ملا هبتالله اخندزاده، رهبر طالبان روز جمعه سوم دسمبر (۱۲ قوس) دستور داد تا برای تحقق حقوق زنان از جمله حق ازدواج، اقدامات جدی روی دست گرفته شود.
بر اساس فرمان رهبر طالبان، توافق زنان برای نکاح و ازدواج یک "امر الزامی" است. در این فرمان آمده است که "هیچ کسی نمیتوانند زنان را با جبر و فشار به ازدواج مجبور کند."
رهبر گروه طالبان گفته است که زنان ملکیت نه، بلکه انسانهای نجیب و آزاد اند و هیچ کسی حق ندارد آنان را به خاطر ختم جنگ و یا توافق صلح به "بد" بدهد و یا آنان را تبادله کند.
این در حالی است که در افغانستان شماری زیادی از دختران در سنین بسیار پایین از سوی خانوادههای شان به ازدواج داده میشوند و یا هم در ایام کودکی، نوجوانی و جوانی بدون رضایت شان به نکاح جبری درمیایند.
بد دادن دختران برای حل اختلافات و دشمنیهای شخصی نیز یکی از سنتهای دیرینه در سراسر افغانستان به شمار میرود.
بر اساس این فرمان، پس از وفات شوهر، زنان میتوانند پس از سپری کردن عدت، چهار ماه و ۱۰ روز، به ازدواج دوم مبادرت ورزند، اما تاکید شده است که زنان بیوه را هیچ کسی نمیتواند به اجبار در عقد نکاح بیاورد، به شمول اقارب شان.
شماری زیادی از زنان بیوه در افغانستان از سوی اعضای خانواده یا به عقد برادر شوهر درآورده میشوند و یا هم زندگی را بدون ازدواج دوم به تنهایی سپری میکنند.
ازدواج دوبارهٔ زنان بیوه در بیرون از خانوادهٔ شوهر در افغانستان به ندرت اتفاق میافتد و اکثر خانوادهها آنرا مایه شرم میپندارند.
در فرمان رهبران طالبان آمده است که زنان بیوه حق دارند تا بر اساس اصل مساوات ازدواج کنند و در مورد آیندهٔ خویش خودشان تصمیم بگیریند.
علاوه بر آن، بر اساس این فرمان زنان حق دارند تا حق مهر خود را از شوهر جدیدشان مطالبه کنند و آن را به دست بیاورند. زنان همچنین از حق میراث شوهر قبلی و سهم دارایی همسر پیشین خود را به دست بیاورند؛ فرزندان، پدر، خویشاندان و هیچ کسی دیگر نمیتواند زنان بیوه را از حق و حقوقشان محروم کند.
بر اساس قانونی اسلام، زنان باید از همه پیشتر حق مهر خود را از شوهر شان به دست بیاورند، اما در افغانستان اکثر زنان حتا تا هنگام مرگ نیز از به دست آوردن این حق محروم میمانند. به گفتهٔ آگاهان یکی از دلایل آن، گذاشتن مهریه گزاف از سوی خانوادهٔ زن است که در اکثر موارد شوهر توان پرداخت آنرا نمیداشته باشد.
در این فرمان آمده است که مردان که بیشتر از یک همسر دارند، مکلف اند تا مطابق قانون شریعت برای همۀ زنانشان حق و حقوق قایل شوند و بین آنان عدالت را تامین کنند.
رهبر طالبان به ادارات ذیربط دستور داده است تا اقدامات لازم را برای تطبیق این فرمان روی دست گیرند.
ملا هبتالله در این فرمان به وزارت حج و اوقاف طالبان گفته است که به تمام علمای دینی دستور بدهد تا آنان برای مردم در مورد حقوق زنان آگاهی بدهند.
در این اعلامیه به وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان دستور داده شده است تا مقالات نوشتاری و صوتی را در مورد حقوق زنان نشر کند و در عین حال، نویسندگان و فعالان را ترغیب کند تا مقالات موثری را در مورد حقوق زنان نشر کنند تا توجه علمای دینی را به خود جلب کنند، زنان از حقوق شان مطابق شریعت اسلام مستفید شوند و مظالمی که بر ضد زنان جریان دارند، خاتمه یابد.
دراین فرمان به محکمه عالی طالبان گفته شده است تا به همه محاکم در سراسر افغانستان دستور بدهد تا درخواست زنان برای تامین حقوق شان را مدنظر بگیرند و زنان به ویژه زنان بیوه نباید سرکوب شوند.
این در حالی است که پس از گذشته بیش از سه ماه، حکومت طالبان هنوز هم دروازههای مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دانش آموزان دختر باز نکرده اند و شماری زیادی از زنان افغان که در گذشته مصروف کار بودند، خانهنشین شده اند.