یک زن وشوهر چینی وسیلۀ را ساخته اند که مجسمه تخریب شدۀ صلصال در ولایت بامیان را از طرف شب با پخش نور به شکل غیرفزیکی، ولی ظاهراً واقعی نمایش می دهد.
جانسین یو با همسرش لیان هو، این وسیلۀ نورافگن را با هزینۀ بیش از یک صد و بیست هزار دالر امریکایی ساخته اند که می تواند ازطرف شب مجسمه ۵۳ متری صلصال را به شکل سه بُعدی ذریعۀ نور نمایش دهد.
جانسین که شنبه شب برای اولین بار به صورت آزمایشی تصویر مجسمۀ صلصال را برای چندین ساعت به نمایش گذاشت، درمصاحبه با رادیو آشنا صدای امریکا گفت که آن وسیله هدیۀ از طرف کشور چین برای مردم افغانستان است.
این طرح حدود ده سال قبل ازسوی جاپانی ها، به وزارت اطلاعات وفرهنگ افغانستان، پیشکش شده بود تا مجسمه ۵۳ متری صلصال شب هنگام برای بازدید کنندگان منطقه با لایزر به نمایش گذاشته شود. اما درآن زمان، این طرح عملی نشد.
جانسین به صدای امریکا گفت که بازسازی این مجسمه ها و یا نمایش مجسمه های بودای بامیان توسط نور افگن با مصرف کم، همیشه درذهنش وجود داشت. این وسیله در دوازده ساعت فقط به ارزش چهار صد افغانی تیل پترول مصرف می کند.
احساس تماشا چیان
ده ها باشندۀ ولایت بامیان در پای بودای صلصال که توسط نور سه بُعدی نمایش داده می شد ایستاده بودند، با چهره شاد و خندان می گفتند که "بودا دوباره برگشته شده است."
شماری از تماشا چیان که تصویر مجسمه بودای صلصال را مشاهده می کردند می گفتند که از تماشای آن صحنه "حیرت زده" شده اند.
مبین، یکی ازباشندگان آن ولایت که به تماشای صلصال آمده بود، در مصاحبۀ با رادیو آشنا صدای امریکا احساس اش را بیان کرده می گوید " با دیدن این طرح واقعأ حیرت زده شدم و فکر می کنم که در ۲۰ سال قبل از تاریخ امروز قرار دارم."
بهترین و یگانه طرح نمایش صلصال
مجتبی میرزایی، باستان شناس افغانی الاصل آلمانی، که مسئولیت ترمیم و بازسازی شهر باستانی غلغله و استحکام بودای بامیان را دارد، می گوید که این طرح یکی از بهترین راه های نمایش ثابت و زندأ بُت های بودا در بامیان است.
آقای میرزایی به رادیو آشنا صدای امریکا گفت " واقعأ حیرت زده شدم از دیدن مجسمۀ صلصال، چون نور افگن به صورت واقعی و زنده، بودای صلصال را نمایش می دهد."
به گفته آقای میرزایی این طرح تا کنون در "هیچ جای جهان" مورد استفاده قرار نگرفته است و کاملأ یک برنامه جدید است.
به گفتۀ این باستانشناس استفاده از این وسیله برای حفظ رواق های بودا به صورت قدیمی آن موثراست.
به باور آقای میرزایی، نمایش بُت های بودا می تواند بار دیگر توجه جهانگردان را به بودای بامیان جلب کند.
زن وشوهر چینی که مسوول این ابتکار اند می گویند که نور افگن کوچک که شامل یک پایه جنراتور، یک نورافگن و چندین وسیله کوچک دیگرمی شود، مجسمه صلصال را به شکل غیرفیزیکی، زنده می کند.
جانسین می گوید که این طرح ازسوی وزارت اطلاعات وفرهنگ افغانستان نیز مورد تأیید قرار گرفته است و تمام وسایل مورد نیاز برای نمایش بودا از طرف شب به ریاست اطلاعات و فرهنگ ولایت بامیان هدیه می شود.
امیرفولادی، مسئول بخش سیاحت بنیاد آغا خان در افغانستان، نیز از این طرح استقبال کرده می گوید که نمایش بودا برای رشد صنعت سیاحت، نه تنها برای بامیان، بلکه به مردم و دولت افغانستان موثر تمام خواهد شد.
با وجود انتقاد های شدید سازمان ها و جامعۀ بین المللی، تندیس های بی نظیر بامیان توسط گروه تندرو طالبان در ماه حوت سال ١٣٧٩ خورشیدی با جاسازی مواد انفجاری در قسمت های مختلف آن دو تندیس، تخریب شد.
گروه طالبان موجودیت بُت ها را غیر اسلامی عنوان می کرد و رهبران آن گروه ادعا می کردند که در صورت عدم تخریب تندیس ها ، آنان مورد عبادت غیر مسلمانان قرار خواهد گرفت.
