امروز سه‌شنبه سوم می برابر است با روز جهانی آزادی مطبوعات؛ از این روز در اکثر کشورهای جهان تجلیل می‌گردد. افغانستان در حالی از این روز تجلیل کرد که هنوز هم خبرنگاران با تهدیدات و حملات خشونت‌بار مواجه اند.
امسال برای اولین‌‌بار حکومت افغانستان با فدراسیون خبرنگاران افغانستان از این روز مشترکاً تجلیل می‌کنند.
سازمان گزارشگران بدون مرز که گزارش رده‌بندی وضعیت آزادی مطبوعات را در ۱۸۰ کشور در سراسر دنیا، به تاریخ اول ثور منتشر کرد، نشان می‌دهد که افغانستان در سال روان میلادی با داشتن ۳۷.۴۴ امتیاز در جایگاه یکصدوبیستم قرار دارد.
عبدالباری جهانی وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان که به روز سه شنبه در مراسم گرامیداشت از روز جهانی آزادی مطبوعات در کابل سخن می‌زد، با اشاره به گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز گفت که این کشور از ردۀ ۱۲۲ در سال ۲۰۱۲ میلادی به ردۀ ۱۲۰ در سال ۲۰۱۶ میلادی دست یافته است که گویای بهبود وضعیت آزادی بیان است.
همچنان در گزارش سازمان گزارشگران بدون مرز آمده است: حکومت افغانستان برخی اقدامات برای حمایت از آزادی بیان انجام داده است که شامل توشیح قانون دسترسی به اطلاعات و ایجاد مقررۀ طرز تأسیس و فعالیت رسانه‌های خصوصی می‌باشند.
وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان همچنان گفت که حمایت‌های دولت این کشور از رسانه‌ها بیشتر از این خواهد بود و به زودی یک کمیسیون حل اختلافات کاری رسانه‌یی ایجاد می‌گردد.
اما او گفت که آزادی بیان با قیمت خون خبرنگاران در افغانستان به میان آمده است و در جریان یک و نیم دهه گذشته، ۶۲ خبرنگار افغان و خارجی در این کشور کشته شده اند.
وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان زیر نام «شهدای رسانه» یک اثر تحقیقی را چاپ کرده است که به گفتۀ آقای جهانی در این اثر چگونگی و تاریخ کشته‌شدن خبرنگاران گنجانده شده است.
در همین حال افغانستان برای مصؤونیت کاری خبرنگاران و فعالیت رسانه‌ها مقررۀ را روی دست گرفته است. روز شنبه فیض‌الله ذکی معاون شورای امنیت ملی افغانستان گفت که این نهاد روی این مقرره کار را آغاز کرده است؛ اما امروز وزارت اطلاعات و فرهنگ خبر داد که این مقرره در شورای امنیت نهایی شده و به زودی طی مراحل قانونی خود را سپری خواهد کرد.
هرچند انتظار می‌رفت که رئیس جمهور غنی نیز در تجلیل از روز جهانی آزادی مطبوعات حضور یابد؛ اما او به فرستادن پیامی بسنده کرد.
در پیام رئیس جمهور افغانستان آمده است که رشد رسانه‌های آزاد و نهادینه‌شدن آزادی بیان نیاز به همکاری جمعی حکومت، دست اندرکاران رسانه‌ها و مردم دارد.
رئیس جمهور در پیام خود از رهبری رسانه‌ها خواسته است که برای حمایت از خبرنگاران، در اجرایی‌شدن مقررۀ طرز تأسیس رسانه‌های خصوصی پیش‌‌گام شوند.
همچنان آقای غنی به ادارات حکومتی دستور داده است که در زمینۀ اجرایی‌شدن گزارش‌های تحقیقی اقدامات لازم را انجام دهند؛ زیرا خبرنگاران با تحمل دشواری و قبولی خطرات به تدوین گزارش‌های تحقیقی متوازن و مؤثق می‌پردازند که در نهادینه‌کردن پایه‌های دموکراسی نقش مؤثر دارند.
عبدالله عبدالله رئیس اجرائیه افغانستان یکی دیگر از سخنرانان این محفل بود. او آزادی بیان را در افغانستان بزرگترین دستاورد برای این کشور خواند و تأکید کرد که حکومت وحدت ملی حامی آزادی بیان است.
رئیس اجرائیه افغانستان خطاب به نهادهای دولتی گفت "هیچ نهاد و ادارۀ دولتی حق ندارند که به خبرنگاران زنگ بزنند و بگویند که چرا این خبر را نشر کردید."
او افزود که در صورت بروز کدام مشکل در روند اطلاع‌رسانی یا تخطی رسانه‌یی، باید از راه قانون و از سوی کمیسیون مربوط موضوع پیگیری گردد.
آقای عبدالله خبرنگاران را چشم و گوش ملت خواند و گفت اهالی رسانه‌ها استند که مقامات را متوجه صدای مردم، مشکلات و خواسته‌های آنان می‌سازند.
رئیس اجرائیه افغانستان موجودیت مشکلات فراراه کار خبرنگاران رد نکرد و گفت که خبرنگاران با تمام جنجال‌ها و محدودیت‌ها تسلیم نمی‌شوند و اطلاع رسانی می‌کنند.
از روز جهانی آزادی مطبوعات در حالی در افغانستان تجلیل می‌گردد که سال ۲۰۱۶ میلادی شاهد خونین‌ترین حمله بر خبرنگاران بود و در یک حملۀ انتحاری بر موتر کارمندان تلویزیون طلوع هفت کارمند این رسانه کشته شد؛ از سوی دیگر خبرنگاران بدون مرز جایزۀ جهانی (قهرمان اطلاع‌رسانی) این نهاد مدافع حقوق خبرنگاران را به لطف‌الله نجفی‌زاده رئیس طلوع نیوز اهدا کرد.
بر اساس گزارش نهاد دید‌ه‌بان رسانه‌های افغانستان، در سال ۱۳۹۴ خورشیدی ۱۲ خبرنگار به قتل رسیده، ۲۳خبرنگار زخمی شده و سه تن دیگر بازداشت شده اند.
از سوی دیگر در این گزارش ۱۵ مورد لت‌وکوب و سوء قصد، ۶۳ مورد تهدید و اهانت در برابر خبرنگاران نیز به ثبت رسیده است.