سیستم میزایل پتریوت، سپری برای ایالات متحده و متحدانش در مناطق درگیر جنگ در جهان بوده و در اروپا، شرق‌میانه و اقیانوس آرام از حملات احتمالی ایران، سومالیا و کوریای شمالی محافظت می‌کند.
رسانه‌های امریکایی روز سه‌شنبه ۱۳ دسمبر (۲۲ قوس) گزارش دادند که پنتاگون یا وزارت دفاع ایالات متحده در حال نهایی سازی طرح ارسال میزایل‌های پتریوت به اوکراین است؛ چیزی که ولادمیر زیلینسکی، رییس جمهور اوکراین از ماه‌ها در پی دستیابی به آن بوده است.
قوای دفاع هوایی اوکراین نقش عمده‌ای را در جریان تهاجم نظامی روسیه بر آن کشور بازی کرده است. با افزایش حملات میزایلی روسیه بر زیربنای‌های انرژی اوکراین، کیف به کرات از سایر کشور‌ها به خصوص ایالات متحده خواهان ارسال سیستم میزایل‌های پتریوت به آن کشور شده است.
مقامات امریکایی این توافق را تایید کرده اند و انتظار می‌رود به زودی آن را رسماً اعلام کنند. اما کارشناسان هشدار می‌دهند که موثریت این سیستم محدود است و تغییردهندهٔ مطلق بازی در جنگ نخواهد بود.
سیستم میزایلی پتریوت چیست و چه کارهایی را می‌تواند انجام دهد؟
پتریوت یک سیستم میزایلی هدایت شوندۀ زمین به هوا است که می‌تواند طیاره‌ها، میزایل‌های کروز و میزایل‌های بالستیک کوتاه برد را هدف قرار داده و پیش از رسیدن به هدف، در هوا منهدم کند.
هر دستگاه پتریوت از یک سیستم پرتاب سوار بر موتر با هشت پرتابگر تشکیل شده که هر کدام می‌توانند تا چهار رهگیر میزایل ، یک رادار زمینی، یک ایستگاه کنترول و یک جنراتور را در خود جای دهند.
اردوی ایالات متحده گفته است که در حال حاضر ۱۶ جزوتام پتریوت دارد که براساس گزارش نهاد بین‌المللی مطالعات ستراتیژیک این جزوتام‌ها ۵۰ دستگاه و بیش از ۱۲۰۰ رهگیر میزایل دارند.
افزون بر امریکا، کشورهای جاپان، اسراییل ، آلمان، عربستان سعودی، کویت، تایوان، یونان، اسپانیا، هالند، قطر، سویدن، پولند، بحرین، کوریای جنوبی و امارات متحده عرب این سیستم را در دسترس دارند.
تام کاراکو، مدیر پروژۀ دفاع میزایلی در مرکز مطالعات ستراتیژیک و بین‌المللی، گفت که سیستم پتریوت "یکی از گسترده‌ترین، قابل اعتمادترین و اثبات‌شده‌ترین سیستم دفاع میزایلی" موجود در جهان است که می‌تواند اوکراین را در برابر میزایل‌های بالستیک ساخت ایران کمک کند.
در طول سال‌ها، سیستم و میزایل‌های پتریوت به طور مداوم اصلاح شده‌اند. هر میزایل رهگیر برای سیستم پتریوت تقریباً چهار میلیون دالر و پرتابگرها هر یک حدود ۱۰ میلیون دالر هزینه دارند. با این قیمت، استفاده از پتریوت برای سرنگونی راکت یا میزایل‌های خورد و یا درون‌های ایرانی کوچک و ارزان که روسیه در جنگ اوکراین از آن استفاده می‌کند، مقرون به صرفه نیست.
یک دستگاه پتریوت به ۹۰ سرباز برای استعمال و حفظ و مراقبت نیاز دارد از همین رو برای ماه‌ها ایالات متحده تمایلی به ارایه این سیستم پیچیده به اوکراین نداشت، زیرا اعزام نیرو به اوکراین برای بهره‌برداری از آن برای دولت امریکا مقدور نیست.
اما همچنین این نگرانی وجود داشت که استقرار این سیستم باعث تحریک روسیه شود یا خطر اصابت میزایل پرتاب شده به داخل روسیه را در پی داشته باشد که می‌تواند درگیری را تشدید کند.
به گفته مقامات، درخواست‌های مکرر رهبران اوکراین و تخریب گستردهٔ زیرساخت‌های غیرنظامی این کشور، از جمله قطع برق و گرما با آغاز زمستان، در نهایت سبب شد تا ایالات متحده در مورد فراهم کردن سیستم پتریوت به اوکراین توافق کند.
اوکراین با طیفی از تهدیدات روسیه مواجه است و پتریوت در برابر برخی موثر بوده و در برابر برخی دیگر چندان مفید نیست.
یکی از مقامات ارشد سابق نظامی که از سیستم پتریوت آگاه است، گفت که این سیستم در برابر میزایل‌های بالستیک کوتاه برد موثر خواهد بود و نشان‌دهندۀ پیام قوی حمایت ایالات متحده است، اما یک دستگاه مسیر جنگ را تغییر نمی‌دهد.
این مقام نظامی گفت که یک دستگاه تنها می‌تواند به طور موثر از یک پایگاه نظامی محافظت کند، اما نمی‌تواند به طور کامل از یک شهر بزرگ مانند کیف محافظت کند. آن می‌تواند تنها بخشی از شهر را زیر پوشش قرار دهد.
پتریوت دارای رادار قدرتمندی است که در تشخیص اهداف بهتر از سیستم اس-۳۰۰ روسی که اوکراینی ها از آن استفاده می کردند، عمل می‌کند، اما محدودیت هایی دارد.
کاراکو گفت که اگر ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه به تهدید مداوم خود مبنی بر استعمال سلاح تکتیکی هسته‌ای عمل کند، پتریوت می‌تواند تا اندازه‌ای کیف را محافظت کند.
نخستین جزوتام میزایل‌های پتریوت در سال ۱۹۸۲ فعال شد، اما این میزایل‌ها برای نخستین بار در سال ۱۹۹۱ در جنگ میان امریکا و عراق—طوفان صحرا— استفاده شد.
