زعفران "کم کیفیت" وارداتی از ایران به ولایت هرات، باعث کاهش قیمت زعفران تولید دهقانان در این ولایت غربی افغانستان شده است.
این نگرانی در حالی مطرح شده است که زعفران ایران بگونه قاچاق وارد افغانستان شده و زیر نام زعفران افغانستان، به بازارهای جهانی صادر میشود.
زعفران کاران ولایت هرات از حکومت میخواهند تا با نظارت دقیق‌تر در بندر اسلام قلعه این ولایت و وضع مالیات سنگین، مانع از ورود هر نوع زعفران خارجی به کشور شود.
عبدالصبور رحمانی رئیس اداره زراعت هرات، می گوید بدلیل تحریم‌های امریکا بر ایران، زعفران این کشور از طریق مرز اسلام قلعه به گونۀ قاچاق وارد هرات شده و به نام زعفران افغانستان در بازارهای جهانی به فروش میرسد.
آقای رحمانی می گوید سال گذشته حاصلات زعفران کاران هرات نزدیک به ده تُن زعفران رسید و بازار خوبی برای فروشات داشتند، اما روند قاچاق زعفران ایران به افغانستان، باعث شده تا قیمت زعفران در این ولایت کاهش بی سابقه ای داشته باشد.
سال گذشته یک کیلو زعفران در بازارهای هرات تا مرز ۱۲۰ هزار افغانی به فروش میرسید ، اما به دلیل قاچاق زعفران "کم کیفیت" ایران به هرات، قیمت یک کیلو زعفران به ۵۰ هزار افغانی کاهش یافته است.
آقای رحمانی در مورد گفت "دولت جمهوری اسلامی ایران تحت تحریم ها قرار دارد و زعفران آنها استقبال جهانی نمیشود و صادرات کرده نمیتواند" و این وضعیت موجب شده تا زعفران ایران به افغانستان قاچاق شود و ارزش زعفران در افغانستان کاهش یابد.
زعفران کاران ولایت هرات همچنین از حکومت افغانستان میخواهند تا جلوی ورود قاچاق زعفران و پیاز زعفران از ایران گرفته و از ضرر رساندن به زعفران کاران هرات، جلوگیری کند.
عبدالواحد، یکی از زعفران کاران هرات، می گوید که "ما گلایه ما از دولت مرکزی اینست که جلوی زورمندان را بگیرند تا زعفران به گونۀ قاچاقی وارد ولایت هرات و افغانستان نشود."
اما جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات، می گوید بگونه جدی این موضوع را پیگیری میکنند و به نیروهای امنیتی خصوصاً در بندر اسلام قلعه هرات هدایت داده اند تا مانع از ورود زعفران از کشور ایران به این ولایت شوند.
آقای فرهاد افزود "بر اساس هدایت مقام ولایت هرات و در تفاهم با وزرای زراعت و مالیه، کشور هر گونه واردات زعفران از بیرون کشور را بخاطر حمایت از صنعت زعفران ممنوع قرار داده و در عین زمان به نیروهای سرحدی و امنیتی هم هدایت داده شده" تا از قاچاق زعفران به داخل افغانستان جلوگیری شود.
شماری از کارشناسان به این باوراند که بیرون شدن ایالات متحده از توافق هسته ای ۲۰۱۵ و وضع تعزیرات جدید امریکا بر ایران، موجب رکود اقتصادی در آن کشور شده و حال ارزش تومان، واحد پول ایران، به طور بی سابقه ای در مقابل اسعار خارجی به خصوص دالر امریکایی، کاهش یافته است. رکود اقتصادی و کاهش ارزش پول ایران، از دلایل عمدۀ قاچاق زعفران به داخل افغانستان شده است.
عبدالقادر کامل، یک تحلیلگر افغان، می گوید که "تنش آلود شدن روابط ایالات متحده امریکا با ایران ، ایران را با مشکلات جدی اقتصادی درتمام عرصه ها مواجه ساخته است و این باعث سقوط ارزش تومان در بازارهای بین المللی شده و ایران واقعاً با یک کسر بیلانس تجارت مواجه است. بناً ایران تلاش میکند تا از تمام منابع و ابزارهای نامشروع استفاده کند تا برای کالاهای صادراتی خود مانند زعفران بازار پیدا کند که یکی از این مسیرها میتواند ولایت هرات باشد."
