پس از آنکه طالبان بر اکثریت ولایت افغانستان، به شمول کابل مسلط شدند، شمار زیادی از شهروندان افغانستان تلاش دارند تا از طریق میدان هوایی کابل، این کشور را ترک کنند.
حکومت ایالات متحده تعهد کرده است که هزاران افغان را که با قوای امریکایی و حکومت امریکا، سازمانهای غیردولتی و رسانههای امریکایی در افغانستان کار کرده اند، در چارچوب برنامۀ ویزۀ خاص مهاجرت و برنامۀ مسما به "اولویت دوم" به امریکا انتقال دهد.
وزارت دفاع ایالات متحده میگوید که میخواهد تا روزانه بین ۵۰۰۰ تا ۹۰۰۰ نفر دارندگان پاسپورت و گرین کارت امریکا و کسانیکه ویزه و دیگر اسناد و جواز معتبر مسافرت را دارند، از میدان هوایی کابل به خارج از افغانستان انتقال بدهد.
وزارت خارجهٔ ایالات متحده به تاریخ دوم اگست (۱۱اسد) اعلام کرد که به هزاران شهروند افغانستان که به دلیل وابستگی شان با ایالات متحده با خطر خشونت طالبان مواجه اند، تحت یک برنامهٔ جدید فرصت اقامت را منحیث پناهنده مساعد میسازد.
انتونی بلیکن وزیر خارجهٔ ایالات متحده گفت که برنامهٔ مهاجرت "اولویت شماره دو" برای افغانهای در نظر گرفته شده است که در پروژههایی که از سوی ایالات متحده تمویل شده یا موسساتی که مقر شان در امریکا است، کار کرده اند.
وزارت خارجهٔ ایالات متحده گفته است که اعضای خانوادههای این شهروندان افغان نیز میتوانند از این برنامه مستفید شوند.
در برنامهٔ "اولویت شماره دو" افغانهایی که با قراردادیها کار کرده اند یا کار میکنند اما واجد شرایط ویزهٔ خاص مهاجرت نیستند، افغانهایی که در افغانستان برای موسسات که توسط امریکا تمویل شده است کار میکنند، ترجمانانی که برای حکومت ایالات متحده، نیروهای امریکایی، نیروهای ایساف یا ماموریت حمایت قاطع کار کرده اند، شامل میباشند.
همچنان، آنعده افغانهایی که برای سازمانهای غیر دولتی و رسانههای مستقر در ایالات متحده کار کرده اند نیز میتوانند از این برنامه مستفید شوند.
اما بی نظمی در دروازههای ورودی میدان هوایی کابل باعث شده است که صدها تن از شهروندان خارجی و افغان های واجد شرایط که میخواهند افغانستان را ترک کنند، به میدان داخل شده نتوانند.
اکثر کسانی که در دروازههای ورودی میدان هوایی تجمع کرده اند اشخاص فاقد اسناد و جواز مسافرت میباشند و باوجودیکه به کرات برایشان گفته شده که بدون اسناد نمیتوانند سفر کنند، آنجا را ترک نمیکنند.
وزارت خارجه ایالات متحده روز پنجشنبه ۱۹ اگست گفت که کارمندان بیشتر قنسولی امریکا را به کابل و مکان های دیگر از جمله قطر و کویت میفرستند تا روند بررسی اسناد و مدارک مسافرین و در نتیجه عملیات تخلیه از افغانستان را تسریع کنند.
امنیت میدان هوایی
طالبان مسوولیت دروازه ورودی بخش ملکی میدان هوایی حامد کرزی را به دست گرفته اند و قوای خارجی مسوولیت بخش نظامی این میدان هوایی را به عهده دارند.
خبرنگار صدای امریکا گزارش میدهد که هزاران نفر به شکل ٢٤ ساعته در بیرون دروازههای ورودی ملکی و نظامی میدان هوایی تجمع میکنند.
این نیروهای موظف در برخی مواقع برای متفرق کردن و جلوگیری از وارد شدن این افراد به میدان هوایی، دست گلولهباری هوایی، لت وکوب و استفاده از گاز اشک آور زده اند.
در طی چند روز گذشته به اثر ازدحام بیش از حد مردم در میدان هوایی و گلولهباری برای متفرق کردن آنان، چندین نفر کشته و زخمی شدند. گلولهباری در دروازه بخش نظامی میدان نیز گزارش شده است و گفته میشود که بعد ازشلیک، فقط اشخاصی که با خانواده آمده و اسناد سفر در دست داشتند، محل را ترک کردند. اما کسانی که به شکل غیرقانونی تجمع کرده بودند، هنوز در جای خود مانده و به مزاحمت ادامه میدهند.
مشکل از آنجا شروع شد که کارمندان میدان هوایی کابل پس از سقوط کابل به دست طالبان وظیفههای خود را ترک کردند و مردم عادی به داخل میدان هوایی هجوم بردند، این وضعیت باعث مختل شدن پروازهای نظامی و ملکی از این میدان هوایی شد.
تجمع مردم در برابر سفارتخانههای خارجی در کابل
افزون بر میدان هوایی صدها نفر طی چند روز گذشته در برابر سفارتخانههای کانادا، آلمان، بریتانیا و فرانسه در نزدیکی چهارراهی زنبق در شهر کابل نیز تجمع کرده اند.
شماری از این افراد به صدای امریکا گفتند که ساعتها به این امید پشت درهای این سفارتخانهها صف کشیده اند تا به صفت مهاجر و پناهنده در کشورهای مربوطه پذیرفته شوند.
رضوانالله باشندۀ ولایت بلخ به صدای امریکا گفت که کانادا اعلام کرده است که ۲۰ هزار مهاجر افغان را میپذیرد و به همین خاطر برای ثبت نام پشت در سفارت کانادا آمده است.
او میگوید که با وصف ساعتها انتظار، فرصت ملاقات با هیچ مسوول این سفارت برایش مساعد نشد.
بر اساس گزارشها، بسیاری از کشورهای خارجی کارمندان سفارتهای خود را از افغانستان بیرون کشیده اند و یا هم در حال بیرون کردن آنان از طریق میدان هوایی کابل اند.
سفارت فرانسه با نشر یک اعلامیه گفته است که این سفارت به میدان هوایی بینالمللی حامد کرزی منتقل شده است.
سفارت آلمان نیز در تویتی گفته است که این سفارت مسدود است و برای تماس با این سفارت یک خط تلیفون ایجاد شده است.
در همین حال، گزارشهایی وجود دارد که طالبان مسلح برای متفرق کردن جمعیت انبوهی که در پشت سفارتهای کانادا و بریتانیا صف کشیده بودند، دست به فیرهای هوایی زده اند.