حزب حاکم ترکیه بعد از همه پرسی یی ادعای پیروزی کرد که در آن به طیب رجب اردوغان رئیس جمهور، صلاحیت های گسترده یی میدهد. گفته شده ۹۹ فیصد آرا شمار شده است.
رسانه های رسمی ترکیه گزارش داده اند که بیش از ۵۱ فیصد درین همه پرسی "بلی" گفته اند. تعداد کسانی که عدم موافقت شانرا اظهار نموده اند کمتر از ۴۹ فیصد میباشد.
هیأت انتخاباتی ترکیه بعدأ این نتایج ابتدایی را تأیید نموده و گفت نتایج رسمی طی دوازده روز آینده اعلام خواهد شد.
اردوغان به طرفدارنش گفت که ٢٥ میلیون درین همه پرسی جواب "بلی" دادند که نسبت به کسانی که جواب شان منفی بود، ١،٣ میلیون رای بیشتر است.
اردوغان همچنان گفت با این همه پرسی مداخلات اردو در حکومت نیز به پایان رسید. رئیس جمهور ترکیه گفت که برای بار اول در تاریخ جمهوری ترکیه آوردن تعدیلات از طریق پالیسی ملکی صورت می گیرد.
پیروزی حزب حاکم در همه پرسی روز یکشنبه قدرت رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور آن کشور را گسترده تر خواهد کرد، زیرا سیستم پارلمانی به سیستم ریاستی مبدل خواهد شد و صلاحیت های رئیس جمهور در آن کشور، نسبت به گذشته، بیشتر خواهد شد.
درتعدیلات، پارلمان ترکیه به حاشیه کشانیده شده، کرسی صدارت لغو می شود و وزرا مستقیمأ ازطرف رئیس جمهور انتخاب شده و به او حسابدهی خواهند کرد. رئیس جمهور همچنان بودجه کشور را میسازد.
تعدیلات همچنان به بیطرفی رئیس جمهور خاتمه داده و او اکنون می تواند رهبر حزبش نیز باشد. رئیس جمهور پارلمان را میتواند منحل نماید، حالت اضطرار را برقرار کرده و نیز قاضیان محکمه عالی و محکمه قانون اساسی را تعیین نماید.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، ادعا کرده است که در همه پرسی روز یکشنبه اکثریت شهروندان آن کشور از آوردن تغییر در قانون اساسی آن کشور که وی از آن حمایت می کرد، رای دادند.
اگر این همه پرسی مطابق خواست حکومت ترکیه به پیش برود، با تغییر سیستم دموکراسی پارلمانی آن کشور همه قدرت به رئیس جمهور آن کشور انتقال خواهد کرد. در نهایت ،آقای اردوغان تا سال ۲۰۲۹ در قدرت باقی خواهد ماند.
آقای اردوغان پس از اینکه رای خود را در صندوق رای دهی انداخت، خطاب به شماری از حامیان اش گفت که "به خواست خداوند مردم ما تصمیم خواهند گرفت تا راه را برای انکشاف سریع باز کنند."
سپس آقای اردغان به خبرنگاران گفت "درگذشته نیز همه پرسی هایی را انجام داده ایم اما این همه پرسی در بارۀ یک سیستم جدید اجرایی برای جمهوری ترکیه است، و یک گزینه برای تغیر و تحول می باشد.
مخالفت با تغییر نظام پارلمانی در ترکیه
کمال قلیچ دار اوغلو ، رهبر حزب عمدۀ مخالف تغیر قانون اساسی که در انقره رای داد، گفت "امروز برای سرنوشت ترکیه رای دادیم. امیدواریم نتایج این همه پرسی خوب باشد و یکجا باهم بتوانیم فرصتی برای بحث در مورد سایر مشکلات بنیادی ترکیه داشته باشیم."
ناظرین سازمان امنیت و همکاری اروپا از جریان این همه پرسی در انقره نظارت می کنند. تانا دی زولویتا، رئیس ماموریت نظارت این سازمان، به اسوشیتدپرس گفت ناظرین آن سازمان روز یکشنبه از مراکز رای دهی ۱۲ منطقه بازدید کردند تا ماموریت شان را در بخش ارزیابی همه پرسی انجام دهند.
انتظار می رود این سازمان روز دوشنبه با برگزاری یک کنفرانس خبری، دیدگاه، نظریات و یافته های شان را در مورد روند همه پرسی بیان کنند.
مجموعاً ۵۵ میلیون شهروند ترکی واجد شرایط رای دهد اند. شهروندان ترکی که در خارج از کشور اند، از قبل در این همه پرسی شرکت کرده اند.
همه پرسی و انقسام شهروندان ترکیه
همه پرسی در مورد تغییر قانون اساسی، مردم ترکیه را به صورت جدی منقسم کرده است. آقای اوردغان و حامیان اش می گویند که نیاز است قانون اساسی کنونی که پس از کودتای ۱۹۸۰میلادی توسط نظامیان آن کشور به وجود آمد، تغییر کند.
بایرام شاکر ۴۲ ساله که به خواست رئیس جمهور ترکیه رای داده است به خبرگزاری اسو شیتید پرس گفته است که فرصتی به وجود آمده تا دو باره "کنترول کشور خود را به دست بیاوریم."
آقای شاکر با اشاره به حاکمیت مصطفی کمال اتا ترک، بنیانگذار ترکیه نوین، می گوید که حاکمیت یک فرد الزاماً پدیده ترسناک نیست.
اما منتقدین می گویند که انتقال قدرت بیشتر به رئیس جمهور آن کشور موجب استبداد بیشتر در ترکیه خواهد شد، کشوریکه در این اواخر ۴۷۰۰۰ شهروند آن کشور را زندانی کرده و ۱۲۰ هزار نفر دیگر یا ازوظایف شان برکنار شده اند و یا وظایف آنان به حالت تعلیق در آمده است. اقدامات حکومت ترکیه در مورد زندانی کردن افراد و برکناری کارمندان از وظایف شان پس از کودتا نافرجام پازدهم جولای ۲۰۱۶ صورت گرفته است.
حمید یزد ۳۴ ساله که مخالف خواست رئیس جمهور ترکیه رای داده است به خبرگزاری اسوشیتید پرس گفته است نمی خواهد همه قوۀ حکومت: قوۀ اجراییه، قضایی و مقننه توسط یک فرد حکمروایی گردد. به گفتۀ وی چنین چیز نمی تواند ترکیه را قوی تر کند، بر عکس دموکراسی را ضعیف تر خواهد کرد.
حکومت ترکیه فتح الله گولن، روحانی ترکی را کهدر تبعید خودی در ایالات متحده به سر می برد، متهم به سازماندهی کودتای نا فرجام کرده است، ادعای که از سوی آقای گولن رد شده است.
قرار است نتایج کامل این همه پرسی ناوقت روز یکشنبه به وقت ترکیه، اعلام گردد. رسانه تا زمانیکه نتایج همه پرسی از سوی هیات عالی انتخابات ترکیه اعلام نگردد، نمی توانند نتایج را اعلام کنند.
رئیس جمهور اردوغان و حامیان می گویند که نظام ریاستی "نوع ترکیه" موجب ثبات و رفاه در آن کشور خواهد شد، کشوریکه در پانزدهم ماه جولای ۲۰۱۶ دست خوش یک کودتای نافرجام شد. در سال ۲۰۱۶ میلادی، ترکیه شاهد حملات مرگبار تندروان گروه دولت اسلامی و شورشیان کردی نیز بود.