ملل متحد از طرح جدید پاکستان برای اخراج پناهجویان و مهاجران افغان ابراز نگرانی کرد

کمیشنری عالی ملل متحد برای پناهندگان و سازمان بین المللی مهاجرت روز چهارشنبه پنجم فبروری (۱۷ دلو) با نشر اعلامیهٔ مشترک نگرانی‌ شان را در خصوص طرح پاکستان برای اخراج دسته جمعی مهاجران و پناهجویان افغان، ابراز کردند.

این در حالی است که شهباز شریف، صدر اعظم پاکستان، یک هفته پیش یک طرح چند مرحله‌‌ای را منظور کرد که حدود سه میلیون شهروند افغانستان را در پاکستان هدف قرار می‌دهد.

این طرح، پناهجویان قانونی و دارای سند اقامت، مهاجران فاقد اسناد و آنانی را در بر می‌گیرد که در انتظار اسکان مجدد در ایالات متحده یا کشورهای اروپایی اند.

بر اساس این طرح که صدای امریکا آنرا مشاهده کرده است، تمامی افغان‌ها باید از اسلام آباد و راولپندی فوراً به کمپ‌های مشخص انتقال داده شوند. این شهروندان افغانستان سپس از این کمپ‌ها به افغانستان برگشت داده خواهند شد.

در این سند بدون ذکر هیچ جدول زمانی تاکید شده است که در مورد اخراج افغان‌ها نباید هیچ گونه اطلاعیه عامه صادر شود.

کمیشنری عالی ملل متحد برای پناهندگان و سازمان بین‌المللی مهاجرت گفته اند که در تلاش اند تا وضاحت حاصل کنند که این شهروندان افغانستان چگونه و چه زمان به کمپ‌ها انتقال داده خواهند شد.

این دو ادارهٔ ملل متحد از پاکستان تقاضا کردند تا در زمان تطبیق این طرح، معیارهای حقوق بشری را در نظر بگیرد. آنان همچنان از اسلام آباد خواسته اند که طی مراحل مناسب را برای پناهجویان قانونی و مهاجران اقتصادی در نظر بگیرند که از سوی دولت پاکستان و در همکاری با ادارهٔ بین المللی مهاجرت به آنان کارت‌های شهروندی افغانستان توزیع شده است.

بر اساس تخمین رسمی، رقم افغان‌ها که در پاکستان کارت‌های شهروندی افغانستان (ACC) را دریافت کرده اند به ۸۰۰ هزار نفر می‌رسد.

واکنش افغان‌ها

شماری از مهاجران افغان در پاکستان از این اقدام اسلام آباد اظهار نگرانی کردند.

علی خان، مهاجر افغان مقیم اسلام آباد به صدای امریکا گفت: "اینجا پولیس مردان و زنان افغان را بازداشت کرده و به حاجی کمپ انتقال می‌دهند تا سپس آنان را به آن سوی مرز تورخم بفرستند."

او افزود که پولیس صرف نظر از هر گونه کارت مهاجرت، افغان‌ها را بازداشت می‌کنند و به طالبان می‌سپارند.

اما رویا مهاجر افغان در شهر پشاور به صدای امریکا گفت که در این شهر پولیس مهاجران افغان را آزار و اذیت نمی‌کند "حتا اگر میعاد ویزهٔ کسی هم تکمیل شده بود، پولیس با آنان برخورد بسیار خوب دارد".

در همین حال، کاظم خان، هنرمند مهاجر افغان می‌گوید که اگر هنرمندان کارت مهاجرت نداشته باشند، پولیس آنان را بازداشت و آزار و اذیت می‌کند.

او گفت: "اگر هنرمندان در افغانستان با خطر مواجه نمی‌بودند، به پاکستان نمی‌آمدند. حال که آمده ایم باید بر اساس همدردی انسانی به ما اجازهٔ زندگی بدهند، زیرا برگشت به افغانستان، به معنی برگشت به مرگ است."

فیلیپا کندلر، نمایندهٔ کمشنیری عالی ملل متحد برای پناهندگان در پاکستان گفت: "بازگشت اجباری به افغانستان می‌تواند برخی از مردم را در معرض خطر بیشتر قرار دهد. ما از پاکستان می‌خواهیم که به تامین مصوونیت افغان‌هایی که در معرض خطر اند، صرف نظر از وضعیت اسنادشان، ادامه دهد."

مییو ساتو، رییس ماموریت سازمان بین‌المللی مهاجرت در اسلام آباد گفت که این سازمان به کار با حکومت پاکستان و کمیشنری عالی ملل متحد برای پناهندگان جهت ایجاد یک میکانیزم برای ثبت و راجستر، مدیریت و بررسی شهروندان افغانستان در پاکستان متعهد است.

او افزود: "این زمینه را برای راه‌های حل مناسب، به شمول حفاظت بین‌المللی از نیازمندان مساعد می‌سازد و راه‌هایی را برای شهروندان افغانستان که روابط اجتماعی-اقتصادی و خانوادگی طولانی مدت در این کشور، دارند، باز خواهد کرد."

در مرحلهٔ نخست این طرح، مقامات در اسلام آباد و راولپندی باید مهاجران فاقد اسناد و آنعده افغان‌هایی را به کمپ‌ها انتقال دهند که کارت‌های شهروندی افغانستان دارند تا به افغانستان فرستاده شوند.

پاکستان به بیش از ۱.۴ میلیون پناهجوی افغان که اسناد قانونی دارند، اجازه داده است تا تاریخ ۳۰ جون سال ۲۰۲۵ در این کشور باقی بمانند. آنان در مرحلهٔ دوم این طرح، از اسلام آباد و راولپندی تخلیه خواهند شد، اما واضح نیست که به افغانستان فرستاده خواهند شد یا نه.

شهباز شریف همچنان به مقامات پاکستانی دستور داده است تا در مرحلهٔ سوم حدود ۴۰۰ هزار شهروند افغانستان را تا تاریخ ۳۱ ماه مارچ از این دو شهر عمده بیرون کنند و در نهایت اگر کشورهای سوم درخواست‌های پناهندگی آنان را به سرعت طی مراحل نکنند، تدابیر اخراج آنان را روی دست گیرند.

این مطلب مرتبط را نیز بخوانید

افغان‌های منتظر اسکان مجدد نیز از پاکستان اخراج خواهند شد - مقام‌ها

پس از تسلط دوبارۀ طالبان بر افغانستان، دها هزار شهروند این کشور که با حکومت ایالات متحده، رسانه‌ها، سازمان‌های خیریه و گروه های بشری کار کرده بودند، واجد شرایط اسکان مجدد در ایالات متحده شناخته شده اند.

اما ادارۀ دونالد ترمپ گفته است که روند پذیرش مهاجران سر از تاریخ ۲۷ جنوری برای حد اقل سه ماه متوقف خواهد بود. این اقدام سبب شد تا حد اقل ۱۵۰۰۰ افغان که مراحل ارزیابی برای اسکان مجدد در ایالات متحده را طی کرده و منظوری حاصل کرده بودند،‌ در بی‌سرنوشتی قرار گیرند.

از سال ۲۰۲۳ به اینسو، پاکستان بیش از ۸۰۰ هزار مهاجران افغان فاقد اسناد را از آن کشور جبراً اخراج کرده است.

کمیشنری عالی ملل متحد برای پناهندگان و سازمان بین المللی مهاجرت گفته اند که چالش‌های امنیتی را که اسلام آباد با آن مواجه است درک می‌کنند، اما گفته اند که اکثریت شهروندان افغانستان در پاکستان مطیع قانون اند و به وضعیت آنان باید از دید بشری دیده شود.

این ادارات ملل متحد گفته اند که در مورد آنعده از افغان‌ها نگرانی بیشتر دارند که برگشت شان به افغانستان آنان را در معرض خطر قرار می‌دهد، به شمول، اقلیت‌های قومی و دینی و مذهبی، زنان و دختران، خبرنگاران، فعالان حقوق بشری و افرادی که پیشهٔ هنری دارند، مانند نوازندگان و آواز‌خوانان.

_{در تهیه این مطلب ایازگل و قاسم خان مندوخیل،‌ خبرنگاران صدای امریکا، همکاری کرده اند.}