در یکسال سلطۀ طالبان بر افغانستان، بحث مشروعیت این گروه یکی از موضوعات جدی و جنجالی بوده است. با آنکه طالبان از آغاز رسیدن دوباره به قدرت تا به حال، در صدد کسب مشروعیت بین المللی بوده اند، به باور تحلیلگران مشروعیت داخلی از موضوعاتی بوده است که کمتر از جانب این گروه بر آن تاکید شده است.
تا اکنون هیچ کشوری در جهان حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است و کشورهای جهان همواره به ایجاد حکومت همه‌شمول در افغانستان و نیز احترام به حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان و دختران از سوی طالبان اصرار دارند.
در جریان یک سال گذشته، گزارش‌های مبنی بر نقض حقوق بشر توسط طالبان از جمله، وضع محدودیت های سختگیرانه بر زنان، مسدودی مکاتب متوسطه دخترانه و کشتار نظامیان حکومت پیشین، کسب مشروعیت حکومت این گروه را دشوار ساخته است.
تحلیلگران مثل طارق فرهادی می‌گویند که طالبان ابتدا باید مشروعیت خود را از افغانها در داخل افغانستان بگیرند و بعدا به فکر مشروعیت بین المللی باشند.
آقای فرهادی گفت: "طالبان می پندارند که جنگ تمام شده، به مردم دیگر حمله نمی کنند، امنیت خوب شده و مردم افغانستان هم مسلمان هستند و همه از وضعیت خوش هستند. و این پنداشت خود را در مجالس بین المللی بیان می کنند، در حالیکه مردم افغانستان امنیت قانونی می‌خواهند. امنیت قانونی وجود ندارد. امنیت غذایی می خواهند، امنیت اقتصادی می خواهند و امنیت روانی می خواهند".
داکتر بشیر مبشر، استاد پوهنتون امریکایی در واشنگتن می‌گوید که طالبان خود را حامل و واجد شرایط کسب مشروعیت ملی می‌دانند و همواره ادعا می کنند که افغانها از حکومت و شرایط موجود راضی هستند، ولی آمارها نشان میدهد که افغانها از وضعیت موجود راضی نیستند. به گفتۀ وی در مدت یک سال، هزاران افغان از کشور فرار کردند و تعداد زیادی هم بیکار شده و شغل شانرا از دست دادند.
او گفت: "وقتی که شما می‌خواهید از مردم مشروعیت بگیرید، باید به نحوی مردم را در کارها، اعمال و تصامیم تان شریک بسازید".
آقای مبشر افزود که طالبان بجای تمرکز روی مسایل حکومتداری درست، همواره در جریان این یک سال، با وضع محدودیت‌ها زندگی زنان را دشوار کرده اند.
طالبان در یک سال گذشته محدودیت‌هایی را به ویژه در زمینۀ حق آموزش، کار و سیر و سفر زنان وضع کرده اند.
شهلا فرید، استاد دانشگاه نیز نظر مشابه دارد. او می‌گوید که طالبان نمی توانند با گستراندن دامنه تهدید و ارعاب، مشروعیت ملی را کسب کنند.
به نظر شاکر یعقوبی تحلیلگر مسایل اقتصادی، سطح نا رضایتی مردم نسبت به حکومت طالبان روز به روز بیشتر می شود و بحران اقتصادی و گرسنگی پس از تسلط طالبان در افغانستان افزایش یافته است.
آقای یعقوبی گفت: "افزایش بیکاری، کاهش درآمد، فرار سرمایه انسانی، پیش گرفتن راه مهاجرت‌های غیر قانونی، نبود سیاست‌ها درست و تعریف شده برای مدیریت اوضاع بحرانی افغانستان و برخورد های خودخواهانه و یکه تازانه امارت اسلامی بدون در نظر داشت سطح توقعات و نیازهای داخلی جامعه از مواردی ایست که سطح نارضایتی مردم را بلند برده است".
اما طالبان می گویند که معیارات جهانی برای حکومتداری خوب را تکمیل کرده اند و جهان باید آنها را به رسمیت بشناسند و روابط بین المللی داشته باشند.
امیر خان متقی، وزیر خارجه حکومت طالبان گفت: "افغانستان باید با دنیا روابط مثبت داشته باشد، رفت و آمد، تعامل و تجارت داشته باشد. این همه از حقوق افغان هاست و اگر کسی این حقوق را زیر پا بگذارد، خلاف حقوق بشر و اصول بین المللی است".
جامعۀ جهانی به ویژه کشورهای غربی بارها تاکید کرده اند که طالبان برای کسب مشروعیت بین المللی، ابتدا باید به رای و نظر مردم مراجعه کنند، و حقوق افغانها را تامین کنند، چون این یگانه راه برای بقای حکومت طالبان در افغانستان است.