خشونت علیه خبرنگاران در سال روان، در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۳۵ درصد افزایش یافته است.
کمیتۀ مصؤونیت خبرنگاران افغانستان، با بیان این مطلب نگاشته است که با ثبت ۷۳ مورد خشونت در برابر خبرنگاران در شش ماه گذشته، آمار به طور بیسابقۀ افزایش یافته است، در حالی که در شش ماه نخست سال گذشته ۵۴ قضیه به ثبت رسیده بود.
نجیب شریفی، رئیس این کمیته روز سه شنبه در یک نشست خبری گفت "در این مدت برعلاوۀ ۱۰ مورد کشته، ۱۲ مورد زخمی، ۱۹ مورد لتوکوب، ۱۸ مورد توهین و بدرفتاری، ۵ مورد بازداشت، ۶ مورد تهدید و ۳ مورد اخراج توهینآمیز وجود داشته است".
آقای شریفی، افزود که ده خبرنگار در جریان شش ماه اول سال روان میلادی، به صورت مستقیم کشته شده و یا هم در حملات دهشتافگنی داعش و طالبان جان باخته اند.
همچنان رئیس کمیتۀ مصؤونیت خبرنگاران گفت که یافته های آنان در گزارش شش ماهۀ آن کمیته نشان می دهد که ناامنی سبب کاهش خبرنگاران و کارمندان رسانهیی زن شده است.
آقای شریفی گفت، اکنون به شمول ولایت پنجشیر، در ده ولایت افغانستان هیچ خبرنگار و کارمندان رسانهیی زن وجود ندارد.
عاملان خشونت در برابر خبرنگاران
به گفتۀ رئیس کمیتۀ مصؤونیت خبرنگاران افغانستان، مانند سالهای گذشته، از نظر کمی آمار، افراد منسوب به دولت، مسؤول ۳۴ مورد خشونت در برابر خبرنگاران بوده اند که ۴۶ درصد تمام قضایا را تشکیل میدهد.
اما، دواخان مینهپال معاون سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان به رادیو آشنا – صدای امریکا گفت "هر مقام حکومتی افغان که در هر جای افغانستان با خبرنگاران خشونت کرده باشد، به پای میز قانون کشانده میشود و با آنان برخورد قانونی صورت میگیرد".
از سوی دیگر، حکومت افغانستان تصمیم دارد که تمامی دوسیههای پانزده سالۀ خشونت در برابر خبرنگاران را یکایک مورد بررسی قرار دهد.
گروههای داعش و طالبان با اعمال ۲۲ مورد خشونت در برابر خبرنگاران در ردۀ دوم قرار دارند و سپس، وکلای پارلمان، والیان، زورمندان با اعمال پنج مورد خشونت و افراد ناشناس با چهار مورد خشونت در برابر خبرنگاران، به ترتیب در ردههای بعدی قرار دارند.
بر اساس این گزارش، در چهار مورد حوادث ترافیکی، سه مورد رسانهها و یک مورد مظاهرهکنندگان نیز سبب بروز خشونت در برابر خبرنگاران شده اند.
سایر جوانب دخیل در قضیۀ خشونت در برابر خبرنگاران، هنوز در واکنش به این آمار گزارش کمیتۀ مصؤونیت خبرنگاران چیزی نگفته اند.
به باور کمیتۀ مصؤونیت خبرنگاران، تن ندادن خبرنگاران به خواستههای این افراد، سبب بروز خشونتها و افزایش تهدیدها در برابر خبرنگاران شده است.
ناکامی حکومت
رئیس کمیتۀ مصؤونیت خبرنگاران افغانستان با آنکه گفت، حکومت افغانستان با ایجاد کمیتۀ مشترک مصؤونیت و امنیت خبرنگاران که در رأس آن معاون دوم ریاست جمهوری قرار دارد، گامی بزرگی برداشته است؛ اما مؤفق نبوده است.
آقای شریفی گفت که کار این کمیته در شش ماه گذشته به خوبی پیش نرفته و نتایج مطلوب نداشته است.
او افزود "چیزی که مهم این است که کارهای این کمیته چقدر خوب اجرا میشود؟ بدبختانه در شش ماه اول سال ۲۰۱۷ کارهای این کمیته به خوبی پیش نمیرفت.
ولی آقای شریفی تأکید کرد، در این اواخر کارهای این کمیته بهبود یافته و امیدواری وجود دارد که سبب بهبود وضعیت مصؤونیتی و امنیتی خبرنگاران شود.
همچنان بر اساس یافتههای کمیتۀ مصؤونیت خبرنگاران افغانستان، رسانهها در مورد مصؤونیت کارمندان و خبرنگاران شان، به ویژه خبرنگارانی که جنگ را پوشش میدهند، توجه لازم را ندارند.
به گفتۀ این کمیته این گونه خبرنگاران فاقد وسایل اساسی ایمنی چون واسکت و کلاه اند.
رئیس این کمیته از رسانهها قاطعانه خواست که امنیت و مصؤونیت کارمندان و خبرنگاران شان را جدی بگیرند؛ چون این مسأله از دید این کمیته مکلفیت "قانونی، حقوقی، اداری و اخلاقی" رسانهها است.
دسترسی به اطلاعات
کمیتۀ مصؤونیت خبرنگاران افغانستان، وضعیت دسترسی به اطلاعات را در شش ماه گذشته رو به وخامت خوانده و گفته است که خبرنگاران بیشتر در ولایات به اطلاعات دسترسی ندارند.
آقای شریفی با اشاره به دسترسی به اطلاعات گفت "حکومت در قسمت ارائه آمار واقعات تروریستی – چند موردی عمده که ما دیده ایم – صادقانه برخورد نکرده است. این روند در صورتی که ادامه یابد، باعث میشود که حکومت اعتبار خود را به عنوان نهاد رسمی آماردهی از دست بدهد".
به گفتۀ وی، نبود آمار دقیق از واقعات، سبب میشود که خبرنگاران به منابع غیررسمی رو بیاورند که در این صورت فرصت تبلیغاتی به گروههای تروریستی ایجاد میگردد.