ناامیدی از آغاز روند صلح در افغانستان

هبت الله آخندزاده، رهبر جدید طالبان

حکومت افغانستان به رهبر جدید طالبان پیشنهاد کرد که یا مصالحه کند و یا به سرنوشت همتای قبلی خود مواجه خواهد شد. اسوشیتد پرس با نشر این مطلب نگاشته است که ملا هبت الله آخندزاده که شدیداً افراطی میباشد با استفاده از اعتبار مذهبی خود تلاش میکند جنگ طالبان را در افغانستان یک جنگ مقدس جلوه دهد. به این ترتیب با موجودیت آخندزاده در راس طالبان، امکان خاتمه بخشیدن خونریزی ها در افغانستان، کمرنگ تر شده است.

تحلیلگران میگویند که به دلیل پنهان نمودن مرگ ملا عمر برای چندین سال اعتماد بسیاری از جنگجویان طالب بر سطح رهبری شان ، خدشه دار شده است و اینکه ملا اختر منصور که به قاچاق مواد مخدر شهرت داشته و بسیار ثروت مند بود، و به عنوان جانشینی ملا عمر آن ها را رهبری میکرد، برای شان زیاد خوشایند نبوده است.

این موضوع منجر به دو دسته گی در بین طالبان شده و چند گروه، خود را از آن ها جدا کرده و با حامیان ملا منصور درگیر شدند.

رهبری طالبان حال شدیداً تلاش دارد تا این اختلافات را حل و فصل کند. با کشته شدن منصور در هفته قبل، طالبان فوراً دست به کار شده و آخندزاده را به عنوان رهبر خود انتخاب کردند تا جنجال های که بعد از مرگ ملا عمر رخ داد، تکرار نشود.

روز پنجشنبه شورای طالبان با نشر یک اعلامیه به اسوشیتد پرس گفت که به باور آنها، آخندزاده این گروه را متحد ساخته و اشتباهات اخیر را مرفوع خواهد کرد. در اعلامیه آمده که رهبر جدید، تمام مجاهدین را با هم یکجا ساخته و روی یک سکو قرار خواهد داد.

اتحاد دوران ملا عمر بر نخواهد گشت

یک مقام افغان که نخواست نامش ذکر شود در حالیکه قاچاقبر بودن ملا منصور را به اسوشیتد پرس تائید کرد گفت که درگیری ها بین منصور و رقیب عمده اش ملا محمد رسول برای کنترول راه های قاچاق، باعث ناراحتی جنگجویان در سطح پائین شده است.

این مقام افغان گفت که طالبان همواره ادعا میکردند که برای رسیدن به قدرت نه بلکه در راه اسلام و برای استقلال می جنگند. پس زمانی که آنها برای قدرت میجنگند این امر باعث افول مشروعیت شان در سطوح پائینتر طالبان شده و شک و ظن را بین آنان ایجاد کرده است.

این مقام افغان گفت که دیگر آن اتحاد و همبستگی و اختیاراتی که طالبان در زمان رهبری ملا عمر داشتند، بر نخواهد گشت.

محمد اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان روز پنجشنبه در صفحه تویتر خود نوشت که گروه های طالب یک فرصت دیگر هم دارند که به خشونت ها خاتمه داده، سلاح خود را به زمین گذاشته و یک زندگی عادی را آغاز کنند. در غیر آن به سرنوشت رهبران خود مواجه خواهند شد.

اما تحلیلگران می گویند که همچو تهدیدات همواره غیر موثر بوده است.

طالبان

تغییر ستراتیژی کابل

منصور نشستن روی میز مذاکره با غنی را به منظور آغاز مذاکرات صلح رد کرده و جنگ را شدت بخشیده بود. زمانی که طالبان و شرکای شان یعنی شبکه حقانی که به القاعده مرتبط میباشد به حمله ۱۹ اپریل در کابل ارتباط داده شدند، رئیس جمهور غنی ستراتیژی خود را تغییر داده و پاکستان متهم کرد که از طالبان منحیث ابزار جنگ استفاده میکند. این تغییر جهت غنی مورد استقبال شمار زیادی از افغان ها قرار گرفت.

آخند زاده که یکی از معاونین منصور بود، گزینه طبیعی برای جانشینی منصور شمرده میشد. او از قندهار بوده و به ملا عمر هم نزدیک بود و به تدوین احکام دینی برای توجیه جنگ طالبان، کمک کرده بود.

آخندزاده به عنوان رئیس محاکم طالبان، به گفته رحمت الله نبیل، رئیس پیشین ریاست امنیت ملی افغانستان، فیصله های بی رحمانه داشته و آشکارا دیدگاه بسیار افراطی در مورد زنان دارد.
نبیل، آخوندزاده را به عنوان یک "مرد کوچک ضمیر با یک شخصیت ضعیف" توصیف میکند که هیچگاه به خارج از کشور سفر نکرده و به همین دلیل فاقد هر گونه آشنایی با مسایل بزرگتر میباشد.

بر اساس گزارش اسوشیتدپرس، نیاز آخند زاده به مستحکم ساختن موقفش شاید منجر به افزایش خشونت ها شود زیرا او خود را یک جنگجوی جدی میپندارد.

اناتول لوین، استاد در پوهنتون جورج تاون در قطر می گوید که به نظر می رسد ایالات متحده به این فیصله رسیده است که مذاکرات صلح در این مقطع زمانی بی نتیجه است و با ترغیب حکومت افغانستان، تصمیم گرفته که به دنبال از بین بردن رهبران طالبان برود.

یک قوماندان طالبان که نخواست نامش فاش شود به اسوشیدیت پرس گفته است که حفظ اتحاد بین طالبان برای آخند زاده با موجودیت دو معاون غیر متحدش دشوار خواهد بود. سراج الدین حقانی از شبکه حقانی و ملا یعقوب، پسر ملا عمر، که معاونین آخندزاده میباشند در حال حاضر افغانستان را بین خود تقسیم کرده و هر کدام میخواهند کنترول قلمرو خود را داشته باشند.

برید جنرال چارلز کلیفلند، سخنگوی نیرو های امریکایی و ناتو در افغانستان میگوید که اردوی ایالات متحده در کوتاه مدت انتظار کدام تغییر فاحشی را در میدان نبرد ندارد. اما او می گوید که تا چند ماه دیگر جنگ شدت خواهد گرفت.

ادریس رحمانی، تحلیلگر افغان می گوید که آخند زاده در عین زمانی که قدرت خود را استحکام می بخشد باید دشمنان خود را هم شناسایی کند. شاخه جدا شده طالبان که ملا رسول، مخالف عمده ملا منصور رهبری آن را دارد گفته است که با آخندزاده مصالحه نخواهد کرد.

به گفته ادریس رحمانی موفقیت و دوام رهبر جدید طالبان همچنان به این که او چگونه روابط خود را با پاکستان حفظ خواهد کرد، ارتباط می گیرد.

اسلام آباد به گونۀ علنی حمله بر ملا منصور را توسط طیاره بی سرنشین امریکایی تخطی از تمامیت ارضی آن کشور عنوان کرده است اما معلوم نیست که آیا استخبارات آن کشور در این عملیات نقش داشته بود و یا خیر.

رحمانی می گوید که اگر مقام های پاکستانی در خفا از کشتن ملا منصور حمایت کرده باشند به این مفهوم است که اسلام آباد از روند صلح افغانستان حمایت میکند و به همین دلیل رهبر طالبان را که سد راه آغاز مذاکرات بود، از بین برند.

اما رحمانی اضافه میکند که اگر این حمله فقط از جانب امریکا صورت گرفته باشد، تاثیر منفی بر روند صلح خواهد گذاشت و شاهد افزایش حملات در افغانستان خواهیم بود.

گزارش: AP

برگردان: ژیلا سمیعی