قرار بود گفتگو های مستقیم صلح میان حکومت افغانستان و گروه طالبان در هفتۀ اول ماه مارچ در پاکستان برگزار شود.
اما گروه طالبان در آخرین لحظات اعلام کردند که در این مذاکرات شرکت نخواهند کرد و در عوض، حملات شان را در افغانستان تشدید خواهند بخشید.
در نهایت موضوع مذاکرات صلح افغانستان با گروه طالبان در یک ماه گذشته به گونۀ در حاشیه قرار گرفته و درگیری ها در نقاط مختلف افغانستان شدت یافته است.
پس از اعلام گروه طالبان مبنی بر عدم اشتراک در مذاکرات صلح، حالا یکی از سوالات عمده این است که آیا گروه طالبان خود مایل به اشتراک در مذاکرات صلح نیست، و یا اینکه پاکستان به معنی واقعی نمی خواهد طالبان در روند صلح افغانستان اشتراک کند و به شکل از اشکال، مانع ورود طالبان در مذاکرات صلح می گردد.
عبدالقیوم سجادی، عضو ولسی جرگه افغانستان، در مصاحبۀ با رادیو آشنا صدای امریکا گفت که هر دو حالت محتمل است.
آقای سجادی گفت: "فکر می کنم که هر دو احتمال برای به تعویق افتادن روند صلح افغانستان وجود دارد. اما مسئله جدی تر این است که جانب پاکستان، هنوز به یک تصمیم جدی در مورد تغییر پالیسی های خود در قبال افغانستان نرسیده است."
بالاخره پاکستان چه وقت در مذاکرات صلح افغانستان به صورت جدی—نه به صورت یک تاکتیک، بلکه به گونۀ یک هدف استراتیژیک عمل خواهد کرد.
به باور آقای سجادی، این اقدام زمان صورت خواهد گرفت که گزینه های که حالا در اختیار پاکستان قرار دارد، در اختیار افغانستان نیز قرار بگیرد. به گونۀ مثال، آقای سجادی از بندر چابهار، یاد کرد که گزینۀ در برابر بندر تجارتی کراچی و سایر شهر های پاکستان می گردد.
در همین حال، محمد اسماعیل قاسمیار، عضو شورای عالی صلح افغانستان، در مصاحبۀ با رادیو آشنا صدای امریکا گفت که جدول زمانی که برای روند مذاکرات صلح افغانستان تعیین شده بود، غیر واقعبینانه بود.
آقای قاسمیار در مورد گفت: "برگزاری مذاکرات در هفۀ اول ماه مارچ بسیار خوشبینانه بود تا واقعبینانه. طالبان همین حال در کشمکش رهبری بر ضد هم جدال دارند. دوم ارادۀ سیاسی مخلصانه از سوی پاکستان به کار است."
ماه گذشته، مقامات حکومت افغانستان به شمول سرپرست ریاست استخبارات، معیین سیاسی وزارت خارجه و رئیس مشرانو جرگه افغانستان، پاکستان را به عدم همکاری در روند صلح افغانستان، متهم کردند.
مسعود اندرابی، سر پرست ریاست امنیت افغانستان، به صراحت آی اس آی یا استخبارات نظامی پاکستان را به حمایت جنگجویان طالب متهم کرد.
اما مقامات پاکستانی همواره اتهامات وارده از سوی افغانستان را رد کرد و میگویندکه آن کشور خود قربانی حملات تندروان و گروه های دهشت افگن است.
صادقت و یا عدم صادقت پاکستان در ورند صلح افغانستان
مقامات پاکستانی در این اواخر حتی اعلام کردند که تامین صلح و ثبات در افغانستان در واقع تامین صلح و ثبات در پاکستان است.
اما آقای قاسمیار می گوید که اگر اظهارات مقامات پاکستانی در این راستا جدی و واقعی است، اسلام آباد انرا در عمل ثابت کند.
آقای قاسمیار گفت: "دو یا سه تن از روسای جمهور پاکستان، وزرای خارجۀ آن کشور و صدراعظم های پاکستان و به صورت کل، زعمای پاکستان گفته اند که صلح و ثبات در افغانستان معنی اش صلح و ثبات در پاکستان است. اگر این موضوع راست است و بازی با کلمات نیست، خوب بسم الله، به خاطر صلح و ثبات افغانستان که معنی اش صلح و ثبات پاکستان است، باید مخلصانه کار کنند."
محدودۀ نفوذ پاکستان بالای طالبان
مقامات پاکستان در ماه های گذشته گفتند که آنان تا اندازۀ بالای طالبان نفوذ دارند، اما نه به گونۀ که بالای آنان امر و نهی کند.
اما نجیب محمود، استاد روابط بین المللی در پوهنتون کابل، به این باور است که پاکستان از همه عملکرد های گروه طالبان واقف است و اگر بخواهد می تواند با استفاده از نفو، خود، طالبان را مجبور به مذاکرات صلح کند.
آقای محمود گفت:"پاکستان همه مسایل را که در آن کشور می گذرد، زیر کنترل دارد. طالبان در کجا استند، مواد لوژیستکی شان از کجا تمویل می شود؛ منابع جنگی شان در کجا انبار شده، همۀ این مسایل را می داند. اما زمانیکه پاکستان گاهی روند صلح را تعقیب می کند و گاهی از آن دوری می کند، این حالت نشاندهندۀ آن است که پاکستان هنوز هم دکترین جنگ را در افغانستان تعقیب می کند و صلح برای پاکستان فقط منبع تبلیغاتی، چیزی بیش نیست."
روند مذاکرات صلح افغانستان با طالبان در حالی به آینده نا معلوم محول شده است که آن گروه هفته گذشته، حملات شان را تحت عنوان "عملیات عمری" راه اندازی کرد.
پس از اعلام عملیات "عمری" طالبان حملات شان را برای باز پس گیری شهر کندز از سه جهت راه اندازی کردند، اما به گفتۀ مقامات امنیتی افغانستان، حملات آنان عقب زده شده است.
در ماه های اخیر، افغانستان، پاکستان چین و ایالات متحده در چارچوب مذاکرات چهار جانبه، تلاش کرده اند تا منازعه در افغانستان خاتمه یابد، تلاش ها که حد اقل تا بی نتیجه مانده است.
