در نخستین روز نشست ناروی، نمایندگان طالبان با اعضای جامعۀ مدنی افغانستان و نمایندگان کشورهای غربی در مورد حقوق بشر و بحران بشری در افغانستان صحبت کردند.
امیر خان متقی، سرپرست وزارت خارجۀ طالبان که هیات طالبان را در این نشست رهبری میکند، روز یکشنبه ۲۳ جنوری (سوم دلو) در هوتل سوریا موریا در حومۀ شهر اسلو، پشت درهای بسته با فعالان زن و خبرنگاران دیدار کرد.
پس از مسلط شدن طالبان بر افغانستان به تاریخ ۱۵ اگست سال ۲۰۲۱ که منجر به انسداد سرمایههای افغانستان و توقف کمکهای خارجی به حکومت آن کشور شد، مردم افغانستان با بحران شدید و رو به وخامت بشری روبرو شده است. ملل متحد گفته است که برای جلوگیری از بحران بشری در افغانستان در سال روان به ۴.۴ میلیارد دالر نیاز دارد.
هیچ کشوری تا کنون حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است و به گفتۀ وزیر خارجۀ ناروی، گفتگوها با نمایندگان طالبان در اسلو به مثابۀ "مشروعیت بخشی و رسمیت دادن به طالبان نیست."
انیکن هویتفلد، وزیر خارجۀ ناروی روز جمعه گفته بود: "اما باید با مقامهای طالبان صحبت کنیم. اجازه داده نمیتوانیم که وضعیت سیاسی منجر به یک فاجعۀ وخیمتر بشری شود."
یک مقام وزارت خارجۀ ایالات متحدۀ امریکا گفته است که "تشکیل یک نظام سیاسی نماینده [ که از تمام مردم نمایندگی کند] رسیدگی به بحرانهای فوری بشری و اقتصادی، نگرانیهای امنیتی و مقابله با تروریزم و حقوق بشر، به ویژه حق آموزش زنان و دختران" در اجندای بحثهای نشست ناروی قرار دارد.
قرار است هیات طالبان روز دوشنبه با نمایندگان ایالات متحده، فرانسه، بریتانیا، آلمان، ایتالیا و اتحادیه اروپا دیدار کند و روز سه شنبه، سومین و آخرین روز این نشست، به دیدارهای دوجانبه میان مقامهای ناروی و هیاتهای شرکت کننده اختصاص یافته است.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان روز شنبه در مصاحبه با خبرگزاری فرانسپرس ابراز امیدواری کرد که گفتگوهای ناروی "فضای جنگ را به وضعیت مسالمت آمیز متحول کند."
کمکهای بشری به افغانستان
کمکهای خارجی که حدود ۸۰ درصد مصارف حکومت پیشین افغانستان را تامین میکرد، با مسلط شدن طالبان در آن کشور قطع شد و افزون بر آن حدود ۹.۵ میلیارد دالر سرمایۀ بانک مرکزی افغانستان در بانکهای ایالات متحده منجمد شد.
بحران اقتصادی در افغانستان سبب شده است که اکثر مامورین برای چندین ماه معاش دریافت نکنند و کم از کم ۲۳ میلیون نفر – ۵۵ درصد جمعیت آن کشور – با تهدید گرسنگی مواجه شوند.
انتونیو گوتیرش، منشی عمومی ملل متحد روز جمعه گفت: "اشتباه خواهد بود که مردم افغانستان مجازات جمعی شوند، فقط به خاطر اینکه مقامهای کنونی [طالبان] درست رفتار نمیکنند."
کای آیده، نمایندۀ پیشین ملل متحد برای افغانستان به خبرگزاری فرانسپرس گفته است که نمیتوان کمکها را به مردم افغانستان طوری توزیع کرد که طالبان در این روند دور زده شوند. او گفت: "برای موثریت، باید حکومت [طالبان] به یک نحوی دخیل ساخته شود."
جامعۀ جهانی به ویژه غرب تاکید دارد که طالبان باید حکومت همهشمول را شکل دهند و به حقوق بشری به ویژه حقوق زنان و دختران و اقلیتها احترام بگذارند.
طالبان هرچند ادعا میکنند که رفتار شان در مقایسه با گذشته تغییر کرده و عصری شده اند، تا کنون زنان را به طور گسترده از عرصۀ اجتماعی کنار رانده و افزون بر ممانعت از ادامۀ کار کارمندان زن اکثر ادارات دولتی، دروازههای مکاتب متوسطه و لیسه را به روی دختران در اکثر بخشهای افغانستان مسدود نگه داشته اند.
انتقادات از نشست ناروی
نرگس نهان، وزیر پیشین معادن و پترولیم افغانستان که اکنون در ناروی به سر میبرد، به خبرگزاری فرانسپرس گفته که دعوتنامۀ اشتراک در نشست اسلو را به خاطری رد کرده است که مبادا این نشست سبب تقویت موضع طالبان شود، گروهی که به گفتۀ وی "هرگز تغییر نخواهد کرد."
خانم نهان گفته است: "با مرور آنچه در مذاکرات سه سال گذشته به وقوع پیوست، دیده میشود که طالبان آنچه را از جامعۀ جهانی و مردم افغانستان خواسته اند، به دست آورده اند، اما یک موردی را هم سراغ نداریم که آنان [طالبان] بدان عمل کرده باشند."
داوود مرادیان، رییس انستیتیوت مطالعات استراتیژیک افغانستان که اکنون در بیرون از آن کشور به سر میبرد، نشست ناروی را به خاطر نحوۀ پذیرایی از هیات طالبان نقد کرده است.
آقای مرادیان گفته است: "میزبانی از یک عضو ارشد طالبان در مورد جایگاه جهانی ناروی به صفت کشوری که مراقب حقوق زنان است، شک و تردید ایجاد میکند، حالانکه طالبان به گونۀ موثر نابرابری جنسیتی را نهادینه کرده اند."