ادارۀ احصائیه مرکزی و وزارت امور زنان افغانستان، با حمایت مالی و تخنیکی ادارۀ زنان ملل متحد، با انجام یک سروی در مورد سهمگیری زنان و مردان در رهبری و تصمیمگیری اعلام کردند، زنان ۱۰.۷ درصد در تصمیمگیری و رهبری شریک اند.
از این میان ۱۰.۳ درصد زنان در بخش دولتی، ۲۰.۳ درصد در بخش غیرحکومتی و ۹.۶ درصد نیز در مؤسسات خصوصی در رهبری و تصمیم گیری سهیم اند.
۷.۷ درصد وزرا، ۸.۶ درصد رؤسای دولتی و ۱۱.۲ درصد ولسوالان زن از تصمیم گیرندگان در ادارات دولتی اند.
ادارۀ احصائیه مرکزی افغانستان اعلام کرد که در این سروی با ۸۷۹۷ مصاحبه شده است که پنجاه درصد پاسخ دهندگان به این سروی، در ساحات شهری متولد شده اند و نیم پاسخ دهندگان سند لیسانس دارند.
انجینیر شیرمحمد جامیزاده سرپرست ادارۀ احصائیه مرکزی روز سهشنبه در مورد اهداف انجام این سروی به خبرنگاران گفت "زیربنای همه برنامهها و پروگرامها و کارکردهای که برای آینده تنظیم میشود، بر بنیاد همین آمار و ارقام صورت میگیرد. همواره تلاش بر این بوده است که نقش زنان در فعالیتهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی روز به روز بهتر شود و برای این، نیاز به ارقام است تا ما بدانیم که در کدام سطح قرار داریم".
این در حالیست که ۷۱.۴ درصد پاسخ دهندگان به این سروی گفته اند که مشارکت زنان در تصمیمگیریها با مشکل مواجه است و فقط ۲۸.۶ درصد این مسأله را رد کرده اند.
در این سروی ۸۴.۹ درصد مردان و ۸۲.۱ درصد زنان تصمیمگیرنده گفته اند که محیط کاری برای شان مناسب است؛ اما پاسخ دهندگان دیگر گفته اند که ۵۱.۴ درصد آمرین مرد و ۱۷.۴ درصد آمرین زن، ۴۰.۳ درصد همکار مردم و ۱۳.۹ درصد همکار زن، در محیط کاری برای کار زنان ممانعت ایجاد کرده اند.
در همین حال وزارت امور زنان که شریک انجام این سروی است، نگران کاهش حضور زنان در تصمیم گیری و رهبری است.
سپوژمی وردک، معین وزارت امور زنان افغانستان گفت که زنان در ده سال فقط ۱.۷ درصد حضورشان در تصمیمگیری افزایش یافته است.
بانو وردک، در مورد مشکلات فرا راه زنان گفت "ضمن اینکه ما مشکلات امنیتی داریم که حضور زنان را زیر سوال برده است. ضمن اینکه ما مشکلات فرهنگی و کلتوری داریم. ما دسترسی خوب به پروگروامهای خوب که به درد زنان بخورد و به گونۀ دوامدار بتوانند از آن استفاده کنند، بدبختانه اینگونه پروگرامها از سوی دونرها، مؤسسات و دولت برگزار نشده است".
از زنانی که در تصمیمگیری شریک اند ۹۱.۹ درصد آنان مجرد اند و بین ۲۰ تا ۶۴ سال سن دارند.
۲۶.۷ درصد اشتراک کنندگان در این سروی گفته اند که زنان در اجرای کارهای دفتر با مشکلات مواجه اند؛ اما ۷۳.۳ درصد دیگر این موضوع را رد کرده اند.
با این حال ۵۸.۷ درصد ادارات دولتی و غیردولتی در زمینۀ موضوعات مربوط به جندر کار میکنند.
بر بنیاد این سروی، زنان برای انجام کار در دفاتر، با مشکلاتی چون احساسنکردن مصؤونیت به دلیل ناامنی، تبعیض جنسیتی، حمایتنشدن از سوی اعضای خانواده، آزار و اذیت توسط همکاران، مواظبت از اطفال، فقدان انگیزۀ مکافات و مجازات، مواجه اند.
پاسخ دهندگانی مخالف کارکردن زنان در بیرون، گفته اند که ادارات استخدام کننده مناسب نیست، حضور زنان در خانه نیاز است و کار کردن زنان در بیرون از خانه سبب بینظمی در منزل میشود.
اما با این همه بر بنیاد این سروی، عمدهترین حمایتکنندۀ زنان برای سهم گیری در تصمیم گیری شوهران شان اند.
افراد اشتراک کننده در این سروی، جهت افزایش زنان در تصمیمگیری، ارتقای ظرفیتهای مسلکی و تخصصی زنان، آگاهی کارمندان در مورد تساوی جندر و توانمندسازی زنان توسط ادارات، تغییر ذهنیت عامه برای پذیرش توانمندی زنان و حمایت از اشتغال آنان در ادارات، داشتن پالیسی جهت افزایش تعداد زنان در سطح تصمیمگیری از سوی نهادها، ارائه خدمات حمایوی برای زنان و نظارت از تطبیق قانون را پیشنهاد کرده اند.
زنان در سال ۱۳۸۸ خورشیدی ۸.۲ درصد در تصمیمگیری سهم داشتند که تا سال ۱۳۹۲ خورشیدی به ۹.۹ درصد رسیده بود و اکنون پس از سه سال این رقم به ۱۰.۷ درصد رسیده است.
همین اکنون سهم زنان افغان در ادارات دولتی افغانستان، به ۲۲ درصد میرسد؛ امابربنیاد پالیسی انکشافی ملی باید این رقم به ۳۰ درصد برسد.