کم و بیش به ارزش هفت میلیارد دالر تجهیزات نظامی که ایالات متحده به نیروهای امنیتی و دفاعی حکومت پیشین افغانستان فراهم کرده بود، پس از خروج نظامیان امریکایی در آن کشور به جا مانده و اکنون به دست طالبان افتاده است.
بر اساس گزارش وزارت دفاع ایالات متحده به کانگرس این کشور که شبکۀ سی‌ان‌ان به یک نسخۀ آن دسترسی یافته است، این تجهیزات در جریان ۱۶ سال به افغانستان منتقل شده و در دسترس قوای مسلح پیشین افغان قرار داده شده بود.
نظامیان امریکایی به تاریخ ۳۰ اگست ۲۰۲۱ به گونۀ کامل از افغانستان خارج شدند. هرچند گزارش‌هایی در آن زمان نشر شد که بخشی از تجهیزات بجا ماندۀ امریکایی پیش از خروج آخرین واحدهای نظامی امریکایی تخریب شده است، با آنهم گمان می‌رفت که مقادیر زیاد تجهیزات نظامی به دست طالبان افتاده باشد.
از آنجاییکه آمار دقیقی از تجهیزات بجا مانده در دست نبود، کانگرس ایالات متحده از وزارت دفاع این کشور خواست تا گزارشی را در این مورد تهیه و به قانونگذاران امریکایی پیشکش کند. سی‌ان‌ان به نقل از این گزارش نگاشته است که وزارت دفاع امریکا " برنامه‌ای برای برگشت به افغانستان برای یافتن و از بین بردن تجهیزات بجا مانده ندارد".
یک مقام وزارت دفاع ایالات متحده که نخواست نامش گرفته شود، تهیۀ این گزارش به کانگرس را تایید کرد اما از ارایۀ جزییات آن خودداری کرد و گفت که تا کنون این گزارش در دسترس عامه قرار نگرفته است.
بر بنیاد این گزارش به ارزش ۱۸.۶ میلیارد دالر تجهیزات نظامی بین سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۱ به نیروهای امنیتی و دفاعی پیشین افغانستان فراهم شده و تخمین زده شده است که به ارزش ۷.۱۲ میلیارد دالر این تجهیزات، به شمول طیاره، مهمات، وسایط نظامی، اسلحه، تجهیزات مخابراتی و دیگر وسایل نظامی، بجا مانده است.
در گزارش پنتاگون که تاریخ صدور آن مارچ ۲۰۲۲ است، آمده است که پنج هیلیکوپتر می-۱۷ که پیش از خروج نظامیان امریکایی از افغانستان و سقوط آن کشور به دست طالبان، برای ترمیم به اوکراین منتقل شده بود، در سال ۲۰۲۲رسماً به اوکراین سپرده شد.
بر بنیاد این گزارش، ارزش طیاره‌هایی که پس از خروج امریکا از افغانستان به جا مانده است، حدود ۹۲۳ میلیون دالر تخمین شده است. هنگام خروج نیروهای امریکایی از افغانستان ۷۸ فروند طیارۀ ساخت ایالات متحده در میدان هوایی کابل وجود داشته است. پنتاگون در گزارش خود نگاشته است که طیاره‌های بجامانده را پیش از خروج غیرفعال کرده است.
همچنین ارزش ۹۵۲۴ مهمات هوا به زمین که پس از خروج بجا مانده، حدود ۶.۵۴ میلیون دالر تخمین شده است. در گزارش پنتاگون آمده است که اکثریت قابل توجه مهمات بجا ماندۀ طیاره از نوع "مهمات غیردقیق" اند.
به همین ترتیب، از مجموع ۹۶ هزار واسطۀ نظامی که به قوای مسلح پیشین افغانستان فراهم شده بود، حدود ۴۰ هزار آن، به شمول ۱۲ هزار واسطۀ زرهی هاموی، به دست طالبان افتاده است که به گزارش پنتاگون معلوم نیست که این وسایط قابل استفاده بوده و در وضعیت درست عملیاتی قرار دارد یا خیر.
سی‌ان‌ان همچنان به نقل از نسخۀ گزارش وزارت دفاع امریکا نگاشته است که از جمع ۴۲۷ هزار قبضه تفنگ که ایالات متحده به قوای مسلح پیشین افغانستان داده بود، بیش از ۳۰۰ هزار قبضۀ آن پس از خروج امریکا از افغانستان بجا مانده است. ارزش بیش از یک میلیون و ۵۳۷ هزار گلولۀ مختلف که برای اسلحۀ سبک کاربرد دارد و در افغانستان بجا مانده است، حدود ۴۸ میلیون دالر تخمین شده است.
به شمول عینک‌های شب‌بین، تجهیزات بایومتریک و تثبیت موقعیت، وسایل خنثاسازی مواد منفلق ناشده و ماین، به گزارش پنتاگون، حدود ۴۲ هزار قطعه وسایل خاص نظامی در افغانستان بجا مانده است.
با اینحال مشخص نیست که آیا طالبان قادر اند از تمام تسلیحات و تجهیزاتی اند که پس از خروج قوای خارجی از افغانستان به دست آن گروه افتاده است، استفاده کنند یا خیر.
انتونی کوردسمن، کارشناس ارشد در مرکز مطالعات بین المللی استراتیژیک می‌گوید که به نظر نمی‌رسد که تجهیزات خاص نظامی که بتوان با آن تهدید بین‌المللی را خلق کرد به دست طالبان افتاده باشد. با اینحال، آقای کوردسمن ابراز تردید کرد که مبادا طالبان تجهیزات امریکایی دست داشتۀ شان را به روسیه بفروشند.
اما جیسن کمپبل، کارشناس مبارزه با دهشت افگنی در نهاد تحقیقاتی رند می‌گوید که اسلحه و تجهیزات بجا مانده که اکنون در دست طالبان افتاده است "پیشرفته و از نظر امنیتی حساس" اند. او نیز ضمن ابراز نگرانی از اینکه ممکن برخی از این تسلیحات و تجهیزات پیشرفته باشد به صدای امریکا گفت: "در برخی موارد ممکن اسلحۀ پیشرفته باقیمانده باشد و اگر طالبان آن را استفاده کرده نتوانند یا بخواهند به ایران و روسیه بفروشند، آنها بخاطر معلومات سری این سلاح ها را خریداری می کنند."
وزارت دفاع ایالات متحده گفته است که از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۰ کم و بیش ۸۲۵ میلیارد دالر صرف هزینه‌های نظامی در افغانستان شده است، اما پوهنتون براون گفته است که هزینۀ مجموعی حضور نظامی ۲۰ سالۀ امریکا در افغانستان بیشتر از ۲.۳ تریلیارد دالر بوده است که سود وام‌های دولتی و مراقبت از نظامیانی که در افغانستان ایفای وظیفه کرده اند نیز شامل آن می‌شود.
