امان الله گذر نمایندۀ ولسی جرگه و یکی از فرماندهان پیشین جهادی با نشر پیامی در فیسبوک به رئیس جمهور، رئیس اجرائیه و مردم افغانستان اطمینان داده است که "متجاوزین و تروریستان خارجی" را از ولایت های شمال به ویژه کندز نابود خواهد کرد. آقای گذر نوشته است که ده ها فرمانده و صدها رزمجو تحت فرمان خودش رهسپار کندز شده اند.
از سوی دیگر یکی از نزدیکان قوماندان جان احمد در ولایت پروان، به صدای امریکا گفت که این فرمانده جهادی با رئیس اجرائیه در مشورت است تا شماری از جنگجویان وفادارش را برای جنگ به کندز بفرستد. چندی قبل انبار مهمات که گفته می شد به قوماندان جان احمد ارتباط داشت، از سوی نیروهای امریکایی از بین برده شد.
عطا محمد نور، سرپرست ولایت بلخ هم که اکنون در بیرون از افغانستان به سر می برد در صفحۀ فیسبوک خود نوشته است "از اوضاع آن ولايت [کندز] آگاهم، به نيروهاى امنيتى بلخ هدايت داده ام كه با تمام امكانات عازم كندز شوند ... مردم عزيز و سربلند كندز باور داشته باشند كه يكبار ديگر حماسه هاى مشترك دوران مقاومت را زنده خواهيم كرد و براى دشمن گورستان خواهيم ساخت".
واکنش حکومت
وزارت داخلۀ افغانستان از ابراز نظر مشخص در مورد اعزام جنگجویان وفادار به فرماندهان پیشین جهادی پرهیز کرد، اما نجیب دانش معاون سخنگوی وزارت داخله به صدای امریکا گفت که فرماندهی عملیات بازپسگیری کندز را نیروهای امنیتی افغان به دوش دارند.
هنوز مشخص نیست که رهبری و نظارت از فعالیت ملیشه های مجاهدین در نبرد کندز را کی خواهد کرد.
شماری از رهبران جهادی به ویژه عبدرب الرسول سیاف و محمد اسماعیل خان در یک سال گذشته با انتقاد از ضعف حکومت برای مبارزه با طالبان هشدار داده بودند که در صورت ادامۀ این وضعیت مجاهدین دست به کار خواهند شد، گروه هایی که در جریان جنگ های داخلی دهۀ ۱۹۹۰ در افغانستان به نقض حقوق بشر و ارتکاب جرایم جنگی متهم شده اند.
محمد اسماعیل، فرمانده پیشین جهادی در تازه ترین صحبت اش به صدای امریکا گفت که با ادامۀ چنین رویکرد حکومت، سال آینده سقوط شمار بیشتر ولایتها و گسترش نا امنی ها را در سایر ولایتها باید انتظار داشت. او از شکل گیری یک اتحاد جدید سیاسی توسط رهبران جهادی در کشور طی چند هفته آینده سخن میزند که هدف آن جلوگیری از فروپاشی نظام است.
نگرانی از ارتکاب جرایم
لاورنس کورب پژوهشگر در نهاد پژوهشی امریکن پروگرس می گوید که استفاده از جنگجویان مجاهدین در کوتاه مدت برای باز پسگیری کندز مفید است، اما از دید این تحلیلگر امریکایی مدیریت این جنگجویان در دراز مدت می تواند بسیار دشوار باشد.
آقای کورب می گوید که حکومت افغانستان باید بیش از هر چیز دیگر، انگیزۀ دفاع از میهن را در صفوف قوای مسلح آن کشور تقویت کند، در غیر آن به گفتۀ وی بافت شکنند قومی، سمتی و نژادی اردو و پولیس ملی افغانستان سبب تکرار همچو حوادث خواهد شد.
نهادهای مدافع حقوق بشر که در برخی موارد گروهای مسلح جهادی را به نقض حقوق بشر و ارتکاب جرایم جنگی متهم کرده اند، از حضور مجدد آنان در صحنۀ جنگ باز هم هراس و نگرانی دارند.
حوریه مصدق، تحلیلگر مسایل افغانستان در سازمان عفو بین الملل می گوید که آن نهاد نگران است که با حضور نیروهای خود سر در جنگ بیرون از چتر قوای مسلح افغانستان، سبب تشتت و پراگندگی، سوء استفادۀ بشری، انتقامگیری های شخصی و در نهایت بدبختی های بیشتر خواهد شد.
خانم مصدق ضمن سفارش به حکومت افغانستان برای اعزام نیروهای مشروع امنیتی – اردو، پولیس و امنیت- به جنگ، از همه طرفدارهای درگیر می خواهد که از جان و مال غیرنظامیان حفاظت کرده و از تلفات غیرنظامیان جلوگیری کنند.
این در حالی است که محمد اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان امروز در یک کنفرانس خبری در مورد وضعیت کندز به مردم اطمینان داد که آن ولایت تحت مدیریت دولت است و به گفتۀ وی فرمانده قول اردوی ۲۰۹ اردوی ملی افغان عملیات نظامی را در کندز رهبری می کند.