ملا محمد یعقوب، سرپرست وزارت دفاع حکومت طالبان امروز ۱۱ جنوری (۲۱ جدی) به تاجیکستان و اوزبیکستان هشدار داد تا طیاره‌ها و هلیکوپتر‌های این کشور را برگردانند.
ملا یعقوب گفت که از این کشور‌ها می‌خواهد تا در این راستا اقدام کنند، زیرا هیچ کشور حق ندارد که طیاره ها و هلیکوپتر‌های افغانستان را نزد خود نگهدارد یا از آن استفاده کند، در غیر آن طالبان دست به اقدام تلافی‌جویانه خواهد زد.
او افزود: "با بسیار احترام از آنان تقاضا می‌کنم که صبر ما را نه آزمایند و ما را مجبور نسازند که تا حد توان دست به عمل مشابه بزنیم."
بر اساس گزارش‌ها، در اواخر ماه اگست، مجموعاً ۵۸۵ پرسونل نظامی افغان همراه با اعضای خانواده‌های شان فقط چند ساعت قبل از سقوط کابل به دست گروه طالبان توسط ۲۲ طیاره و ۲۴ هلیکوپتر به اوزبیکستان و تاجیکستان فرار کردند.
برای نخستین بار، یک مرکز تحقیقی امریکا به تاریخ ۲۶ اگست (چهارم سنبله) گزارش داد که بیش از ۴۵ طیارهٔ قوای هوایی افغانستان به خارج از آن کشور انتقال داده شده تا از دسترسی طالبان به این طیاره‌ها جلوگیری شده باشد.
مرکز مطالعات بین المللی و استراتیژیک (CSIS) بر استناد تصاویر ماهواره‌ای گزارش داده است که ده‌ها طیارهٔ نظامی افغانستان در توقفگاه (Termec) میدان هوایی بین المللی ترمذ در اوزبیکستان مشاهده شده است. این تصاویر ماهواه‌ای به تاریخ ۱۶ اگست ۲۰۲۱ میلادی گرفته شده است.
بر اساس گزارش این مرکز، طیاره‌هایی که در این تصویر مشاهده می‌شوند، شامل ای-۲۰۹ سوپر توکانو، سی-۲۰۸، ام آی-۲۵، و هلیکوپتر یوام-۶۰ می شوند.
دفتر سرمفتش ایالات متحده برای بازسازی افغانستان نیز در ماه اکتوبر گزارش داد که در حدود ۲۵ طیاره نیروهای هوایی افغانستان به تاجیکستان و اوزبیکستان انتقال داده شده است.
با آنهم، شمار دقیق طیاره و هلیکوپتر‌های نیروهای پیشین هوایی افغان که به تاجیکستان و اوزبیکستان انتقال داده شده است، واضح نیست.
طالبان می‌گویند که شماری از پیلوت‌ها و انجنیران افغان دوباره با کشور‌شان برگشته اند، اما چندی پیش پیلوت‌های افغان گفتند که اگر به افغانستان برگردند، کشته خواهند شد.
طالبان در حالی در مورد وسایط هوایی افغانستان اظهار نگرانی کرده اند که چندی پیش یکی از هلیکوپتر‌های اردوی پیشین افغانستان توسط فردی که ظاهراً عضو طالبان بوده و تجربهٔ پیلوتی نداشت، در ولایت کندهار سقوط داده شد.
ویدیوی این هلیکوپتر در رسانه‌های اجتماعی نشر شد و واکنش‌های تندی را در پی داشت.
رحمت الله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی افغانستان برخورد طالبان با دارایی‌های افغانستان را به انتقاد گرفت.
اما گروه طالبان در ولایت کندهار سقوط این هلیکوپتر را رد کردند.
