اداره سر مفتش ویژه ایالات متحده برای بازسازی افغانستان یا سیگار روز چهار شنبه گزارش داد که میلیارد ها دالر کمک جامعۀ بین المللی برای "صندوق بازسازی افغانستان" فراهم شده است، در معرض خطر قرار دارد.
در گزارش تازه نشر شدۀ سیگار آمده است که از سال ۲۰۰۲ میلادی به این سو، از مجموع ۱۰ میلیارد دالری که برای صندوق بازسازی افغانستان از سوی جامعۀ جهانی فراهم شده است، سه میلیارد دالر آن از سوی ادارۀ ایالات متحده برای انکشاف بین المللی یا USAID به این صندوق اهدا شده است.
در گزارش آمده است، پس از اهدای پول برای صندوق بازسازی افغانستان، هیچ اداره به شمول بانک جهانی و USAID نمی تواند، خواهان حسابدهی چگونگی مصرف این پول ها شود. روی همین دلیل، سیگار در گزارش تازۀ خود ادعا کرده است که میلیارد ها دالر پول که برای صندوق بازسازی افغانستان اهدا شده است، در معرض خطر قرار دارد، زیرا نه شفافیت در مصرف این پول ها وجود دارد و نه میکانیزمی برای نظارت و حسابدهی مصارف این کمک ها موجود است.
ناتوانی در سنجش کمکها
در این گزارش همچنین ذکر شده است که بانک جهانی قادر نیست تا به صورت دقیق میزان عملکرد و موثریت پروژه هایی را که از سوی صندوق بازسازی افغانستان تمویل می شود، سنجش کند.
در این اعلامیه آمده است که "بدون ارزیابی دقیق و با اعتبار، بانک جهانی قادر نخواهد بود تا در مورد تاثیرگذاری ۱۰ میلیارد دالر پولی که برای بهبود انکشاف افغان ها اهدا شده است، تصمیم بگیرد."
سیگار به نقل از یک همکار نزدیک رئیس جمهور افغانستان گزارش داده است که ساختار صندوق بازسازی افغانستان سبب تمویل برخی پروژه های ناقص شده است، زیرا میکانیزمی برای جبران خساره همچو پروژه ها وجود ندارد و توقف تطبیق همچو پروژه های ناکارآمد، تقریباً ناممکن می باشد.
این همکار محمد اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان، همچنان به سیگار گفته است که فشار های سیاسی وجود دارد تا پولی که در صندوق بازسازی افغانستان موجود است، به مصرف برسد—حتی اگر پروژه ها ناقص و غیر ضروری باشند.
در گزارش سیگار آمده است، زمانیکه پول معاشات کارمندان حکومت افغانستان مثلاً معلمین از طریق صندوق بازسازی افغانستان برای حکومت آن کشور بازپرداخت می شود، میکانیزمی در بانک جهانی وجود ندارد تا به صورت دقیق تایید کند که آیا گیرندۀ معاش وجود "فزیکی" دارد یا فقط پول به "کارمندان خیالی" پرداخت می شود.
بر اساس یافته های سیگار، صندوق بازسازی افغانستان ۴۰ در صد مصارف ادارات غیر نظامی حکومت افغانستان را تمویل می کند، اما بانک جهانی دلایل موجهی ارایه نکرده است که تنها "مخارج مناسب حکومت افغانستان را بازپرداخت می کند و بس."
در گزارش سیگار همچنین آمده است که بانک جهانی به کشور های تمویل کننده اجازۀ نظارت بر مصارف این کمک ها را نمی دهد تا آنان در مورد چگونگی مصارف پول های که خود به این صندوق اهدا کرده اند، معلومات مهم را به دست بیاورند.
در گزارش سیگار ذکر شده است که بانک جهانی حتی پالیسی خود را نیز در این مورد رعایت نمی کند تا ریکارد مصارف صندوق بازسازی افغانستان را در اختیار مردم و تمویل کنندگان قرار بدهد.
واکنش بانک جهانی
همزمان با نشر گزارش سیگار، بانک جهانی با نشر اعلامیه ای ادعا کرده است که "اکثر یافته های این گزارش واقعبینانه نیست، زیرا میکانیزم اداره سیگار حین بررسی تمامی ابعاد چگونگی استفاده از منابع صندوق متذکره غرض تمویل پروژه ها مدنظر گرفته نشده است."
در اعلامیۀ بانک جهانی آمده است که با در نظر داشت "شرایط دشوار در افغانستان" صندوق بازسازی افغانستان مناسب ترین گزینه برای تمویل بودجه ملی است، زیرا مصارف مدیریتی صندوق متذکره اندک بوده و دارای میکانیزم های حسابدهی و شفافیت میباشد."
کانگرس ایالات متحدۀ امریکا در سال ۲۰۰۸ میلادی ادارۀ سر مفتش ویژه برای بازسازی افغانستان یا سیگار را ایجاد کرد و هدف اساسی آن نظارت مستقل از پروژه ها و فعالیت های بازسازی ایالات متحده در افغانستان است.
سیگار همواره گزارشهایی را در مورد کاستیها وناکارآیی شماری از پروژه های امریکا در افغانستان نشر کرده است که ضیاع منابع، تقلب و سؤ استفاده مالی در پروژه های انکشافی امریکا در افغانستان، شامل آن می باشد.