وزارت معارف حکومت طالبان میگوید که در قبال بسته ماندن مکاتب دختران بالاتر از صنف ششم مسوول است، اما موقف آنان تاکنون پا برجاست و تا نهاییشدن یک طرح این مکاتب باز نخواهند شد.
عزیزاحمد رایان، رییس نشرات و سخنگوی این وزارت روز سه شنبه به خبرنگاران گفت که هر زمانی در مورد طرح بازگشایی مکاتب، عالمان دینی و شورای رهبری این گروه به توافق برسند، رهنمود ترتیب شود، این مشکل حل خواهد شد.
آقای رایان افزود که رسانهها از موضوع آموزش دختران دورۀ متوسطه و لیسه برضد حکومت طالبان استفاده میکنند، در حالی که به گفتۀ وی بسته ماندن مکاتب دایمی نه؛ بلکه موقتی خواهد بود.
پس از آن که گروه طالبان بار دیگر در ماه اگست سال گذشتۀ میلادی بر افغانستان مسلط شد، دروازههای مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران بسته کرد و با وجود تعهدات این گروه برای بازگشایی مکاتب، هنوز هم دختران افغان از فراگیری آموزش از صنف ششم به بالا محروم اند.
به گفتۀ سخنگوی وزارت معارف حکومت طالبان، بازگشایی مکاتب بالاتر از صنف ششم، به یک حل مناسب، یک میکانیزم مناسب و زمان، کار و ذهنیت سازی نیاز دارد.
او افزود: "اصلاً در تمام امارت اسلامی هیچ کسی چه در موقف بالا و چه در موقف پایین با آموزش دختران مخالف نیستند، اما در زمینۀ میکانیزم، طرح، میتود، دربارۀ وقت، پالیسی و راهکار برخی مسایل وجود دارد که هنوز تمام رهبری امارت اسلامی و نهادهای مسوول به تفاهم و نتیجه نرسیده اند".
این در حالی است که در شماری از ولایتهای شمالی افغانستان مکاتب دورۀ متوسطه و لیسۀ دختران فعال استند.
سخنگوی وزارت معارف حکومت طالبان ضمن تایید این موضوع گفت که اگر در برخی مناطق مکاتب فعال است، ممانعت صورت نمیگیرد، ولی پالیسی این است که تا نهاییشدن طرح مکاتب بسته میمانند.
به گفتۀ آقای رایان در بخش طرح بازگشایی مکاتب پیشرفت صورت گرفته است، اما بیشتر از این جزییات نداد.
مولوی عبدالخالق صادق، سرپرست معینیت تضمین کیفیت وزارت معارف گفت که زنان نیمی از پیکر جامعه است و حکومت طالبان در قبال آنان مسوولیت دارد، اما تاکید کرد که طی ۲۰ سال آنچه وی اشغال خواند، فرهنگ و ارزشهای ملی افغانستان تغییر کرده و باید احیا شود.
او گفت: "ما به عنوان یک نظام مسوول در قبال آنها [دختران] و ملت مسوولیم، طرح میسازیم، طرحی سالم که نابسامانیهای ۲۰ سال گذشته را برطرف کنیم و فرهنگ ما در ۲۰ سال تغییر خورده، طرح را بر اساس فرهنگ و رواج خود تدوین خواهیم کرد."
این در حالی است که طی ۲۰ سال گذشته مکاتب دختران و پسران در افغانستان از هم جدا بودند و در مکاتب دختران اکثریت آموزگاران زن تدریس می کردند.
عادله آذین، فعال حقوق آموزش دختران به صدای امریکا گفت که طالبان بنیادیترین حق شهروندان افغان را که آموزش است، از آنها سلب کرده اند.
خانم آذین به صدای امریکا گفت: "متاسفانه افغانستان در قرن ۲۱ با حاکم شدن طالبان، شهروندانش این حق را از دست دادند و دختران جوان و نوجوان از مکتب رفتن باز ماندند، یونیسف هم روز گذشته در گزارشی اعلام کرد که افغانستان از ناحیه بسته ماندن مکاتب ۵۰۰ میلیون دالر آسیب دیده، به این معناست که ما ضمن اینکه آسیبهای معنوی میبینیم، آسیبهای جبرانناپذیر اقتصادی هم متقبل میشویم".
طالبان در یک سال پسین، محدودیتهای فراوانی را بر زنان وضع کرده است که در این میان سلب حق آموزش دختران از صنف ششم به بالا، سلب حق سفر بدون محرم شرعی و نیز محروم ساختن زنان از کار در ادارات دولتی، به استثنای برخی دفاتر معدود، با واکنش گستردۀ بینالمللی روبرو شده است.
در تازه ترین مورد، اتحادیهٔ اروپا در یک اعلامیه گفته است که این اتحادیه به گونهٔ اخص در مورد آیندهٔ زنان و دخترانی که از آزادی، حقوق و دسترسی به خدمات ابتدایی مانند آموزش به "گونهٔ سیستماتیک" منع شده، نگران است.
محمد اگ ایویا، نماینده یونیسف برای افغانستان محرومیت دانشآموزان دختر بالاتر از صنف ششم و تصمیم طالبان برای دور نگهداشتن آنان به آموزش را "تکاندهنده و ناامیدکننده" خوانده است.
آقای ایویا افزوده است که این اقدام نه تنها حق اساسی دختران برای آموزش را نقض میکند، بلکه آنان را در معرض اضطراب شدید و سو استفاده بیشتر از جمله قاچاق کودکان و ازدواج زود هنگام و اجباری قرار میدهد.
تحت حاکمیت قبلی طالبان، از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، زنان عمدتاً از حق کار و تحصیل محروم بودند و معمولاً هنگام خروج از خانه مجبور بودند که صورت خود را بپوشانند و با یک محرم شرعی همراه باشند.