محاکمهٔ بن رابرتس سمت، سرباز نیروهای خاص آسترالیا که به قتل و سایر قساوتها در افغانستان متهم است، امروز هفتم جون (۱۷ جوزا) آغاز شد.
این سرباز آسترالیایی علیه سه روزنامه اقامه دعوا کرده است که گزارشهایی را در مورد جنایات جنگی این سرباز در افغانستان نشر کرده اند.
اسناد محکمه نشان میدهد که روزنامههای سدنی مارننگ هیرالد، دی کانبیرا تایمز و دی ایج ملبورن گفته اند که گزارشهای آنان بر اساس حقایق نوشته شده است.
این در حالی است که اردو و پولیس آسترالیا در مورد جرایم جنگی متعددی تحقیقات میکنند که توسط اعضای نیروهای خاص آسترالیایی در افغانستان صورت گرفته است.
تحقیقات سال گذشتۀ اردوی آسترالیا ثابت کرد که نیروهای خاص این کشور به گونهٔ غیرقانونی ۳۹ غیرنظامی و اسیر افغان را کشته اند.
رابرتس سمت متهم است که یک روستا نشین افغان به نام علی جان را لگدمال کرده، دستبند زده و در لبۀ یک پرتگاه کشانده و سپس دستور به گلوله بستن او را داده است.
اما تیم حقوقی این سرباز پیشین آسترالیایی میگوید که این اتهامات مضحک بود و کشته شدن غیر نظامی افغان - علی جان - قابل توجیه است.
قتل مظنون علی جان، یک دهقان افغان در قریه دروان ولایت ارزگان به تاریخ ۱۱ سپتمبر سال ۲۰۱۲ در محراق اتهامات علیه این نظامی آسترالیایی قرار دارد.
بر اساس اسناد روزنامهها که به محکمه تحویل داده اند، در حالی که هلیکوپتر برای انتقال سربازان آسترالیایی در قریهٔ دروان ولسوالی چورهٔ ولایت ارزگان آمده بود، رابرتس سمت، علی جان را به یک پرتگاه کوچک برده و او را به زانو در آورد و سپس با یک لگد محکم از پرتگاه به داخل یک نهر خشک پرتاب کرد؛ ضربهای که سبب شد دندانهای علی جان از دهناش بیرون بریزد.
سمت سپس به یک سرباز زیر دستاش امر میکند که علی جان را به گلوله ببندد و سرباز نیز با اطاعت از این امر، جان علی جان را میستاند.
اما تیم حقوقی این نظامی آسترالیایی به محکمه گفت که قتل به این گونه که بیان شد صورت نگرفته است و علی جان برای دشمن ترصد میکرد و از تحرکات سربازان به تندروان خبر میداد و به همین دلیل کشته شد.
مک کلنتوک، وکیل مدافع رابرتس سمت گفت که علی جان بر اساس مقررات جنگی کشته شده است و نزد او مخابره نیز وجود داشت.
او افزود که موکلاش یک مرد غیرمسلح را نکشته است زیرا او با یک سرباز دیگر درگیر شده بود و واضح نیست که با گلولهٔ آن سرباز دیگر کشته شده است با هم به ضرب گلولۀ سمت.
محکمه گواهی سربازانی را نیز خواهد شنید که آنروز در قریهٔ دروان حضور داشتند و ضمناً گواهی روستانشینان و اعضای خانوادهٔ علی جان نیز شنیده خواهد شد.
این نظامی ۴۲ ساله بر روزنامهها اتهام وارد کرده است که در پی بدنامی او بوده اند.
اما نمایندگان روزنامهها به محکمه گفتند که رابرتس سمت در جریان ماموریتاش در افغانستان در پنج مورد شش نفر را به قتل رسانیده است. او همچنان به آزار و اذیت همقطاران و خشونت خانوادگی متهم است.
قرار است برخی از سربازان دیگر نیز در محکمه گواهی بدهند، اما وکیل این نظامی میگوید که ماموریتهای افغانستان به این سربازان صدمات روانی زده است و آنان در زمان ارایه شواهد به محکمه، ممکن متردد باشند، اشتباه کنند و یا هم خاطرات غلطی را بیان کنند.
این در حالی است که حکومت آسترالیا سال گذشته در جریان تحقیقات پیرامون سو رفتار نظامیان آسترالیایی در افغانستان با ارسال نامهای رسماً از افغانستان پوزش خواست.
پس از آن، انگس جان کمبل، لوی درستیز قوای مسلح آسترالیا هنگام نشر گزارشی در این مورد گفت که ۱۹ منسوب برحال و پیشین نظامی آن کشور به خاطر این کشتارها که در ۲۳ رویداد جداگانه بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ به وقوع پیوسته است، با پیگرد احتمالی عدلی و قضایی مواجه اند.
وزارت دفاع آسترالیا نیز در پی نشر گزارش پیرامون "کشتار اسیران زندانی و غیرنظامیان افغان" توسط نظامیان آسترالیایی، ده منسوب قوای خاص را از خدمت عسکری اخراج کرد.
روند محکمه رابرتس سمت هشت تا ۱۰ هفته دوام خواهد کرد و انتظار میرود در حدود ۶۰ شاهد در آن گواهی بدهند.
در جریان دو دهۀ اخیر، آسترالیا ۳۹ هزار نظامی را در چارچوب ماموریت ناتو به رهبری امریکا به افغانستان اعزام کرده است.