مسوولین اتاق های تجارت و صنایع افغانستان می گویند که به همکاری شرکت المالی که بخشی از یک شرکت بزرگ بانکداری در خلیج است، تلاش خواهند کرد تا سیتسم بانکداری اسلامی را در افغانستان ترویج کنند.
مسوولین اتاق های تجارت و صنایع روز دو شنبه هنگام امضای قرارداد همکاری با شرکت المالی گفتند که ترویج بانکداری اسلامی در افغانستان هم برای سکتور خصوصی و هم برای مردم از اهمیت خاص برخوردار است.
خان جان الکوزی معاون اتاق های تجارت و صنایع افغانستان گفت که در این پروژه سیمینار ها و کنفرانس ها برای علمای دینی تدویر می شود تا آنان مردم را برای پیوستن به این نظام بانکی تشویق کنند. به گفتۀ آقای الکوزی این برنامه از رهگذر تبلیغات و آموزشدهی سیستم بانکداری اسلامی در افغانستان اهمیت دارد.
احمد گولیف نماینده شرکت المالی گفت که سیستم بانکداری اسلامی نه تنها در کشورهای اسلامی، بلکه در بسیاری کشور های غیر اسلامی نیز با استقبال روبه روشده و در دنیا طرفدران زیادی پیدا کرده است.
آقای گولیف با خوشبینی از ترویج این پروژه در افغانستان گفت که سیستم بانکداری اسلامی با اتکاه به اصول و ریشه های اسلامی، تغییرات مثبتی را در افغانستان خواهد آورد.
بی میلی مردم
معاون اتاق های تجارت افغانستان گفت که هم اکنون ۶۰ در صد مسوولین سکتور خصوصی به دلیل حساسیت های دینی و نیز بلند بوده سود، از قرضه هایی که شماری بانک ها فراهم می کنند، استفاده نمی کنند. عدم آگاهی مردم از سیستم بانکداری اسلامی، به باور آقای الکوزی دلیل عمدۀ این وضعیت است.
شماری از افغان ها به دلیل حساسیت های دینی از سیستم های متداول بانکی استفاده نمی کنند.
بانكداری اسلامي نیز اهداف بانكداری متداول جهان را تعقیب می کند—یعنی جمع آوری پول های پراگنده نزد افراد وبه کارگیری پول ها به منظور کسب مفاد، اما فعالیت ها در بانکداری اسلامی بر اساس فقه معاملات اسلامی عملی می گردد که اساسی ترین اصل در آن تقسيم سود و زيان حاصله از معامله و اجتناب از پرداخت سود، به ویژه مفاد از قبل تعیین شده می باشد.
عبدالقدیر فطرت، رئیس پیشین بانک مرکزی افغانستان می گوید که سود خط فاصل میان بانکداری اسلامی و بانکداری متدوال جهان است. به این مفهوم که در بانکداری اسلامی نرخ بهره، سود یا ربا جواز ندارد و در بانکداری سنتی از نرخ بهره به عنوان یک عامل اساسی منفعت استفاده می شود.
در نظام بانکداری متدوال جهان، حسابات بانکی شامل حساب جاری، پس انداز، حسابات امانت میعادی و حساب های سرمایه میباشد که به استثناه حسابات جاری، به سایر حسابات، سود پرداخت می شود.
تفاوت سیستم های بانکداری
عبدالعزیز آریایی، پژوهشگر بانکداری اسلامی به رادیو آشنا صدای امریکا گفت که یکی از تفاوت های اساسی میان بانکداری اسلامی و بانکداری متداول جهان، اصل حلال و حرام مطابق احکام اسلامی است.
آقای آریایی می افزاید که بانکداری اسلامی نمی تواند در معاملاتی دخیل گردد که در اسلام حرام تلقی شده است، چونسرمایه گذاری در بخش هایی که در اسلام حرام دانسته شده است مانند تولید مشروبات الکولی، قمار خانه مواد نشه آور وغیره.
با اینحال موفقیت و جاگزینی بانکداری اسلامی به عوض بانکداری متداول در افغانستان نکتۀ قابل تعمق است. آقای فطرت می گوید که با وضیعت فعلی در افغانستان، نهادینه شدن بانکداری اسلامی با مشکلات جدی مواجه است.
رئیس پیشین بانک مرکزی افغانستان استدلال می کند که بانکداری اسلامی بیشتر در کشور های غربی می تواند موفق باشد تا کشور های اسلامی مثل افغانستان، چونکه به گفتۀ وی در کشور های غربی سیستم و قوانین وجود داشته و تطبیق نیز می شود و اگر کسی تخلف کند مورد پیگرد قرار می گیرد.
علاوه بر آن، آقای فطرت می گوید که سیستم تفتیش در افغانستان نهادینه نشده است، امنیت تامین نیست، فعالیت غیر قانونی اقتصادی فراگیر است. بناً به باور وی در همچو شرایط نهادینه شدن بانکداری اسلامی در افغانستان، بعید به نظر می رسد.
در چند سال گذشته،شماری از بانک های که در افغانستان فعالیت دارند، شعبات بانکداری اسلامی را نیز فعال کرده اند. اما به گفتۀ مسوولین اتاق های تجارت افغانستان شماری از مردم هنوز هم بنابرحساسیت های دینی مایل به استفاده از این خدمات نیستند.