هند در دو سال گذشته توانسته است در بازارهای افغانستان نفوذ کرده و بیش از ۵۰ درصد بازار کالاهای تجارتی پاکستان را از آن خود کند.
زبیر موتیوالا، رئیس اتاق مشترک تجارت و صنایع افغانستان و پاکستان، گفته است که تجارت پاکستان با افغانستان، سالانه از ۲.۷ میلیارد دالر در دوسال پیش به ۱.۲ میلیارد دالر در سال ۲۰۱۷، کاهش یافته است.
در چند سال گذشته، پس از پرتنش شدن روابط میان کابل و اسلام آباد، چندین بار گذرگاه های عمده میان افغانستان و پاکستان از جمله تورخم و سپین بولدک مسدود و صادرات و واردات میان دو کشور متوقف شد.
مقامهای وزارت تجارت افغانستان آمار دقیقی از نفوذ تجارتی هند در داخل افغانستان ارایه نکردند، اما به گفتۀ مقامهای این وزارت، افغانستان در چند سال گذشته تجارت خود را در منطقه تقسیم کرده است تا از رهگذر تجارتی متکی به کشور مشخص نباشد.
مسافر قوفندی، سخنگوی وزارت تجارت افغانستان، در مصاحبه با صدای امریکا تایید کرد که بیلانس تجارت میان افغانستان و پاکستان در دو سال گذشته در مقایسه با سال های قبل بر آن، کاهش چشمگیر یافته است.
آقای قوقندی گفت که حال بیلانس تجارت میان کابل و اسلام آباد سالانه در حدود ۱.۵ میلیارد دالر می رسد، در حالیکه در گذشته بیلانس تجارت میان دو کشور به ۲.۲ تا ۲.۵ میلیارد دالر امریکایی در سال می رسید که قسمت اعظم آن کالا های وارداتی پاکستان به داخل افغانستان بود.
رئیس اتاق مشترک تجارت و صنایع افغانستان و پاکستان گفته است که هند به تاجران افغان سبسایدی، ویزۀ رایگان با اعتبار سفرهای متکرر و تکتهای طیاره با ۷۵ درصد تخفیف را فراهم میکند که به گفتۀ وی این امر سبب نفوذ تجارتی آن کشور در بازار افغانستان شده است.
افغانستان به گونۀ طبیعی و سنتی بازار صادرات پاکستانی بود، اما تورید محصولات ارزان از چین و هند اکنون این روال را تغییر داده است.
ادارۀ احصائیۀ پاکستان گزارش داده است که در سال ۲۰۱۶، صادرات پاکستان به افغانستان بیش از ۱.۴ میلیارد دالر بود، اما در سال ۲۰۱۷ این رقم به ۱.۲۷ میلیارد دالر کاهش یافت. صادرات پاکستان در سه ماه گذشته حدود ۳۱۹ میلیون دالر بوده است.
آرد، لباس و گوشت سرخ به گونۀ سنتی از پاکستان به افغانستان وارد میشد و به گفتۀ آقای موتیوالا، اکنون پاکستان در حال از دست دادن بازار این محصولات در افغانستان است.
آقای موتیوالا به روزنامۀ Dawn پاکستان گفته است که کاهش تجارت میان افغانستان و پاکستان سبب رکود کسب و کار در پاکستان شده است. به گفتۀ وی از ۲۰۰ آسیاب تولید آرد که در پشاور فعالیت داشت، اکنون ۱۰۰ فابریکۀ آن بسته شده است.
افغانستان که به گونۀ سنتی به بندرهای بحری پاکستان متکی بود، سال گذشته از طریق بندر چابهار به ترانزیت بحری راه پیدا کرد و ترانسپورت بحری که ارزانترین راه انتقالات است، میان افغانستان و هند تامین شد. افزون بر این، در سالهای اخیر دهلیز هوایی برای انتقال کالاهای تجارتی میان افغانستان و هند باز شده است.