نویسندهٔ افغان جایزهٔ خانوادهٔ 'اشنایدر' را دریافت کرد

بهرام رحمان، نویسندهٔ کتاب "کرسی به رنگ آسمانی"

برای نخستین بار یک نویسندهٔ افغان، در حوزهٔ ادبیات کودک، جایزهٔ معتبر خانوادهٔ "اشنایدرگ را که توسط انجمن سالانهٔ کتاب‌خانه‌های امریکا برگزیده شده است، دریافت کرد.

بهرام رحمان، نویسندهٔ کتاب "کرسی به رنگ آسمانی" برندۀ این جایزه شده است. او در این کتاب که دومین اثر اش در حوزۀ ادبیات کودک است، با روایت داستان "آریا" تلاش کرده تا تصویر شفاف‌تر و ملموس‌تری از دنیای کودکان افغان به خوانندگان ترسیم کند.

در هردو کتاب آقای رحمان، "کرسی به رنگ آسمانی" و " کتابخانهٔ سیار" قهرمانان داستان دخترانی اند که در زندگی روزمره، با مشکلات ويژهٔ جامعه افغانستان مواجه استند، اما دنیای کودکانهٔ آنان شبیه دنیای تمام کودکان جهان با خلاقیت، آموزش و سرگرمی همراه است.

به گفتهٔ بهرام،‌ فعالیت درحوزهٔ ادبیات کودک در کشورهای جنگ زده دقت بیشتری نیاز دارد تا علاوه بر حفظ اصالت داستان‌های واقعی و روزمره زندگی کودکان، از عادی سازی خشونت در داستان‌ها جلوگیری شود.

بهرام به صدای امریکا گفت: "در کتاب کرسی به رنگ آسمانی، آریا، قهرمان داستان با اینکه عضوی از بدن خود را از دست داده است، تلاش می‌کند تا برای حضور در صنف درسی که بدون چوکی است، راه حلی پیدا کند و به مکتب و درس خواندن ادامه دهد. "

در این داستان واضح گفته نشده است که آریا در اثر کدام حادثه پایش را از دست داده ،‌اما در بخش یادداشت نویسنده به موضوع ماین‌ها و مواد منفلق ناشدۀ باقی مانده از جنگ که موجب شده شمار زیادی از کودکان در اثر آن جان خود و یا عضوی از بدن خود را از دست بدهند، مفصل اشاره شده است.

بهرام کمبود کتاب در حوزه ادبیات کودک در افغانستان و داستان‌های زندگی کودکان افغان در ادبیات انگلیسی را از دلایل عمدهٔ علاقمند‌ی‌اش برای آغاز فعالیت در این حوزه می‌داند و امیدوار است بتواند به زودی کتاب‌هایش را به زبان‌های فارسی، پشتو و اوزبیکی نیز نشر کند.

آقای رحمان که داستان‌هایش برای محدودهٔ سنی چهار تا هشت سال است، به صدای امریکا گفت که نوشتن سوژه‌های زندگی واقعی کودکان افغان با آنچه در افغانستان اتفاق می‌افتد و ترکیب عناصر مهم زیباشناختی، آموزشی و سرگرمی کار ساده‌ای نیست اما دنیای کودکان در همه جای دنیا وجه اشتراک‌هایی دارد، به طور مثال ساختن یک چوکی یا رنگ آمیزی آن همانقدر برای یک کودک در کانادا سرگرم کننده و آموزشی است، برای آریا در این داستان نیز همانگونه است.

بهرام به صدای امریکا گفت که رنج، تبعیض، محدودیت و جنگ نسل به نسل در زندگی مردم افغانستان تکرار می‌شود. او به محروم شدن دختران از رفتن به مکاتب برای بار دوم اشاره کرد و افزود با اینکه داستان‌های کتاب او از دورهٔ کودکی و نوجوانی خودش است، اما همان داستان‌ها امروز دوباره تکرار می‌شود.

او افزود زنان و کودکان افغان دو قشری که عملاََ در جنگ‌های افغانستان هیچ نقشی نداشته اند، اما همیشه صدمه دیده‌اند و یاد گرفته‌اند در همهمهٔ جنگ خلاقانه زندگی‌کنند؛‌ مشکلاتشان را حل کنند؛ بنویسند؛ برای حق‌شان مبارزه کنند و جنگ تنها هویت آنان نیست، آنچه فقط از افغانستان به تصویر کشیده شده است.

پگی کولینز، تصویرساز و رسام این کتاب، می‌گوید رسم تصاویری که اصالت داستان و زندگی روزمرهٔ دختران افغان را نشان دهد، برایش چالش برانگیز بوده، چون بیشتر تصاویر نشر شده در رسانه‌ها و دنیای مجازی تصاویر دلخراش و ناراحت کننده دختران افغان است.

خانم کولینز اضافه کرد که او با این داستان ارتباط عمیقی ایجاد کرده و"به همین دلیل برای رسم دقیق تصاویری که بتواند تصویر واقعی مردم افغانستان را نشان دهد، تحقیق زیادی کرده است."

جایزهٔ خانواده اشنایدر به آثاری تعلق می‌گیرد که برای افراد با ویژگی‌ها ونیازهای ويژه جسمی و روانی خلق شده است. این جایزه از سال ۲۰۰۴ تاکنون به افرادی که توسط انجمن کتابخانه‌های امریکا انتخاب می‌شوند، اعطا می‌شود. جایزۀ خانوادۀ شنایدر در سه بخش -کودکان، نوجوانان وجوانان- دسته بندی شده است.