برای رشد اقتصاد و تقویت صنعت در افغانستان به برق ثابت و قابل اطمینان ضرورت است. با انکشاف منابع عظیم انرژی دار و سهم فعال سکتورخصوصی و سرمایه گذاری در آن زمینه اشتغال برای ملیونها افغان فراهم شده می تواند.
آذرخش حافظی مسئول روابط بین المللی اطاق تجارت و صنایع افغانستان به ضرورت برق در زندگی عصری اشاره کرده می گوید که برق اساس رشد اقتصادی و از انجمله تقویت صنایع میباشد.
او می گوید صنایع به برق دایمی و ثابت ضرورت دارد. چنانچه در برخی از صنایع هرگاه برق پرچاوشود عمراقتصادی کارخانه ها کم می شود و صدمه ای بزرگی به کارخانه داران میرسد.
با وجود ملیاردها دالراز کمکهای بین المللی درحال حاضر تنها یک برسوم جمعیت افغانستان از برق دوامدار برخورداراند. تولید سرانه برق در افغانستان نازل ترین آن در سطح جهان است.
ولی حافظی می گوید افغانستان از ظرفیت 23000 تا 33000 میگاوات برق آبی خویش تنها از یک درصد آن استفاده کرده و بقیه آب دریاها ضایع می گردد. او می گوید مطالعاتی که انجام یافته است کشورمی تواند تا پنج سال آینده از لحاظ برق خود کفا شود.
محمد عارف نورزوی وزیرسابقه سرپرست انرژی و آب نیز به ظرفیت های انرژی افغانستان اشاره کرده می گوید که برعلاوه برق آبی کشوراز انرژی افتابی نیزبرخورداراست و تا 22 هزارمیگاوات تخمین میشود چون اکثرحصص کشورتا 300 روز آفتابی دارد.
او علاوه می کند که انرژی حرارتی از منابع غنی انرژتیک کشور مانند ذغال سنگ، گازطبیعی وتیل خام فراهم شده می تواند.
نورزی می گوید تاسال 2025 نیازمندی افغانستان به 5000 میگاوات بلند میرود و مازاد آن به کشورهای همجوار صادرشده می تواند چون تقاضا برای آن بصورت دوامدارموجود است. به گفته او با تولید برق کافی تحول بزرگی درزندگی مردم آمده می تواند.
نورزی می افزاید تنها سرمایه گذاری از جانب حکومت نمی تواند به معضله انرژی درکشور پایان بخشد بلکه اشتراک سکتورخصوصی و سرمایه گذاری های بیرونی درین موضوع خیلی موثراست.
وزیرانرژی و آب افغانستان در کانفرانس انرژی قابل تجدید در کندهار گفت که سکتورخصوصی باید پیش قدم شده وشانه به شانه با حکومت درتولید برق سهم بگیرد.
آذرخش حافظی نیز به سهم سکتورخصوصی درتولید برق تاکید می کند و میگوید که افغانها درداخل و خارج کشور به قدر کافی سرمایه دارند تا درین بخش سرمایه گذاری کنند. او می گوید تقضا برای خرید برق درکشورهای همجوارنیزموجود است.
به گفته اقای حافظی مذاکراتی بین سکتورخصوصی و حکومت افغانستان صورت گرفته است اما تا هنوزمشکلات عمده درین زمینه از جمله امنیت و موانع قانونی مرفوع نشده است:
اما مقامات وزارت انرژی و برق می گویند برای اماده کردن بسترمناسب سرمایه گذاری دربخش تولید برق قانون تنظیم خدمات انرژی را به پارلمان برای تصویب فرستاده است.
داکترمخلص احمد یکی تن ازمتشبثین درجلال آباد می گوید با درنظرداشت اهمیت برق برای ایجاد فابریکه ها و موجودیت دو پارک صنعتی درجلال اباد درحالیکه 60 میگاوات برق به شهررسیده است هنوز توزیع آن صورت نگرفته و تسهیلات لازمه دیگر نیز دراین پارکها برای ایجاد فابریکه ها فراهم نشده است.
صاحبان کارخانه های تولیدی می گویند که به سبب کمبود و ضعیف بودن برق آنها از جنریترها استفاده می کنند که از یک طرف نرخ اجناس تولیدی را بلند می برد و از جانب دیگرمشکلات محیطی را از لحاظ تولید دود و الودگی صدا به میان می آورد.
آنها می گویند اکثرکارخانه ها چون با قلت برق مواجه اند نمی توانند به ظرفیت اعظمی کار کنند و درمیدان رقابت با محصولات مشابه کشورهای همسایه عقب می مانند.
به گفته کارشناسان هرگاه برق لازم در کشور تهیه و شبکه همگانی توزیع به میان آید صنایع کوچک، صنایع زراعتی و استخراج معادن می تواند زمینه اشتغال و رفاه همگانی را فراهم کند.