پس از گسترش کروناویروس در افغانستان ، شماری از سازمانهای بین المللی و کشورها به افغانستان تعهد مساعدت مالی و فراهم آوری امکانات و تجهیزات طبی و مواد خوراکی را کرده اند.
افغانستان مانند دیگر کشورهای فقیر جهان برای مقابله با همهگیری کروناویروس به پول، وسایل و امکانات طبی و سایر منابع نیاز دارد.
بانک جهانی به تاریخ ۱۲ اپریل از مساعدت ۱۰۴ میلیون دالری به افغانستان برای مبارزه با بیماری کووید۱۹ خبر داد که از آن جمله ۲۰ میلیون دالر آن روز دو شنبه ۲۰ اپریل (اول ثور) به حکومت افغانستان تسلیم داده شد.
بانک انکشاف آسیایی نیز مساعدت ۴۰ میلیون دالری را برای جلوگیری از گسترش کروناویروس برای افغانستان تعهد کرده است.
ایالات متحدۀ امریکا مساعدت ۱۸ میلیون دالر و اتحادیه اروپا نیز کمک ۱۱۷میلیون یورو را برای مقابله با کروناویروس به افغانستان وعده سپرده اند.
چین که همهگیری کنونی کروناویروس از آن منشا گرفته است، فراهم آوری برخی وسایل و تجهیزات طبی را به افغانستان وعده کرده است که نخستین محمولۀ آن پنجشنبه دوم اپریل (۱۴ حمل) به افغانستان تحویل داده شد.
صندوق بین المللی پول ۵۰۰ میلیون دالر را برای مبارزه با کروناویروس به ۲۵ کشور با اقتصاد ضعیف تخصیص داده است، که افغانستان نیز شامل آن است، اما تا حال در مورد حجم این مساعدت به افغانستان و نیز زمان فراهم آوری آن معلومات داده نشده است.
نگرانی از فساد در مصرف کمکها
کمکهای خارجی برای مبارزه با کروناویروس در افغانستان، هرچند بخش عمدۀ آن تا کنون فراهم نشده است، با نگرانیهایی از ناحیۀ فساد و عدم شفافیت در نحوۀ مصرف آن توام بوده است.
دولت افغانستان گفته است که بخش زیاد کمکهای خارجی برای مقابله با گسترش کروناویروس در افغانستان توسط نهادهای خارجی و سازمانهای امدادرسان غیردولتی به مصرف میرسد.
فیروز الدین فیروز، وزیر صحت عامهٔ افغانستان به تاریخ ۱۹ اپریل به خبرنگاران گفت كه بانک جهانی، بانک انکشاف آسیایی و اتحادیه اروپا کمک های خود را به دولت افغانستان تحویل نداده بلکه آن را در از طريق موسسات خیریه بین المللی مصرف مى كنند.
آقای فیروز بر شفافیت مصرف پول از طریق حکومت افغانستان تاکید کرد، اما گفت که تنها ۱۵ میلیون دالر که حکومت افغانستان برای مبارزه با کروناویروس تخصیص داده است، در دسترس وزارت صحت عامه قرار گرفته است.
پس از اعلام کمک ۱۸ میلیون دالری ایالات متحده به افغانستان ، امرالله صالح، معاون نخست ریاست جمهوری افغانستان در یک پیام تویتر خطاب به وزارت خارجۀ امریکا ضمن قدردانی از مساعدت امریکا ابراز امیدواری کرد تا این پول از طریق سازمانهای غیردولتی مصرف نشود چون به گفتۀ وی ۶۰ درصد آن برای مصارف اداری هزینه خواهد شد.
اما برخی دیگر به سپردن کمکها به حکومت افغانستان، که از رهگذر فساد اداری در رده بندی سازمان بینالمللی شفافیت در زمرۀ ده فاسدترین کشور جهان قرار دارد، نگرانی دارند.
بشیر شبیری، کار شناس امور اقتصاد به صدای امریکا گفت که "بدون شک" که در مصرف کمکها از طریق حکومت افغانستان "تقلب" صورت خواهد گرفت.
آقای بشیری گفت: "یک ترموز چای توسط دولت در بلخ به ۵۰۰۰ افغانی خریداری شده است، در حالی که این ترموز ۱۰۰۰ افغانی قیمت دارد. بدون شک که در مصرف بودجه توسط دولت فساد وجود دارد."
نهادهای بینالمللی و کشورهای کمک کننده نیز بر مصرف شفاف کمکها برای مبارزه با کروناویروس در افغانستان تاکید دارند.
توبی لانزر ، معاون نمایندۀ ویژۀ ملل متحد در امور افغانستان به صدای امریکا گفت که باید این کمکها "عادلانه و شفاف" به مصرف برسد. او گفت: "افغانستان خطرناکترین فاجعه را میگذراند. در چنین شرایط، بر افغانها است که نه تنها درباره خود بلکه همه هموطنانشان فکر کنند."
مساعدتهای غذایی
علاوه بر کمکهای مالی و طبی، برخی از کشورها در زمینۀ مبارزه با کروناویروس، مساعدتهای غذایی را به افغانستان فراهم کردهاند.
در اوایل ماه جاری ازبکستان ۳۰۰ تن آرد ، ۱۵۰ تن برنج ، ۵۰ تن شکر ، ۵۰ تن روغن و ۵۰ تن صابون به افغانستان اهدا کرد.
هند تعهد کرده است که ۷۵ هزارتن گندم را به افغانستان فراهم میکند . عبدالغفور لیوال، سفیر افغانستان مقیم ایران روز چهار شنبه ۱۵ اپریل (۲۷حمل) در صحبت با صدای امریکا از مواصلت نخستین محمولۀ این مساعدت غذایی که شامل ۵۰۰۰ تن گندم میباشد، خبر داد.
علاوه بر این ، هند مساعدت دوایی نیز کرده است که شامل ۵۰۰۰ قرص هایدوکسی کلوروکین و ۱۰۰ هزار قرص پرستامول است. گفته میشود این ادویه به مبتلایان کووید۱۹ داده میشود.
امارات متحده عربی نیز تعهد کرده است که ۵۰ هزار کیت تشخیص کروناویروس را که سه میلیون دالر ارزش دارد، به افغانستان مساعدت میکند که نصف این بستههای تشخیصی در اوایل ماه اپریل به افغانستان انتقال داده شد.
کمبود تجهیزات طبی
در حالیکه کروناویروس در افغانستان به سرعت در حال گسترش است، منسوبان پولیس و کارمندان شاروالیها که همواره سرگرم کار در بیرون اند، از نبود لوازم ابتدایی بهداشتی مانند ماسک و دستکش شکایت دارند.
حتا والیان هرات و قندهار که پس از کابل، به ترتیب دومین و سومین ولایات متاثر از کروناویروس در افغانستان اند، چندین بار از نبود امکانات و تجهیزات کافی برای مقابله با کروناویروس و درمان مبتلایان کووید۱۹ شکایت کرده اند.
در پاسخ به این شکایات، وحیدالله مایار، سخنگوی وزارت صحت عامۀ افغانستان به صدای امریکا گفت: "به دلیل برخی مشکلات، انتقال بسته های آزمایشی برای برخی ولایات به تعویق افتاده است. این روند در اسرع وقت آغاز می شود."
در همین حال، سید جعفر راستین، رییس نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان و یکی از اعضای کمیته هماهنگی کروناویروس که خود به کووید۱۹ مبتلا شده بود، در صحبت با صدای امریکا از کیفیت پایین خدمات صحی در کابل انتقاد کرده است.
آقای راستین به مردم سفارش کرده است که نباید به شفاخانه ها اعتماد کنند و در عوض باید اقدامات پیشگیرانه را افزایش دهند.
تا روز دوشنبه ۲۷ اپریل شمار مبتلایان کروناویروس در افغانستان به ۱۷۰۳ نفر رسیده که از آن جمله ۵۷ نفر جان باخته و ۱۸۸ نفر شان صحتیاب شده اند.
کروناویروس در اواخر دسمبر سال گذشته در شهر ووهان، مرکز ولایت هوبی چین شایع شد و اکنون در ۱۸۵ کشور جهان بیش از سه میلیون نفر را مبتلا کرده و نزدیک به ۲۱۱ هزار نفر را از بین برده است.