اقدام ایران و ترکیه برای ثبت هنر مینیاتور و خوشنویسی به عنوان میراث فرهنگی این دو کشور در سازمان علمی فرهنگی یونسکو، با اعتراض فرهنگیان افغان همراه شده است.
شماری از فرهنگیان و هنرمندان ولایت هرات با انتقاد از این عملکرد حکومتهای ایران و ترکیه میگویند که گسترش جغرافیای فرهنگی میتواند بر غنامندی هنرهای مینیاتوری و خوشنویسی بیفزاید.
ایران و ترکیه در پی ثبت این هنرهای اصیل با نام خود در سازمان علمی فرهنگی ملل متحد یونسکو استند، به همین دلیل هنرمندان و فرهنگیان ولایت هرات برنامهای را برای اعتراض به این موضوع شکل داده اند.
داوود عرفان، مسوول دفتر انستیتوت مطالعات استراتیژیک در هرات گفت:"مینیاتور اصولا بنام بهزاد هروی در همه جای دنیا شناخته میشود، ما خطاطهای بزرگی از لحاظ تاریخی در هرات داشتیم از جمله بایسنغر میرزا فرزند شاهرخ در اینجا خطاطی هایی دارد که نمونه هایش موجود است، نمونه خط کوفی و نستعلیق هم داریم وبنابراین اگر قرار به درصدی باشد هرات درصد بیشتری دارد و اصولا مینیاتوری یا نگارگری بنام مکتب هرات شروع میشود و همه میدانند."
کمالالدین بهزاد هروی، خطاط، نقاش و مینیاتوریست نامی است که آثار هنری وی در هرات تا هنوز موجود است.
عبدالناصر صوابی، یکی از مینیاتوریستان هرات میگوید که گسترش جغرافیای فرهنگی سبب می شود تا یک هنر بیشتر از پیش به غنامندی برسد.
آقای صوابی همچنان اضافه کرد"اولا که این هنر در تمام کتاب های تاریخ که همه بر او گواه استند اوج آن در هرات شکل میگیرد و فکر نکنم که یونسکو ناآگاهانه هر کسی ادعایی کند بنام او ثبت کند و مطمینا در این تحقیقاتی خواهد شد و این حق مسلم افغانستان است که از آن دفاع کند."
عبدالحکیم کریم زاده خوشنویس هراتی که ۳۵ سال از عمرش را در این راستا قلم زده می گوید که مرزهای سیاسی، نباید اختلاف بر مالکیت میراث های فرهنگی را به وجود آورد. او به صدای امریکا گفت:"اگر ما تکی حرکت کنیم انقدر شاید ارزشمندی نداشته باشد، شاید بنام یکی از کشورها ثبت شود اما قوتی که در جمعی بودن دارد در تک فردی وجود ندارد مثلا شیوه هایی که فعلا در افغانستان وجود دارد در ایران وجود ندارد."
انتقادها بر عملکرد ضعیف دولت افغانستان در راستای کسب حقوق فرهنگی جهانی اش کم نیست؛ اما آریا رووفیان رییس اطلاعات و فرهنگ هرات می گوید که حکومت اجازه نخواهد داد بدون حضور افغانستان هنرهای یاد شده به نام کشور خاصی به ثبت برسد.
آقای رووفیان گفت: "ما سرگرم ساختن یک گزارش تحقیقی استیم که تمام ابعاد و دلایلی که میتواند بحث ما را در سازمان یونسکو توجیح کند به ارتباط اینکه ما صاحبان اصلی خط و مینیاتور استیم."
هفت ماه پیش نیز فرهنگیان افغان در اعتراض به ثبت آله موسیقی دوتار به نام کشور ایران در سازمان جهانی یونسکو اعتراض کردند و خواهان تجدید نظر در این مورد شدند.
در سال ۱۳۹۵ خورشیدن نیز حکومت افغانستان، به تلاش ایران و ترکیه مبنی بر ثبت "مثنوی معنوی" اثر ماندگار مولانای بلخ به عنوان میراث مشترک فرهنگی این دو کشور در سازمان یونسکو اعتراض کرده بود.