تاثیرات اقتصادی توافقنامه امنیتی بین ایالات متحده و افغانستان موضوع بحث افغان ها پس از برگزاری لویه جرگه مشورتی در مورد این توافقنامه است. بعضی ها از پیامد عدم امضای این توافقنامه نگرانی دارند.
این نگرانی در میان فروشنده گان مواد اولیه ضروری مثل گاز مایع، آرد، روغن و بوره و حتی میوه خشک به وضاحت دیده می شود. هرگاه از نرخ و قیمت مواد خوراکه پرسیده شود، پاسخ از بلند رفتن نرخ ارزش دالر و کاهش ارزش افغانی است.
کمتر از بیست روز گذشته، قیمت مواد اولیه در بازار بین ۲۰ تا ۳۰ فیصد افزایش یافته است و به گفته بعضی دوکانداران اگر توافقنامه امنیتی دو جانبه ایالات متحده امضأ نشود، شاید آنان از این وضع متاثر شوند.
یک صراف سرای شهزاده که خود را سحر معرفی می کند، در مورد دلیل بلند رفتن ارزش دالر صحبت می کند.
سحر می گوید "همین معاهده که بین امریکا و افغانستان است امضا برسد، امکان دارد که افغانی خوب شود و دالر پایین بیاید، فعلا مردم چندان دلبستگی به افغانی ندارند از شورای مشورتی تا حال یک فغانی فرق کرد. یک دالر ۵۷ افغانی بود حالا ۵۸،۲۰ شده است."
هفته گذشته بانک مرکزی افغانستان بخاطر ثابت نگهداشتن ارزش افغانی مبلغ ۸۰ میلیون دالر را به بازار تزریق کرد اما بازهم ارزش دالر از ۵۸ افغانی پایین نیامد.
کم شدن ارزش افغانی یا به عبارت دیگر بالا رفتن ارزش دالر، به نظر بعضی شهروندان افغان دلیل عمده صعود قیمت ها به نظر می رسد که به نحوی با امضاء و عدم امضای توافق امنیتی گره خورده است.
مصطفی، یک دوکاندار مکروریان کهنه کابل است. او می گوید در بازار حتی چهارمغز فروشان هم در بدل جنس بجای افغانی، دالر مطالبه می کنند.
این دوکاندار می گوید "در بازار همیشه{مردم از} دالر یاد می کنند هیچ از افغانی یاد نمی کنند و در مندوی می گویند که به دالر پیسه بدهید."
اما نظر دوکاندار دیگری که فارغ صنف دوازده است، متفاوت تر از دوستان دیگرش به مسایل کشورش است. او بلند رفتن دالر و افزایش سرسام آور قیمت مواد اولیه را به امضاء وعدم امضای توافقنامه امنیتی بستگی می داند.
این دوکاندار می گوید "کل دوستان و همکاران ما می گویند که باید {توافقنامه امنیتی} امضا شود. درمندوی هم می گویند تا وقتی که امضاء نشود، قیمت ها هنوز هم بالا میرود."
نگرانی واشنگتن
در واشنگتن، دریک نشست استماعیه در کمیته روابط خارجی سنای امریکا، روز سه شنبه، جیمز دوبنز، نماینده ویژه ایالات متحده برای افغانستان و پاکستان روز سه شنبه درمورد نگرانی های اقتصادی و امنیتی درپی عدم امضای توافقنامه امنیتی دوجانبه صحبت کرد.
آقای دوبنز گفت "وقتی هفته گذشته در کابل بودم از منبع بانک جهانی و دیگر منابع اطلاع حاصل کردم که ارزش پول افغانی کاهش یافته است، تورم بلند رفته است و سرمایه درحال فرار است بازار خرید و فروش مسکن نیز کاهش یافته است."
دفاتر رهنمای معاملات مسکن، در این روزها تقریبا، فضای آرام دارد. بازار خرید و فروش مسکن نیز از بحث های توافقنامه دو جانبه امنیتی متاثر شده است.
برخی مالکان دفاتر مسکن می گویند، مردم در این روزها پولهای خود را با احتیاط مصرف می کنند. متصدیان رهنمای معاملات بیشتر بجای نوشتن قراردادهای معاملات به بحثهای سیاسی مشغول اند، زیرا بیشتر مسئولین دفاتر رهنمای معاملات از مامورین متقاعد و افسران متقاعد سکتور امنیتی اند که وضعیت مملکت را به دقت دنبال می کنند تا بدانند که مملکت به کدام سمت و سو حرکت می کند.
دگروال کوهستانی، متصدی دفتر رهنمای هندوکش بیدار، پافشاری رئیس جمهور به پیش شرطهای خویش را به خیر کشور ندانسته می گوید که درصورت ادامه وضعیت کنونی کشور به سمت بحران می رود.
آقای کوهستانی می گوید "اگر قرارداد امضا نشود جامعه بطرف بحران می رود ، کسی تصمیم به خرید خانه ها را نمی کنند. می خواهند پولهای خود را نگاه بکنند. اگر وضعیت خراب شود به جای دیگر برود. به عوض این که خانه بخرد، بتواند خود را در صورت عدم امضای پیمان امنیتی، بجایی برساند."
بعضی تحلیلگران اقتصادی در کابل به این باور اند هرگاه توافقنامه امنیتی امضاء نشود، شرکت های بزرگ و سرمایه گذارن بزرگ حاضر نمی شود به جایی بروند که امنیت آنجا تضمین نشده باشد.
این نگرانی در میان فروشنده گان مواد اولیه ضروری مثل گاز مایع، آرد، روغن و بوره و حتی میوه خشک به وضاحت دیده می شود. هرگاه از نرخ و قیمت مواد خوراکه پرسیده شود، پاسخ از بلند رفتن نرخ ارزش دالر و کاهش ارزش افغانی است.
کمتر از بیست روز گذشته، قیمت مواد اولیه در بازار بین ۲۰ تا ۳۰ فیصد افزایش یافته است و به گفته بعضی دوکانداران اگر توافقنامه امنیتی دو جانبه ایالات متحده امضأ نشود، شاید آنان از این وضع متاثر شوند.
یک صراف سرای شهزاده که خود را سحر معرفی می کند، در مورد دلیل بلند رفتن ارزش دالر صحبت می کند.
سحر می گوید "همین معاهده که بین امریکا و افغانستان است امضا برسد، امکان دارد که افغانی خوب شود و دالر پایین بیاید، فعلا مردم چندان دلبستگی به افغانی ندارند از شورای مشورتی تا حال یک فغانی فرق کرد. یک دالر ۵۷ افغانی بود حالا ۵۸،۲۰ شده است."
هفته گذشته بانک مرکزی افغانستان بخاطر ثابت نگهداشتن ارزش افغانی مبلغ ۸۰ میلیون دالر را به بازار تزریق کرد اما بازهم ارزش دالر از ۵۸ افغانی پایین نیامد.
کم شدن ارزش افغانی یا به عبارت دیگر بالا رفتن ارزش دالر، به نظر بعضی شهروندان افغان دلیل عمده صعود قیمت ها به نظر می رسد که به نحوی با امضاء و عدم امضای توافق امنیتی گره خورده است.
مصطفی، یک دوکاندار مکروریان کهنه کابل است. او می گوید در بازار حتی چهارمغز فروشان هم در بدل جنس بجای افغانی، دالر مطالبه می کنند.
این دوکاندار می گوید "در بازار همیشه{مردم از} دالر یاد می کنند هیچ از افغانی یاد نمی کنند و در مندوی می گویند که به دالر پیسه بدهید."
اما نظر دوکاندار دیگری که فارغ صنف دوازده است، متفاوت تر از دوستان دیگرش به مسایل کشورش است. او بلند رفتن دالر و افزایش سرسام آور قیمت مواد اولیه را به امضاء وعدم امضای توافقنامه امنیتی بستگی می داند.
این دوکاندار می گوید "کل دوستان و همکاران ما می گویند که باید {توافقنامه امنیتی} امضا شود. درمندوی هم می گویند تا وقتی که امضاء نشود، قیمت ها هنوز هم بالا میرود."
نگرانی واشنگتن
در واشنگتن، دریک نشست استماعیه در کمیته روابط خارجی سنای امریکا، روز سه شنبه، جیمز دوبنز، نماینده ویژه ایالات متحده برای افغانستان و پاکستان روز سه شنبه درمورد نگرانی های اقتصادی و امنیتی درپی عدم امضای توافقنامه امنیتی دوجانبه صحبت کرد.
آقای دوبنز گفت "وقتی هفته گذشته در کابل بودم از منبع بانک جهانی و دیگر منابع اطلاع حاصل کردم که ارزش پول افغانی کاهش یافته است، تورم بلند رفته است و سرمایه درحال فرار است بازار خرید و فروش مسکن نیز کاهش یافته است."
دفاتر رهنمای معاملات مسکن، در این روزها تقریبا، فضای آرام دارد. بازار خرید و فروش مسکن نیز از بحث های توافقنامه دو جانبه امنیتی متاثر شده است.
برخی مالکان دفاتر مسکن می گویند، مردم در این روزها پولهای خود را با احتیاط مصرف می کنند. متصدیان رهنمای معاملات بیشتر بجای نوشتن قراردادهای معاملات به بحثهای سیاسی مشغول اند، زیرا بیشتر مسئولین دفاتر رهنمای معاملات از مامورین متقاعد و افسران متقاعد سکتور امنیتی اند که وضعیت مملکت را به دقت دنبال می کنند تا بدانند که مملکت به کدام سمت و سو حرکت می کند.
دگروال کوهستانی، متصدی دفتر رهنمای هندوکش بیدار، پافشاری رئیس جمهور به پیش شرطهای خویش را به خیر کشور ندانسته می گوید که درصورت ادامه وضعیت کنونی کشور به سمت بحران می رود.
آقای کوهستانی می گوید "اگر قرارداد امضا نشود جامعه بطرف بحران می رود ، کسی تصمیم به خرید خانه ها را نمی کنند. می خواهند پولهای خود را نگاه بکنند. اگر وضعیت خراب شود به جای دیگر برود. به عوض این که خانه بخرد، بتواند خود را در صورت عدم امضای پیمان امنیتی، بجایی برساند."
بعضی تحلیلگران اقتصادی در کابل به این باور اند هرگاه توافقنامه امنیتی امضاء نشود، شرکت های بزرگ و سرمایه گذارن بزرگ حاضر نمی شود به جایی بروند که امنیت آنجا تضمین نشده باشد.
