ایالات متحده امریکا از گفتگوهای سیاسی میان نمایندگان حکومت افغانستان و حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار استقبال می کند.
یک مقام وزارت خارجه امریکا به صدای امریکا گفت که واشنگتن در قبال حمایت از روند آشتی میان افغانها، هیچ پیش شرطی ندارد.
این مقام امریکایی گفت "ایالات متحده از یک روندی که به رهبری و مالکیت افغانها باشد و منازعهء افغانستان را به شکل مسالمت آمیز حل کند، حمایت می کند. تمام گروهای مرتبط به شمول حزب اسلامی گلبدین حکمتیار باید در این گونه دیالوگ سهم داشته باشند تا افغانها با هم در باره آیندهء کشورهای صحبت کنند".
نمایندگان شورای عالی صلح و حزب اسلامی از ماه ها بدینسو سرگرم چانه زنی ها بر یک معامله ای صلح استند که ضمن پایان بخشیدن به جنگ، راه را برای برگشت گلبدین حکمتیار به نظام سیاسی افغانستان باز کند.
برای این منظور، یک پیش شرط حزب اسلامی هم حذف نام رهبر این گروه از فهرست تحریمات سازمان ملل و امریکا است.
وزارت خارجه امریکا حتی "آماده است تا با حکومت افغانستان و اعضای شورای امنیت سازمان ملل کار کند تا در صورت تکمیل یک موافقتنامه (صلح) که مستلزم اجرای شرایط لازم باشد، رفع تحریمات را ملاحظه کنند".
وزارت خارجه امریکا در ۱۹ فبروری ۲۰۰۳ و بر اساس فرمان اجرایی شماره ۱۳۲۲۴، گلبدین حکمتیار را به دلیل "ارتکاب و مشارکت" در فعالیت های دهشت افگنی القاعده و طالبان، "تروریست جهانی" برگزید.
وزارت خارجه امریکا به این پرسش پاسخی ارائه نکرد که در صورت انعقاد پیمان صلح با حکومت افغانستان، آیا نام آقای حکمتیار از فهرست "تروریستان جهانی" امریکا بیرون خواهد شد یا نه.
چارچوکات صلح
وزارت خارجه امریکا گفته است که "شرایط نهایی آشتی مشتمل بر ختم خشونت، قطع هرگونه رابطه با تروریسم بین المللی و پذیرش قانون اساسی افغانستان به شمول حقوق زنان و اقلیت ها" است.
اسوشیتد پرس به نقل از مقام ها در شورای عالی صلح از تهیهء مسوده ۲۵ ماده ای موافقتنامه صلح با حزب اسلامی (حکمتیار) خبر داده است که گفته می شود در برگیرندهء تمام این شرایط است.
این مسوده همچنان راه را برای برگشت آن "هزاران" عضو حزب اسلامی (حکمتیار) به افغانستان باز می کند که در زمان حاضر در پاکستان بسر می برند. رهایی حدود دو هزار هوادار این حزب از قید حکومت افغانستان نیز در این مسوده است.
هم زمان با این روزنامهء نیویارک تایمز گزارش داده است که حکومت افغانستان سالانه چهار میلیون دالر را برای مصارف امنیتی و دفتری آقای حکمتیار هزینه خواهد کرد.
امین کریم، مذاکره کنندهء ارشد حزب اسلامی، گفته است "این موافقت نامهء با ارزشی است چون راه را برای صدها هزار مردم ما که در تبعید بسر می برند، باز می کند تا با عزت به کشور شان برگردند و فکتورهای درازمدت جنگ را از بین ببرند. هدف ما ایجاد یک صلح پایدار است".
انتقادها
در کابل و واشنگتن برخی ها به این باورند که موفقیت مذاکرات صلح با حزب اسلامی (حکمتیار) می تواند پیش درآمد خوبی برای گفت و شنودهای صلح با گروه طالبان هم شود.
در بیشتر از یک دههء گذشته موقف و منطق طالبان و حزب اسلامی (حکمتیار) برای جنگ در افغانستان - خروج نیروهای خارجی از کشور و ایجاد حکومت اسلامی - تقریباً یکسان بود اما این دو گروه متحد همدیگر نبوده اند و حتی در برخی موارد با هم درگیر شده اند.
با آن که پیمان صلح با حزب اسلامی حکمتیار شاید دست آورد سیاسی و استراتیژیک برای حکومت وحدت ملی افغانستان پنداشته شود، اما سازمان های حامی حقوق بشری با اشاره به ارتکاب خشونت های گسترده از سوی جنگجویان حزب اسلامی در چهار دههء گذشته در افغانستان، اعطای عفو و برگشت رهبران این گروه به عرصه سیاسی را نکوهش می کنند.
در حکومت موجود و لایه های قدرت سیاسی افغانستان عناصر و گروهایی هم وجود دارد که سابقه طولانی خصومت و نزاع با حزب اسلامی حکمتیار را دارند. واکنش این گروهای رقیب به برگشت حزب اسلامی (حکمتیار) به کابل چی خواهد بود، هنوز واضح نیست.
رئیس اداره ملی استخبارات امریکا در ماه فبروری همین سال به قانون گذاران امریکایی گفت که افغانستان در سال ۲۰۱۶ با خطر سقوط سیاسی مواجه است. برگشت آقای حکمتیار به کابل بالای اوضاع شکنن سیاسی افغانستان، مثبت یا منفی، تاثیرگزار خواهد بود.
