فرهنگیان افغان در مراسمی که به مناسبت پانزدهمین سالروز تخریب مجسمه های دوگانۀ بودا در ولایت بامیان برگزار شده بود، خواستار بازسازی یکی از این تندیس ها شدند.
گروه طالبان پانزده سال پیش یکی از بزرگترین نمادهای فرهنگی افغانستان را با خاک یکسان کردند. اما هنوز هم فرهنگیان افغان، در سالروز تخریب تندیس های صلصال و شهمامه در بامیان گرد هم جمع شده در سوگ می نشینند.
امسال نیز در مغارۀ جوار تندیس ۵۳ متری صلصال که نقش ونگار های آن در اثر جنگ های داخلی و انفجارات گروه طالبان، به شدت آسیب دیده است؛ ده ها تن از فرهنگیان، مسوولان یونسکو و اداره محلی بامیان گرد هم آمده از این روز یاد بود به عمل آوردند.
نمایش فلم مستند تخریب بودا، اجرای شعر، موسیقی محلی، تیاتر در روشنایی نور اریکین دراین مغاره ،گوشه هایی از برنامه یاد بود سالگرد تخریب این مجسمه ها بود.
محمد طاهر زهیر والی بامیان تخریب مجسمه های بودا را توسط گروه طالبان بزرگترین فاجعه فرهنگی بشر خوانده، این عمل طالبان را وحشیانه ترین کار ضد فرهنگی یاد کرد.
والی بامیان گفت" بقایای میراث های فرهنگی بامیان بخصوص دو مجسمه عظیم بودا دراین ولایت انتظار توجه دولت افغانستان، جامعه جهانی، سازمان علمی فرهنگی یونسکو و سازمان ملل متحد را دارد." آقای زهیر از ملل متحد خواست تا این روز را در تقویم جهانی ثبت کرده و آن را رخصتی عمومی اعلام کند.
ماسونری ناگاوکا رییس بخش فرهنگی یونسکو درافغانستان، می گوید که سازمان یونسکو و دولت افغانستان درطی یک دهه اخیر، برنامه مشترک خوبی را جهت استحکام کاری وحفظ نقش دیوارهای مغاره های بودا در بامیان انجام داده است.
رییس بخش فرهنگی یونسکو درافغانستان گفت:" برنامه استحکام کاری بودای شرقی یا شهمامه از سال ۲۰۱۳ به پایان رسید و همانگونه که مشاهده می کنید، خوازه ها در رواق مجسمه صلصال نصب شده و قرار است امسال کار مرمت واستحکام کاری آن ازسوی یونسکو آغاز گردد".
آقای ماسونری از اداره محلی بامیان و باشندگان این ولایت خواست تا درحفاظت از منظره فرهنگی بامیان تلاش های بیشتری به خرج دهند.
مسئولین محلی بامیان وفرهنگیان کشور از سازمان یونسکو خواستند تا هشت آبده تاریخی ثبت شده درلست موقت میراث های جهانی افغانستان در این ولایت را در فهرست دایمی میراث های جهانی شامل سازد.
مسوولان دفترکمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در ولایت بامیان با نگرانی از وضعیت کنونی آبدات تاریخی افغانستان، تخریب مجسمه های بودا را جنایت ضد بشری خوانده خواستار شناسایی ومجازات عاملین آن شدند.
روح الله فروغ رییس دفتر کمیسیون مستقل حقوق بشر در بامیان گفت " براساس یک تحقیق که تازه ازسوی کمیسیون مستقل حقوق بشر انجام شده است اگر تا ده سال آینده، آبده های تاریخی بامیان دراین وضعیت نگهداشته شود، همه نابود خواهند شد".
برگزار کنندگان این برنامه از دولت افغانستان وجامعه جهانی، خواستار مرمت و بازسازی مجسمه های تخریب شده بودا در بامیان شدند.
مریم شریفی یکی از برگزار کنندگان برنامه شبی با بودا گفت"از دولت افغانستان می خواهیم تا بودجه مشخص را جهت بازسازی آبدات تاریخی بامیان درنظرگیرد ونهاد های فرهنگی جهانی، تلاش بیشتر درجهت مرمت وحفاظت این آبده ها مبذول دارند".
کبیر داردس رییس اداره اطلاعات وفرهنگ بامیان، وضعیت فعلی آبده های تاریخی بامیان را نگران کننده یاد کرده گفت که نبود بودجه کافی برای حفظ ونگهداری این آثار تاریخی از جمله مشکلات عمده این اداره است.
آقای دادرس گفت " تمام ساحات آبدات تاریخی که درگذشته، ماین فرش شده بود خوشبختانه ماین روبی شده واکنون نیاز جدی ما بودجه کافی وافزایش تشکیل گاردهای محافظتی آبدات تاریخی است.
براساس روایات تاریخی، مجسمه ۵۳متری صلصال و ۳۵ متری شهمامه بودا در بامیان، درقرنهای پنجم و ششم میلادی در طی سه قرن ساخته شده بود.