هم جز از واقیعتهای امروز ما است، افغانستان سیاست کم کردن موانع، رفع موانع که از جمله تعرفههای پایین یکی از نشانههای آن است همین سیاست را دنبال کرده و توقع دارد از کشورهای منطقه که در این راستا همنوایی و هماهنگی بهتر ایجاد شود".
همچنان منپریت وهرا، سفیر هند مقیم کابل در این نشست گفت که کشورش برای تجار افغان در بندر چابهار، سهولتهای زیادی را ایجاد کرده و همچنان در ساخت و ساز زیربنا حاضر به همکاری است.
سفیر هند گفت "کوتاه ترین و کم هزنیه ترین مسیر برای وصل شدن ما با آسیایی میانه از راه افغانستان و ایران است، زیرا جاگزین دیگر نداریم".
اما آذرخش حافظی، رئیس روابط بین المللی اطاق تجارت و صنایع افغانستان به رادیو آشنا – صدای امریکا گفت در صورتی که روابط سیاسی روی روابط اقتصادی کشورهای دخیل در چابهار تاثیر نگذارد، این بندر میتواند رشد کند و برای بهبود وضعیت اقتصادی افغانستان مؤثر واقع شود.
حافظی گفت "بندر چابهار یک کرودور است به طرف آبهای بین المللی برای افغانستان و خوب است اگر ساخته شود و مخصوصا با آن شرایطی که ایران پیشنهاد کرده که ۵۰ هکتار زمین در اختیار تاجر افغانی به قیمت کم و اجاره کم قرار میدهد و تسهیلات فراهم میکند. من فکر میکنم که همکاری و همگرایی منطقوی سبب رشد اقتصادی برای همه طرفها میشود ولی به شرطی که مسایل سیاسی و تشنجات سیاسی مانع رشد مناسبات اقتصادی ما نشود".
هرچند این نشست در مورد بندر چابهار بود؛ اما به مسایل امنیتی نیز اشاره گردید. محمد رضا بهرامی، سفیر ایران مقیم کابل گفت که ثبات در افغانستان، ثبات در منطقه است و برای تأمین ثبات و حمایت از دولت در این کشور باید تلاش صورت گیرد.
آقای بهرامی گفت کشورهای منطقه که میتوانند مذاکرات صلح را میان حکومت افغانستان و طالبان تسهیل بخشند، به این روند کمک کنند.
بهرامی گفت "تمام کشورهای منطقه بایستی کمک بکنند به اینکه مذاکرات بین دولت وحدت ملی در افغانستان و گروه طالبان فراهم شود و هر کشوری که میتواند تسهیل کند این مذاکرات را کمک کند که بتوانیم به ثبات در افغانستان به عنوان یک نقطۀ که میتواند ثبات در منطقه را هم برای همه ما به ارمغان بیارود توجه کنیم".
سفیر ایران مقیم افغانستان گفت که روابط کشورش با افغانستان، روابط دولت با دولت مبتنی بر منافع مشترک است.
این در حالیست که پیش از این، ایران از سوی برخی مقامهای افغانستان به حمایت از گروه طالبان متهم شده بود.