قصر سفید: ترمپ مقصر خروج پر هرج و مرج از افغانستان است

ادارهٔ جو بایدن، رییس‌ جمهور ایالات متحده، روز پنج‌شنبه ششم اپریل (۱۷ حمل) دونالد ترمپ، رییس جمهور پیشین امریکا را مقصر خروج مرگبار و پر هرج و مرج ماه اگست ۲۰۲۱ از افغانستان دانست.

قصر سفید با نشر خلاصهٔ ۱۲ صفحه‌ای از نتایج به اصطلاح ارزیابی سیاست‌های ایالات متحده در قبال پایان دادن طولانی‌ترین جنگ این کشور، مسوولیت اندکی را در قبال اقدامات خود بر عهده گرفته و تاکید کرد که بایدن به دلیل تصمیم‌های ترمپ "شدیداً محدود" شده بود.

در گزارش قصر سفید آمده است: "گزینش‌های رییس جمهور بایدن برای چگونگی خروج از افغانستان به شدت تحت تاثیر شرایط ایجاد شده توسط سلف او [دونالد ترمپ] قرار داشت. وقتی بایدن تصدی ریاست جمهوری را گرفت طالبان در قوی‌ترین موقف خود پس از سال ۲۰۰۱ قرار داشتند و نزدیک به نیمی از کشور را تحت کنترول داشته و یا به چالش کشیده بودند."

خروج قوای امریکایی از افغانستان بر اساس توافقنامه‌ای صورت گرفته است که، در ۲۹ فبروری ۲۰۲۰ و در زمان ریاست جمهوری دونالد ترمپ، میان امریکا و طالبان در قطر امضا شد. بر اساس این توافقنامه مهلت نهایی خروج قوای خارجی از افغانستان اول ماه می ۲۰۲۱ تعیین شده بود، اما رییس جمهور بایدن در ماه اپریل همان سال اعلام کرد که نظامیان امریکایی تا آخر ماه اگست از افغانستان بیرون می‌شوند.

گرچه ترمپ بارها از امضای این توافقنامه دفاع کرده و گفته است که جنگ‌های بی‌پایان منابع و جان امریکایی‌ها را گرفته و باید پایان یابند، با اینحال او همواره جو بایدن را به دلیل چگونگی خروج از افغانستان مورد انتقاد قرار داده است، اما ریيس جمهور بایدن ضمن دفاع از پایان دادن طولانی ترین جنگ ایالات متحده، گفته است که نمی‌خواست این جنگ را به ریيس جمهور آیندهٔ ایالات متحده به میراث بگذارد.

آقای بایدن گفته است که توافقنامۀ دوحه را که بر اساس آن قوای امریکایی از افغانستان بیرون شد، از حکومت دونالد ترمپ به ارث برده است.

با این حال، قصر سفید اذعان کرد که تخلیه نیروهای امریکایی و متحدان افغان باید زودتر آغاز می‌شد، اما بار ملامت این تاخیر را به دوش دولت و اردوی پیشین افغانستان و ارزیابی‌های اردو و ادارات استخباراتی ایالات متحده انداخته است.

این اسناد برخلاف معمول، به جای یک نهاد مستقل توسط شورای امنیت ملی قصر سفید تهیه شده است. قصر سفید گفته است که بررسی‌های دقیق وزارت خارجه و دفاع ایالات متحده روز پنج‌شنبه به کانگرس ارسال شده، اما آنها محرم بوده و به صورت علنی منتشر نخواهد شد.

انتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، نیز ضمن نشر یک اعلامیه از اختتام این ارزیابی و ارسال آن به کانگرس خبر داده و گفته است: "من این ارزیابی را دستور دادم زیرا معتقدم که ما در مقابل نیروی کاری، ادارات، شرکای خود در کانگرس و مردم امریکا مسوولیت داریم و باید از این فصل سیاست خارجی ایالات متحده درس‌هایی بیاموزیم. "

گزارش قصر سفید ارزیابی‌های بیش از حد خوش‌بینانهٔ ادارات استخباراتی امریکا را در مورد تمایل اردوی افغانستان برای جنگ اشتباه خوانده و می‌گوید که بایدن براساس توصیه‌های فرماندهان نظامی، خروج نیروهای امریکایی را از افغانستان سرعت بخشید.

جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی قصر سفید، روز پنجشنبه گفت: "واضح است که ما آن (خروج از افغانستان) را به درستی انجام ندادیم. "

اما از پاسخ به پرسش‌ها که آیا بایدن از تصمیم‌ها و اقدامات خود که منجر به خروج پر از هرج و مرج شد پشیمان است یا نه، طفره رفت.

این در حالی است که لوید آستن، وزیر دفاع ایالات متحده به تاریخ ۲۹ مارچ به کمیتهٔ خدمات قوای مسلح مجلس نمایندگان گفت که از نحوه خروج نیروهای امریکایی از افغانستان هیچ پشیمان نیست.

آستن گفت که او آن زمان از تصمیم جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، برای خروج تمام سربازان حمایت می‌کرد و تاکید کرد که در این مورد "هیچ پشیمانی" ندارد.

این مطلب مرتبط را نیز بخوانید وزیر دفاع امریکا: در مورد نحوهٔ خروج از افغانستان 'هیچ پشیمانی' ندارم


جان کربی درباره این گزارش گفت که "هدف آن پاسخگویی نیست"، بلکه درک اتفاقات و عملی کردن آن در تصمیم‌های آینده است.

با وصف انتقاد جمهوریخواهان از روند خروج قوای امریکایی از افغانستان، جو بایدن، رییس جمهور ایالات متحده، همواره از تصمیم‌اش مبنی بر خروج کامل نظامیان امریکایی از افغانستان دفاع و تاکید کرده است که تصامیم مبنی بر خروج از افغانستان، را بر اساس مشورت با مقام‌های دپلوماتیک و نظامی و با درنظرداشت منافع ملی امریکا اتخاذ کرده است. بایدن همچنان گفته است که عملیات تخلیۀ نظامی از افغانستان در تاریخ پیشینه نداشته است.

اما جمهوری‌خواهان که در ماه جنوری اکثریت کرسی‌های مجلس نمایندگان کانگرس ایالات متحده را کسب کردند، همواره از روند خروج نیروهای امریکایی از افغانستان انتقاد کرده و می‌گویند که هرگز گزارش کاملی در مورد خروج پر از هرج و مرج قوای امریکایی از افغانستان که در آن ۱۳ سرباز امریکایی و ۱۷۰ غیرنظامی افغان جان باختند، به کانگرس ارایه نشده است .

این مطلب مرتبط را نیز بخوانید قانون‌گذار امریکایی: وزارت خارجۀ امریکا در مورد خروج از افغانستان مردم را گمراه می‌کند

قصر سفید در این گزارش، خود را از هر گونه تقصیر در جلوگیری از حملهٔ انتحاری ۲۶ اگست ۲۰۲۱ در میدان هوایی کابل مبرا می‌داند و می‌گوید که تصامیم را اردو اتخاذ می‌کرد.

گزارش می‌افزاید: "برای مدیریت تهدید احتمالی یک حمله تروریستی، رییس‌جمهور مکرراً از مقامات اردو پرسید که آیا آنها برای انجام ماموریت خود در میدان هوایی بین المللی حامد کرزی به حمایت بیشتری نیاز دارند یا خیر. اما مقامات ارشد نظامی تایید کردند که منابع و اختیارات کافی برای کاهش تهدیدها در اختیار دارند."

با آنهم کربی از نیروهای نظامی ایالات متحده به خاطر اجرای بزرگترین تخلیه نظامی هوایی در تاریخ ایالات متحده تقدیر کرده و گفت: "آنها به طولانی‌ترین جنگ ملت ما پایان دادند. این هرگز کار آسانی نبود."

اما مایکل مک‌کال، رییس جمهوری‌خواه کمیتۀ امور خارجی مجلس نمایندگان کانگرس ایالات متحده گزارش قصر سفید را "شرم آور و توهین‌آمیز" خوانده است.

او در بیانیه‌ای گفت: اظهارات جان کربی در جریان کنفرانس مطبوعاتی امروز قصر سفید شرم آور و توهین آمیز بود. رییس جمهور بایدن تصمیم به خروج گرفت و حتا تاریخ دقیق را انتخاب کرد. او مسوول شکست‌های عظیم در برنامه ریزی و اجرا است."

روند خروج ایتلاف بین‌المللی به رهبری ایالات متحده که به تاریخ ۳۰ جولای ۲۰۲۱ آغاز شد، توام با هرج و مرج بود. آخرین نظامی امریکا به تاریخ ۳۰ اگست ۲۰۲۱ افغانستان را ترک کرد.