جرگه‌ای به رهبری جنبش تحفظ پشتون با یک روز تاخیر، امروز شنبه ۱۲ اکتوبر (۲۱ میزان) با سخنرانی منظور پشتین، رهبر جنبش تحفظ پشتون رسماً در منطقهٔ خیبر ایالت خیبر پشتونخوا پاکستان آغاز شد.
قرار بود این جرگهٔ بزرگ قومی تحت نام "جرگه ملی پشتون/ عدالت"، دیروز پس از نماز جمعه برگزار شود، اما به دلیل یک سری از موانع به تعویق افتاد.
منظور پشتین، رهبر جنبش تحفظ پشتون در سخنرانی خود در این جرگه بر اتحاد پشتون‌ها تاکید کرد و از رهبران و سیاستمداران پشتون خواست تا برای وحدت جامعه پشتون همکاری کنند.
پشتون گفت که توطیه‌ها برای آوردن یک جنگ بزرگ دیگر در مناطق پشتون نشین جریان دارد که بر اساس آن اتحاد میان پشتون‌ها تنها راه جلوگیری از آن است.
شاهین شاه افریدی، خبرنگار صدای امریکا از محل برگزاری این جرگه می‌گوید که پشتون‌های عام، رهبران قبایل و سیاستمداران از مناطق مختلف به خیبر آمده اند تا در این جرگه بزرگ پشتون‌ها شرکت کنند.
به گفتهٔ او، در ابتدا تصاویری از ایجاد ناامنی در مناطق پشتون‌نشین، ناپدیدشدن اجباری پشتون‌ها و استفاده غیرقانونی از وسایل پشتون‌ها در یک سکرین بزرگ به نمایش گذاشته شد.
افریدی می‌گوید که همه شرکت کنندگان با توقعات زیادی به جرگه آمده اند و در کمیته های مختلف روی تامین امنیت در مناطق خود، توقف سلسله ناپدید شدن جوانان پشتون و راه‌های حل آن بحث خواهند کرد.
پیش از این منظور پشتین گفته بود که تصمیمات در مورد آینده مردم در این جرگه گرفته خواهد شد.
پشتین ناوقت روز جمعه در یک سخنرانی برای ده‌ها هزار نفر اشتراک کنندگان جرگه در میدان ریگی للمهٔ خیبر گفت که رهبران پشتون در مورد ناامنی های جاری و ناپدید شدن اجباری پشتون‌ها و سایر موضوعات بحث و تصمیم مشترک خواهند گرفت.
به گفتهٔ پشتین آنان تلاش خواهند کرد تا جرگه را که در ابتدا برای سه روز برنامه ریزی شده بود، در دو روز به پایان برسانند.
در بیش از یک هفتهٔ گذشته پولیس چندین بار به کمپ اداری جرگه در ریگی للمه یورش برده و برای پراگنده کردن فعالان و اعضای جنبش تحفظ پشتون از گاز اشک‌آور استفاده کرده و خیمه‌ها و وسایل شان را آتش زدند.
به گفتهٔ رهبران جنبش تحفظ پشتون، پولیس به تاریخ نهم اکتوبر بار دیگر بر سازمان دهندگان جرگه گلوله‌باری کرد که در نتیجهٔ آن چهار نفر از حامیان جنبش کشته و بیش از ۱۰ نفر زخمی شدند.
پولیس و مقامات اداری خیبرپشتونخوا هنوز در مورد یورش به کمپ اداری جرگه و گلوله‌باری به طرفداران حامیان جنبش چیزی نگفته اند، اما علی امین گنداپور، وزیر اعلی ایالت خیبرپشتونخوا به تاریخ ۱۰ اکتوبر در یک کنفرانس خبری مشترک با منظور پشتین، این حادثه را محکوم کرد.
گنداپور به خبرنگاران گفت که به عنوان وزیر اعلی در عملی شدن فیصله‌های جرگه تلاش خواهد کرد.
در کنار کمیسیون حقوق بشر پاکستان، رهبران احزاب ملی گرای پشتون نیز حمله به هواداران جنبش تحفظ پشتو را محکوم کرده و از این بابت "نگرانی عمیق" خود را ابراز کرده اند.
این در حالی است که رسانه‌های پاکستانی به تاریخ ششم اکتوبر (۱۵ میزان) گزارش دادند که حکومت این کشور به دلیل "تهدیدات امنیتی" بر جنبش تحفظ پشتون ممنوعیت وضع کرد.
وزارت داخلهٔ این کشور با نشر اطلاعیه‌ای گفت که جنبش تحفظ پشتون‌ها در "پخش اظهارات ضد دولت و ایجاد هرج و مرج" در کشور دخیل بوده و این تصمیم بر اساس مدارک "قابل قبول" اتخاذ شده است. اما بعداً حکومت خیبر پشتونخوا و احزاب سیاسی این جرگه را مجاز دانستند.
جنبش تحفظ پشتون این اتهامات به شمول حمایت از جنبش طالبان پاکستان را رد کرده است.
اما با وجود اجازه حکومت ایالتی، رهبران و اعضای جنبش تحفظ پشتون می گویند که هنوز بسیاری از مردم به محل جرگه نیامده اند، زیرا در روزهای گذشته پولیس به مکان های مختلف یورش برده و صدها تن از فعالان و رهبران آنها را بازداشت کرده است.
جنبش تحفظ پشتون در سال ۲۰۱۴ ایجاد شد و رهبران این گروه اردو و پولیس محلی را به بدرفتاری با پشتون‌ها زیر نام جنگ علیه تروریزم متهم کرده اند. در یک دهۀ پسین، این جنبش کمپاین‌هایی را برای آوردن فشار بر اردوی پاکستان جهت ترک مناطق پیشین قبایلی در شمالغرب پاکستان که هم سرحد با افغانستان است، انجام داده است.
اما اردو و حکومت پاکستان، این اتهامات جنبش تحفظ پشتون را رد کرده و گفتند که عملیات نظامی فقط علیه شورشیان صورت می‌گیرد.