شوق فراگیری درس و تعلیم در بامیان، بیش از ۲۰۰ زن بزرگسال را وا داشت تا کمر همت بسته با به دست گرفتن قلم به تعلیمات ابتدایی شان ادامه دهند.
"زگهواره تا گور دانش بجوی" مصداق واقعی این مصرع شعر را می‌توان در یک صنف درسی کوچک ولایت بامیان یافت. در یکی از صنوف درسی مکتب متوسطه نمبر ۲ در بامیان که توسط موسسه کمک به معارف افغانستان و اداره یونیسف ایجاد شده است، زنان مشغول یادگیری درس استند.
زهرا یکی از متعلمین این مکتب که حدود ۳۰ سال سن دارد می‌گوید "بسیار خوشحال استیم، قبلا چیزی را نمی‌فهمیدیم اما فعلا با اطفال مان که شاگرد مکتب استند نیز کمک کرده می توانیم".
در برخی از صنوف درسی این مکتب، زنان علاقه مند حتی همراه با اطفال خردسال شان برای فرا گیری درس می آیند.
برخی از زنان که شامل این مکتب شده اند می گویند که این فرصت طلایی برای شان مهیا شده و آنان می خواهند به موفقیت های بیشتری دست یابند.
نسرین ۳۲ ساله یکی دیگر از متعلمین این مکتب می‌گوید "پسرم صنف چهارم مکتب دولتی است و خودم در مکتب موسسه کمک به معارف صنف ۱۲ هستم، در کنار این که پسرم را به درسهایش کمک می‌کنم بعد از فراغت ازمکتب می‌خواهم در پوهنتون راه یابم و قاضی شوم".
با آن که حدود ۴۸ درصد دانش آموزان مکاتب بامیان را دختران تشکیل می‌دهند اما آمار بلند افراد بی سواد دراین ولایت را زنان، تشکیل می‌دهند.
مقام های معارف بامیان می گویند که این مکاتب یکی ازبهترین راه ها برای کاهش میزان بی سوادی در افغانستان است.
سید جوهر شاه عمل، آمر معارف شهری بامیان به صدای امریکا می‌گوید "در ولایت بامیان موسسه کمک به معارف یک مکتب متوسطه دارد ویک مکتب لیسه که نتیجه قناعت بخش در جهت دسترسی زنان به تعلیم وتربیه داشته است و اگر این نهاد ها مکاتب بیشتری را درسطح افغانستان ایجاد نمایند کاهش قابل ملاحظه‌ی در آمار زنان بی سواد به وجود می آید".
درحال حاضر صد‌ها زن در شش ولایت مختلف، در ۱۲ مکتب تسریعی، موسسه کمک به معارف افغانستان، مصروف فراگیری درس و تعلیم از صنف اول تا صنف دوازدهم استند.
برخی از بانوان که در سالیان اخیر از این مکاتب در بامیان، سند فراغت به دست آورده اند با سپری کردن امتحان کانکور در رشته های دلخواه شان به پوهنتون های کشور راه یافته اند.
پایین‌بودن سطح سواد جامعه یکی از مشکلات عمدۀ اجتماعی در افغانستان به شمار می‌آید و عوامل آن را چالش‌های امنیتی، ضعف اقتصادی، مهاجرت و ناهنجاری‌های اجتماعی می توان یاد کرد.
بر اساس گزارش یونسکو که در سال ۲۰۱۶ میلادی نشر شد، آمار بی‌سوادی در میان زنان افغان بین ۸۰ تا ۹۰ درصد است.
اما آگاهان امور تعلیم و تربیه می‌گویند که با گسترش این نوع مکاتب در ولایات مختلف افغانستان، زمینه فراگیری درس و تعلیم دریک فضای مصئون برای هزاران زن افغان مساعد می‌شود.