برخی از کارشناسان شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد از درخواست کریم خان، سارنوال ارشد محکمۀ بینالمللی جرایم از قضات این محکمه برای بازداشت رهبران طالبان استقبال کرده و آنرا یک اقدام مهم در تامین عدالت عنوان کرده است.
این کارشناسان ملل متحد ناوقت روز جمعه ۲۴ جنوری (پنجم دلو) با نشر اعلامیهای گفته اند که این اقدام پیام مثبتی به زنان، دختران و سایر گروههای آسیبپذیر در افغانستان که با آزار و اذیت طالبان روبرو اند، میفرستد و همچنان این اقدام به آنان این پیام را میرساند که محکمۀ بینالمللی جرایم صدای زنان افغان را شنیده است.
کریم خان، سارنوال محکمهٔ بینالمللی جرایم (محکمهٔ هاگ) روز پنجشنبه از قضات این محکمه خواستار صدور دستور بازداشت رهبران طالبان در افغانستان، به شمول هبتالله آخندزاده ، به اتهام ارتکاب جنایت علیه بشریت به دلیل تبعیض گسترده علیه زنان و دختران، شد.
دفتر کریم خان با نشر بیانیهای گفت که در تحقیقات، مدارکی را گردآوری کرده است که بر مبنای آن میتواند باورمند بود که هبتالله آخندزاده و عبدالحکیم حقانی، قاضیالقضات حکومت طالبان "مسوولیت جنایی برای جنایت علیه بشریت و پیگرد مبتنی بر جنسیت" را به دوش دارند.
در اعلامیه کارشناسان مل متحد آمده است:" این یک گام بسیار مهم در پیشبرد عدالت در مورد جنایات علیه بشریت است که علیۀ مردم افغانستان در این کشور انجام شده است. این یک پیام قوی به طالبان میرساند که رهبری این گروه که مسوول ارتکاب جرایم بینالمللی به شمول آزار و اذیت جنسی هستند، ممکن است با دستگیری و پیگرد قانونی مواجه شوند."
این کارشناسان شورای حقوق بشر ملل متحد به شمول ریچارد بنیت، گزارشگر ویژه این شورا در امور افغانستان اضافه کرده اند که کریم خان، سارنوال ارشد محکمۀ هاگ با این درخواست خود، این پیام را به جهان داده که سیاستهای تبعیضآمیز و ستمگرانۀ که در افغانستان علیه زنان اجرا میشود، غیرقابل قبول است و بر بنیاد قوانین بینالمللی ممکن یک جنایت مهم حساب شود.
کارشناسان شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد افزوده اند: "آنهایی که تلاش کردهاند روابط با طالبان را عادی سازند، باید متوجه باشند که ممکن است رهبری آنها در قبال جرایم بینالمللی مورد پاسخگویی قرار گیرند."
حمایت عفو بینالملل
درخواست کریم خان، سارنوال ارشد محکمۀ بینالمللی هاگ از قضات محکمۀ بینالمللی جرایم به هدف بازداشت رهبران طالبان با واکنشهای زیادی مواجه شده و در تازهترین مورد، سازمان عفو بینالملل از این اقدام کریم خان استقبال کرده است.
سازمان عفو بینالملل این اقدام را یک گام بسیار مهم در راستای تامین عدالت برای گروههای آسیبپذیر به شمول زنان و دختران در افغانستان عنوان کرده است.
آگنس کالامار، رییس این سازمان گفته است که رهبران طالبان در بیشتر از سه سال گذشته، محدودیتهای زیادی بر زنان، دختران و دیگر گروههای آسیبپذیر وضع کرده و این اقدام میتواند برای زنان و اقلیتهای جنسیتی یک امید باشد. به گفتۀ کالامار، این یک اقدام حیاتی برای پاسخگو کردن افرادی است که مسوول، محرومیت مبتنی بر جنسیت از حقوق اساسی مردم اند.
این مقام سازمان عفو بینالملل از جامعۀ جهانی به شمول ملل متحد خواسته است که "تبعیض مبتنی بر جنسیت" را مطابق قوانین بینالمللی به رسمیت بشناسند و اقدامات سریع را در این مورد روی دست گیرند.
این در حالی است که روز گذشته حکومت طالبان درخواست سارنوال ارشد محکمهٔ بینالمللی جرایم از قضات این محکمه برای بازداشت رهبران این گروه را محکوم کرد و گفت که این درخواست "با انگیزه سیاسی" صورت گرفته است.
وزارت خارجهٔ طالبان در چند پیام جداگانه در رسانه اجتماعی ایکس با اشاره به درخواست بازداشت هبتالله آخندزاده، رهبر این گروه، و عبدالحکیم حقانی، رییس ستره محکمهٔ طالبان، نوشته است: "این درخواست مانند بسیاری از تصامیم، این ساختار محکمه بینالمللی جرایم، فاقد بنیاد عادلانهٔ حقوقی، رفتار دوگانه و موضوعی با انگیزهٔ سیاسی است."
طالبان پس از حاکم شدن دوباره بر افغانستان در اگست ۲۰۲۱، زنان و دختران را در آن کشور از آموزش به سویهٔ بالاتر از صنف ششم و کار در سازمانهای دولتی و غیرحکومتی، سیر و سفر آزادانه، رفتن به پارکهای عمومی، ورزشگاهها، حمامهای عمومی و آرایشگاهها محروم کردند.
با وجود انتقاد گسترده از رویکرد طالبان نسبت به زنان و دختران در افغانستان، این گروه مدعی است که حقوق زنان افغان را با درنظرداشت فرهنگ مردم افغانستان و نیز در چارچوب شریعت اسلام تامین کرده و نیز بحث زنان را "مساله داخلی" افغانستان خوانده اند.
گروه