خروج کامل سربازان امریکایی از افغانستان - ۲۰۱۶ یا ۲۰۲۴؟

باراک اوباما، رئیس جمهور ایالات متحده در اواخر ماه می سال روان میلادی گفت که حدود ۹۸۰۰ سرباز امریکایی تا دو سال دیگر در افغانستان باقی می ماند و همه نظامیان امریکایی در پایان ۲۰۱۶ افغانستان را ترک خواهند کرد.

آقای اوباما همچنین اضافه کرد که تداوم حضور نیروهای امریکایی در افغانستان مشروط به امضای توافقنامه امنیتی دوجانبه بین کابل و واشنگتن است - توافقنامه ای که در روز دوم کاری اشرف غنی احمدزی، رئیس جمهور افغانستان میان نمایندگان دو کشور امضا شد.

این توافقنامه حضور نیروهای امریکایی را در افغانستان پس از سال ۲۰۱۴ قانونمند می سازد و به اساس آن ایالات متحده باید نیروهای امنیتی افغان را تا سال ۲۰۲۴ تمویل و تجهیز کرده و آنان را آموزش دهد.

توافقنامه بر ادامه عملیات ضد دهشت افگنی توسط نیروهای امریکایی در افغانستان تا پایان میعاد توافقنامه - سال ۲۰۲۴- تاکید دارد؛ ماموریتی که مستلزم حضور نظامیان امریکایی در افغانستان است.

پس آیا بین اظهارات رئیس جمهور امریکا و توافقنامه امنیتی در مورد زمان خروج نیروهای آن کشور از افغانستان تناقضی وجود دارد؟

مایکل اوهنلن، پژوهشگر ارشد در نهاد پژوهشی بروکینگز، خروج نیرو های امریکایی و سایر اعضای ائتلاف بین المللی را از افغانستان پس از سال ۲۰۱۶ یک "اشتباه" توصیف می کند.

مایکل اوهنلن می گوید: "به نظرم تصمیم رئیس جمهور اوباما در ماه می گذشته در مورد خروج کامل نیرو های امریکایی از افغانستان طی دو سال آینده یک انکشاف نگران کننده بوده و در تناقض با روایت مثبت امضای توافقنامه امنیتی قرار دارد."

اما استیفن بیدل، پژوهشگر سیاست دفاعی در شورای روابط خارجی ایالات متحده می گوید که توافقنامه امنیتی تنها تداوم حضور نظامیان امریکایی را در افغانستان برای دراز مدت "امکان پذیر" ساخته اما "ضمانت" آنرا نکرده است.

آقای بیدل می گوید: "اگر توافقنامه امنیتی دوجانبه به امضا نمی رسید، امکان حضور نیرو های امریکایی پس از پایان امسال کاملاً وجود نداشت. به نظرم حکومت امریکا تصمیم در مورد چگونگی حضور سربازان امریکایی پس از ۲۰۱۴ را با در نظرداشت وضعیت در عراق و سوریه بازنگری خواهد کرد."

این پژوهشگر امریکایی در عین حال امکان باقی ماندن نیرو های امریکایی را در افغانستان، پس از سال ۲۰۱۶ رد نمی کند.

گروه طالبان اندکی پس از امضای موافقتنامۀ امنیتی میان مشاور امنیت ملی افغانستان و سفیر ایالات متحده در کابل، مخالفت خود را با امضای این سند با انجام موجی از حملات انتحاری بر نظامیان افغان ابراز داشت.

کارشناسان می گویند که خروج نیرو های امریکایی طی دو سال آینده از افغانستان ممکن شورشیان طالب را تشویق به ادامه جنگ کند.

به گفته مایکل اوهنلن، هر چند به قدرت رسیدن دوباره طالبان "دور از حقیقت" است، اما خبر خروج زود هنگام امریکاییان از افغانستان می تواند سبب تقویت صفوف طالبان گردد.

آقای اوهنلن می گوید: "گروه طالبان به پیروان خود و سایر افغان ها خواهد گفت که ما نسبت به امریکاییان دیر تر در افغانستان باقی می مانیم و زمانیکه سربازان امریکایی از افغانستان خارج شدند، ما دوباره قدرت را به دست می گیریم."

از جانب دیگر، استیفن بیدل می گوید که تعیین مهلت برای خروج نیرو های امریکایی از افغانستان، سبب می شود تا هرگونه "تمایل طالبان به انجام مذاکرات جدی" با حکومت افغانستان به تعویق بیافتد چون به گفتۀ او طالبان به این باور اند که حکومت افغانستان پس از خروج سربازان امریکایی، سقوط خواهد کرد.

ماموریت نظامی ایالات متحده در عراق و افغانستان در سال های اخیر محبوبیت خود را در میان مردم امریکا از دست داده است، اما تحلیلگران یکی از دلایل بروز تنش های فرقه ای و در نهایت ظهور گروه تندرو دولت اسلامی را در عراق، خروج نا به هنگام نیرو های امریکایی از آن کشور تلقی می کنند - گروهی که نه تنها یک تهدید منطقه یی بلکه جهان شمول پنداشته می شود.

با آنکه بافت های قومی، اجتماعی و مذهبی افغانستان نسبت به عراق برای رشد یک گروه تندرو چون گروه دولت اسلامی کاملاً متفاوت است، اما فعالیت های شورشیان گروه دولت اسلامی در عراق و سوریه سبب شده است تا شماری از قانونگذاران امریکایی از ادامه حضور نظامی دراز مدت ایالات متحده در افغانستان حمایت کنند.